Το Περιφερειακό Γραφείο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την Ευρώπη, μέσω του Γραφείου του για την Ποιότητα της Φροντίδας και την Ασφάλεια των Ασθενών στην Αθήνα και της Ομάδας Ψυχικής Υγείας και Ευημερίας (MHW), παρουσίασε τη νέα έκθεση με τίτλο «Ψυχική υγεία παιδιών και νέων στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια του ΠΟΥ: Τρέχουσα κατάσταση και δράσεις για την ενίσχυση της ποιότητας της φροντίδας».
Η έκθεση συγκεντρώνει για πρώτη φορά αναλυτικά δεδομένα σχετικά με την κατάσταση της ψυχικής υγείας παιδιών και νέων σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή περιφέρεια του ΠΟΥ. Αναδεικνύει τις αυξανόμενες ανάγκες και τα σημαντικά κενά στην ποιότητα και προσβασιμότητα των υπηρεσιών ψυχικής υγείας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, ένα στα επτά παιδιά και εφήβους στην περιοχή ζει με κάποια ψυχική διαταραχή. Τα κορίτσια επηρεάζονται ιδιαίτερα, καθώς μία στις τέσσερις έφηβες ηλικίας 15-19 ετών αντιμετωπίζει ψυχική διαταραχή. Η αυτοκτονία παραμένει η κύρια αιτία θανάτου μεταξύ των νέων 15-29 ετών.
Η εμφάνιση ψυχικών διαταραχών έχει αυξηθεί κατά περίπου ένα τρίτο τα τελευταία 15 χρόνια, ενώ οι διαθέσιμες υπηρεσίες δεν ανταποκρίνονται επαρκώς στις αυξανόμενες ανάγκες.
Στην ευρωπαϊκή περιφέρεια του ΠΟΥ, το 25% των χωρών δεν διαθέτει κοινοτικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας για παιδιά, εφήβους και νέους, ενώ το 20% δεν έχει ειδικά διαμορφωμένη πολιτική για την ψυχική υγεία αυτών των ομάδων. Η ποιότητα της φροντίδας παρουσιάζει σημαντικές διακυμάνσεις, με έναν ψυχίατρο να αντιστοιχεί σε 76.000 παιδιά και εφήβους κατά μέσο όρο.
Η έκθεση καλεί σε άμεση και συντονισμένη δράση για την κάλυψη των υφιστάμενων κενών και τη διασφάλιση πρόσβασης όλων των παιδιών και νέων σε ποιοτική, εξατομικευμένη φροντίδα ψυχικής υγείας.
Προτείνονται εννέα βασικές δράσεις, όπως η ανάπτυξη και συντονισμός εθνικών σχεδίων, η ενσωμάτωση κινήτρων και χρηματοδοτήσεων για τη βελτίωση της ποιότητας, ο καθορισμός προτύπων ποιότητας και η υιοθέτηση κουλτούρας συνεχούς βελτίωσης.
Επιπλέον, η έκθεση τονίζει την ανάγκη επανασχεδιασμού των μοντέλων παροχής υπηρεσιών, προώθησης της ενεργούς συμμετοχής παιδιών, νέων και οικογενειών, καθώς και επένδυσης σε ανθρώπινο δυναμικό που ανταποκρίνεται στις ανάγκες του πληθυσμού.
Η μέτρηση των αποτελεσμάτων που έχουν σημασία για τα παιδιά και τις οικογένειές τους και η ενίσχυση της έρευνας και της ανταλλαγής εμπειριών γύρω από αποδεδειγμένα αποτελεσματικές μεθόδους συγκαταλέγονται επίσης στις προτάσεις.
Όπως σημειώνει ο Δρ João Breda, επικεφαλής του Γραφείου του ΠΟΥ για την Ποιότητα της Φροντίδας και την Ασφάλεια των Ασθενών στην Αθήνα, «κάθε παιδί και νέος έχει δικαίωμα σε υποστηρικτικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας και σε ποιοτική φροντίδα». Επίσης, η Δρ Ledia Lazëri, περιφερειακή σύμβουλος για την Ψυχική Υγεία, ΠΟΥ/Ευρώπης, υπογραμμίζει ότι «η έκθεση αυτή αποτελεί ορόσημο - στρέφει την προσοχή σε μια κρίσιμη προτεραιότητα που θα καθορίσει το μέλλον της περιφέρειάς μας».
Η πρωτοβουλία αυτή εντάσσεται στο ευρύτερο έργο του ΠΟΥ/Ευρώπης για τη μεταρρύθμιση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και την εξασφάλιση ισότιμης και υψηλής ποιότητας φροντίδας για όλους.