Η συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των κρατών μελών της ΕΕ για το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Αμυντικής Βιομηχανίας (EDIP) αποτελεί σημαντικό βήμα για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της άμυνας, σύμφωνα με ανακοίνωση της Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ).
Όπως επισημαίνει ο ευρωβουλευτής Φρανσουά-Ξαβιέ Μπελαμί, συνδιαπραγματευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από την επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας (ITRE), το EDIP διασφαλίζει ότι οι ευρωπαϊκές χώρες θα επενδύσουν σε αμυντικά συστήματα που προσφέρουν πλήρη αυτονομία δράσης.
Ο Μίχαελ Γκάλερ, διαπραγματευτής για το EDIP στην Επιτροπή Ασφάλειας και Άμυνας του Κοινοβουλίου (SEDE), τόνισε πως το πρόγραμμα συμβάλλει στην επίτευξη αμυντικής ετοιμότητας έως το 2030, ενισχύοντας τις βιομηχανικές δυνατότητες και προωθώντας κοινές προμήθειες. Παράλληλα, επισήμανε το χάσμα μεταξύ των φιλοδοξιών και της διαθέσιμης χρηματοδότησης, καλώντας το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη να επανεξετάσουν τις προτεραιότητές τους στον νέο πολυετή προϋπολογισμό της ΕΕ.
Η Ομάδα των Σοσιαλδημοκρατών του ΕΚ χαρακτήρισε τη συμφωνία για το EDIP ως "ένα πρώτο βήμα προς μια πραγματική Ευρωπαϊκή Αμυντική Ένωση". Ο εισηγητής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το EDIP, Ραφαέλ Γκλικσμάν, ανέφερε ότι η επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία αναδεικνύει την ανάγκη για άμεση ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας, ενώ υπογράμμισε πως η έλλειψη επαρκούς χρηματοδότησης αποτελεί χαμένη ευκαιρία για την ΕΕ.
Ο Γιάννης Μανιάτης, αντιπρόεδρος των Σοσιαλδημοκρατών και διαπραγματευτής της επιτροπής ITRE, σημείωσε ότι η συμφωνία προβλέπει τη δημιουργία Ευρωπαϊκών Αμυντικών Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος (EDPCIs), τα οποία εξυπηρετούν τα κοινά συμφέροντα ασφαλείας της Ένωσης. Τόνισε επίσης πως το EDIP περιλαμβάνει ισχυρά κριτήρια ευρωπαϊκής προτίμησης, χρηματοδοτώντας έργα που ενισχύουν τη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών και μειώνουν τις εξαρτήσεις από τρίτες χώρες.
Αντιδράσεις από πολιτικές ομάδες και προοπτικές
Η Ομάδα των Φιλελευθέρων (Renew Europe) χαιρέτισε τη συμφωνία, επισημαίνοντας ότι σηματοδοτεί καμπή για την ευρωπαϊκή άμυνα και τον επανεξοπλισμό, ενώ συμβάλλει στην υποστήριξη της Ουκρανίας. Η ευρωβουλευτής Ναταλί Λουαζό υπογράμμισε τη σημασία της ευρωπαϊκής προτίμησης για την επίτευξη στρατηγικής αυτονομίας.
Από την πλευρά των Πρασίνων, ο Βιρτζίνιους Σινκεβίτσιους τόνισε ότι η συμφωνία ενισχύει την αμυντική βάση της Ευρώπης, προειδοποιώντας παράλληλα για την ανάγκη διατήρησης της βιομηχανικής κυριαρχίας εντός της ΕΕ.
Αντίθετα, η Ομάδα της Αριστεράς (The Left) εξέφρασε αρνητική θέση, επισημαίνοντας ότι το EDIP προωθεί τη διοχέτευση δημόσιων πόρων προς την αμυντική βιομηχανία εις βάρος κοινωνικών επενδύσεων και εργασιακών δικαιωμάτων, συνδέοντας το μέλλον των οικονομιών με τον πόλεμο.