Στη σύλληψη τριών Ευρωπαίων στελεχών της μη κυβερνητικής οργάνωσης INSO, ανάμεσά τους δύο Γάλλους υπηκόους, προχώρησαν οι αρχές της Μπουρκίνα Φάσο, σύμφωνα με ανακοίνωση της στρατιωτικής κυβέρνησης της χώρας.
Συνολικά, οι αρχές έχουν συλλάβει οκτώ μέλη της INSO, συμπεριλαμβανομένου του διευθυντή του τοπικού παραρτήματος (Γάλλος υπήκοος), της αναπληρώτριας διευθύντριας (με υπηκοότητα Γαλλίας και Σενεγάλης), ενός Τσέχου αναπληρωτή γενικού διευθυντή, ενός πολίτη από το Μαλί και τεσσάρων ντόπιων υπηκόων.
Η σύλληψη του διευθυντή πραγματοποιήθηκε στα τέλη Ιουλίου, μετά την τρίμηνη αναστολή λειτουργίας της οργάνωσης. Η απόφαση των αρχών βασίστηκε στην κατηγορία ότι η INSO «συγκέντρωνε δεδομένα ευαίσθητου χαρακτήρα χωρίς προηγούμενη έγκριση».
Η INSO δραστηριοποιείται κυρίως στην ανάλυση θεμάτων ασφαλείας για λογαριασμό ανθρωπιστικών φορέων.
Την τελευταία τριετία, η Μπουρκίνα Φάσο διοικείται από αυταρχικό στρατιωτικό καθεστώς, το οποίο έχει απομακρυνθεί από τη Δύση, δίνοντας έμφαση σε αντιιμπεριαλιστική πολιτική και διακόπτοντας ιδιαίτερα τις σχέσεις με τη Γαλλία.
Ο υπουργός Ασφαλείας, Μαχαμαντού Σανά, ανέφερε ότι η INSO, ως «ξένη ΜΚΟ, που διευθύνεται από ξένους», «συγκεντρώνει και διαβιβάζει ευαίσθητες πληροφορίες ασφαλείας που θα μπορούσαν να πλήξουν την εθνική ασφάλεια και τα συμφέροντα της Μπουρκίνα Φάσο, σε ξένες δυνάμεις».
Παρά την αναστολή δραστηριοτήτων από τις 31 Ιουλίου, σύμφωνα με τον υπουργό, ορισμένα στελέχη της INSO συνέχισαν μυστικά ή συγκαλυμμένα να συλλέγουν πληροφορίες και να πραγματοποιούν συναντήσεις, τόσο δια ζώσης όσο και ψηφιακά.
Δεν έχει αποσαφηνιστεί η ακριβής ημερομηνία των συλλήψεων, ωστόσο έγινε γνωστό ότι ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής ταξίδεψε στην Ουαγκαντουγκού στις 8 Σεπτεμβρίου.
Το καθεστώς του λοχαγού Ιμπραήμ Τραορέ, που ανέλαβε την εξουσία πριν τρία χρόνια, αντιμετωπίζει συνεχή απειλή από τζιχαντιστικές οργανώσεις και έχει διακόψει τη συνεργασία με δυτικές χώρες, κυρίως τη Γαλλία, την οποία κατηγορεί για υπονόμευση της σταθερότητας, ισχυρισμό που το Παρίσι απορρίπτει.
Καταστολή και διεθνείς εξελίξεις
Το 2023, το στρατιωτικό καθεστώς απαίτησε την αποχώρηση των γαλλικών στρατευμάτων και απέλασε Γάλλους διπλωμάτες. Τέσσερις Γάλλοι δημόσιοι λειτουργοί, που είχαν κατηγορηθεί για κατασκοπεία, κρατήθηκαν για έναν χρόνο και αφέθηκαν ελεύθεροι τον Δεκέμβριο του 2024, έπειτα από διαμεσολάβηση του Μαρόκου.
Μεταξύ Ιουνίου και Ιουλίου, η κυβέρνηση ανακάλεσε τις άδειες λειτουργίας 21 μη κυβερνητικών οργανώσεων και ανέστειλε τις δραστηριότητες άλλων δέκα, τουλάχιστον για τρεις μήνες.
Οι επικριτικές φωνές καταστέλλονται αυστηρά στη Μπουρκίνα Φάσο, όπου έχουν καταγραφεί αρκετές απαγωγές τον τελευταίο χρόνο.
Ο λοχαγός Τραορέ κατηγορείται για κατάχρηση του διατάγματος γενικής επιστράτευσης, υποχρεώνοντας πολίτες να ενταχθούν στις κρατικές δυνάμεις και να αναπτυχθούν σε μέτωπα.
Το τελευταίο διάστημα, το καθεστώς έχει απελευθερώσει περίπου δέκα άτομα που είχαν απαχθεί ή συλληφθεί, ανάμεσά τους και δύο εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών.
Στα τέλη του 2024, ο γειτονικός Νίγηρας, υπό στρατιωτική διακυβέρνηση, ανακάλεσε επίσης την άδεια δραστηριοποίησης της INSO. Μαζί με το Μαλί, οι τρεις χώρες του Σαχέλ αντιμετωπίζουν για πάνω από δέκα χρόνια εξεγέρσεις τζιχαντιστών και έχουν ανακοινώσει τη δημιουργία της Συμμαχίας Κρατών του Σαχέλ (ΣΚΣ).
Επιπλέον, ένας ακόμη Γάλλος υπήκοος συνελήφθη στην Μπαμακό στις αρχές Αυγούστου με την κατηγορία ότι εργάζεται για τις «γαλλικές υπηρεσίες πληροφοριών», κατηγορία που το γαλλικό Υπουργείο Εξωτερικών χαρακτηρίζει «ανυπόστατη».