Στην άβολη θέση να παρουσιάσουν τους στόχους του 2022 και τη στρατηγική των επόμενων ετών υπό τη βαριά σκιά της γεωπολιτικής κρίσης βρέθηκαν οι τέσσερις τραπεζίτες, δύο εβδομάδες μετά την επέμβαση της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Κατά την παρουσίαση των οικονομικών αποτελεσμάτων του 2021 στους διεθνείς αναλυτές, οι επικεφαλής των συστημικών ιδρυμάτων επισήμαναν τους κινδύνους που εγκυμονεί η ουκρανική κρίση για την ελληνική οικονομία και την ευρωστία των τραπεζικών ισολογισμών, διαμηνύοντας πάντως σε όλους τους τόνους ότι είναι πολύ νωρίς ακόμη για να γίνει ασφαλής αποτίμηση. «Ας σιγήσουν πρώτα τα όπλα και μετά θα κάνουμε εκτιμήσεις», είπε χαρακτηριστικά ο CEO της Alpha Bank, Βασίλης Ψάλτης.
Οι τέσσερις τραπεζίτες διατύπωσαν συγκρατημένη αισιοδοξία σε μια προσπάθεια να εκπέμψουν ψύχραιμα μηνύματα για το τρέχον έτος. «Οι πρόσφατες γεωπολιτικές εξελίξεις εμπεριέχουν πρόσθετο κίνδυνο λόγω του πληθωρισμού και του ενεργειακού κόστους», επισήμανε ο CEO της Eurobank, Φωκίων Καραβίας, προσθέτοντας πάντως ότι οι επιπτώσεις αναμένεται να έχουν διάρκεια και μακροπρόθεσμο χαρακτήρα. Θέλοντας να δώσει μια νότα αισιοδοξίας, πάντως, ο κ. Καραβίας πρόσθεσε ότι «έχουμε το επιχειρηματικό μοντέλο, τα κεφάλαια, τους ανθρώπους και τη δυναμική να δημιουργήσουμε αξία και να παράγουμε βιώσιμα έσοδα».
Η Eurobank ανέφερε ότι ο τραπεζικός κλάδος στην Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει άμεσο κίνδυνο από τη ρωσο-ουκρανική κρίση, δεδομένου ότι δεν δραστηριοποιούνται ρωσικές τράπεζες στη χώρα μας, ενώ η έκθεση των εγχώριων τραπεζών στη Ρωσία δεν υπερβαίνει το 0,5% των τραπεζικών ισολογισμών.
Περιορισμένη άμεση έκθεση
Πράγματι, καθησυχαστικοί εμφανίστηκαν οι τραπεζίτες για την άμεση έκθεση της χώρας και των τεσσάρων ιδρυμάτων στις δύο χώρες. Οι αναλυτές της ΕΤΕ αναφέρουν ότι η έκθεση μέσω εξαγωγών, τουρισμού και άμεσων ξένων επενδύσεων δεν υπερβαίνει το 0,3% του εγχώριου ΑΕΠ, ενώ η Eurobank εκτιμά ότι ο τουρισμός θα διαμορφωθεί φέτος σε επίπεδα ανάλογα του 80% της τουριστικής κίνησης προ πανδημίας (2019).
Ειδικά για τη Eurobank, η έκθεση μέσω δανείων και τίτλων που συνδέονται με νομικές οντότητες στη Ρωσία δεν υπερβαίνει τα 80 εκατ. ευρώ. Για τη θυγατρική της στην Κύπρο -όπου ο τουρισμός από τη Ρωσία αναλογεί στο 20-25% της συνολικής τουριστικής κίνησης- η διοίκηση αποκάλυψε ότι έχει ήδη τρέξει ένα σύντομο stress test το οποίο επιβεβαιώνει ότι η επίδραση στην κερδοφορία της δεν αναμένεται να ξεπεράσει το 10% το 2022.
«Η έκθεση της Alpha Bank στη Ρωσία και την Ουκρανία είναι επουσιώδης», αναφέρεται στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων της τράπεζας. Συγκεκριμένα, η έκθεσή της μέσω δανείων ανέρχεται σε 43 εκατ. ευρώ και μέσω καταθέσεων σε 84 εκατ. ευρώ.
Προβληματίζουν οι έμμεσες επιπτώσεις
Εντονότερη ανησυχία επικρατεί για τις έμμεσες επιπτώσεις της κρίσης, οι οποίες πάντως δεν μπορούν να προσδιοριστούν όσο ο πόλεμος βρίσκεται σε εξέλιξη. Στο call της Τράπεζας Πειραιώς αναφέρθηκε ότι «η ρωσο-ουκρανική κρίση επιφέρει πρόσθετους κινδύνους και ενισχυμένη αβεβαιότητα, τόσο σε επίπεδο έντασης όσο και διάρκειας του φαινομένου που υπερβαίνει τις αρχικές εκτιμήσεις. Οι έμμεσες επιπτώσεις είναι πιθανό να επηρεάσουν αρνητικά την κατανάλωση και την επιχειρηματική δραστηριότητα».
Ο διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς, Χρήστος Μεγάλου, τόνισε: «Οι γεωπολιτικές εξελίξεις δημιουργούν κινδύνους, επηρεάζοντας - μεταξύ άλλων - τις τιμές της ενέργειας και των προϊόντων του αγροτικού τομέα, και έχουν ως αποτέλεσμα αυξημένες πληθωριστικές πιέσεις τόσο σε ένταση όσο και σε διάρκεια, οι οποίες ξεπερνούν τις αρχικές εκτιμήσεις. Οι δευτερογενείς επιπτώσεις ενδέχεται να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην κατανάλωση και την επιχειρηματική δραστηριότητα. Καθώς η κατάσταση εξακολουθεί να εξελίσσεται, είναι πρόωρο να εκτιμηθεί ο μακροπρόθεσμος αντίκτυπος στην ελληνική οικονομία και κοινωνία. Ωστόσο, με τις προϋποθέσεις για την επίτευξη διατηρήσιμων ρυθμών ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας να έχουν τεθεί, οι επιπτώσεις ενδέχεται να περιοριστούν με μέτρα ανάλογα της πανδημίας που αναμένεται να ληφθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο».
Ο CEO της Eurobank διαμήνυσε ότι οι έμμεσες επιπτώσεις από τον πόλεμο θα είναι μακροπρόθεσμες. Σύμφωνα με την Εθνική Τράπεζα, το παγκόσμιο πληθωριστικό σοκ που επιδεινώθηκε από τη γεωοπολιτική κρίση αναμένεται να πλήξει το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα, να οδηγήσει σε αύξηση του κόστους παραγωγής και να υπονομεύσει το οικονομικό κλίμα λόγω των ανοδικών τιμών σε ενέργεια και πρωτογενή αγροτική παραγωγή.
Ως αντιστάθμισμα στις αρνητικές αυτές πιέσεις αναμένεται να λειτουργήσουν, σύμφωνα με την ΕΤΕ, τα μαξιλάρια ρευστότητας που δημιούργησαν τους προηγούμενους μήνες τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις που διαθέτουν σήμερα τα υψηλότερα επίπεδα ρευστότητας των τελευταίων 10 ετών. Θετική αναμένεται, επίσης, η επίδραση των δημόσιων επενδύσεων που θα ενεργοποιήσει το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, οι οποίες αναμένεται να αγγίξουν τα υψηλότερα επίπεδα από τα έτη 2003-2004.
Ανακουφιστικά αναμένεται να λειτουργήσουν, επίσης, τα πακέτα στήριξης και κινήτρων που αναμένεται να ανακοινωθούν σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο για την αντιμετώπιση των ενεργειακών ανατιμήσεων, καθώς και η παροχή περισσότερου δημοσιονομικού χώρου που αναμένεται να εξασφαλίσει η χώρα υπό τις παρούσες αντίξοες συνθήκες, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ελληνικών τραπεζών.
Το τοπίο αναμένεται να ξεκαθαρίσει σε μεγάλο βαθμό εντός της ημέρας, μετά τις ανακοινώσεις από τους αρμόδιους υπουργούς σχετικά με τα μέτρα στήριξης των ευάλωτων νοικοκυριών έναντι της ενεργειακής ακρίβειας και τους πληθωρισμού που ροκανίζει το διαθέσιμο εισόδημα, όπως εξήγγειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη χθεσινή του δήλωση για μέτρα ύψους 1,1 δισ. ευρώ.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
