Έτοιμη να προχωρήσει σε κάποιες πρωτοβουλίες ώστε να υπάρξει κάποια εξέλιξη στο θέμα της ένωσης των κεφαλαιαγορών της Ευρώπης, εμφανίζεται η Κομισιόν, όπως δείχνουν οι δηλώσεις της Επιτρόπου, αρμόδιας για τις Χρηματοπιστωτικές Υπηρεσίες, Μαρία Λουίς Αλμπουκέρκε στο πρακτορείο Bloomberg.
Όπως υποστήριξε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο να προχωρήσει με έναν «συνασπισμό των προθύμων» και να μην περιμένει να συμφωνήσουν και τα 27 μέλη σε μια ένωση κεφαλαιαγορών.
Η κα Αλμπουκέρκε σημείωσε ότι είναι προτιμότερο να συμμετάσχουν όλα τα κράτη μέλη στην πρωτοβουλία, αλλά είναι ανοιχτή σε εναλλακτικές λύσεις για θέματα στα οποία η συμφωνία είναι άπιαστη. «Αυτό που λέω είναι ότι μπορούν να υπάρξουν ενώσεις διαφορετικών κρατών μελών. Μπορούν να ομαδοποιηθούν και να προωθήσουν και να βρουν τις καλύτερες λύσεις. Αλλά το θέμα είναι, θα περιμένουμε από το καθένα να αναπτύξει τις δικές του κεφαλαιαγορές; Αυτό δεν έχει συμβεί», τόνισε.
Τα σχόλιά της σηματοδοτούν μια σημαντική απόκλιση από την πορεία που ακολούθησε η ΕΕ την τελευταία δεκαετία, καθώς επεδίωκε πλήρη συμφωνία στις προσπάθειες για τη μείωση των εθνικών φραγμών και τη δημιουργία ενωμένων κεφαλαιαγορών που προσφέρουν χρηματοδότηση στις επιχειρήσεις και αποδόσεις στους αποταμιευτές σε ολόκληρη την ΕΕ.
Η πρόοδος ήταν αργή, καθώς τα κράτη μέλη συγκρούονταν για θέματα όπως η ενιαία εποπτεία ή η φορολογία, ενώ οι πολιτικοί προειδοποιούσαν ότι οι απαιτήσεις της πράσινης μετάβασης καθιστούσαν το έργο πιο πιεστικό. Μια σειρά από εκθέσεις πέρυσι έδωσαν νέα ώθηση στο έργο, συμπεριλαμβανομένης αυτής από τον πρώην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι, ο οποίος προειδοποίησε ότι η ίδια η ΕΕ κινδύνευε χωρίς περισσότερη χρηματοδότηση.
Οι χρηματοπιστωτικές εταιρείες, εν τω μεταξύ, έχουν εντείνει την πίεσή τους για μεταρρυθμίσεις όπως η χαλάρωση των κανόνων γύρω από τις τιτλοποιήσεις, μέτρα που θα μπορούσαν να ενισχύσουν τον τραπεζικό δανεισμό και να δημιουργήσουν υγιείς αμοιβές και προμήθειες για τους διοργανωτές των συμφωνιών.
«Αυτή τη στιγμή έχουμε περίπου 11 τρισεκατομμύρια ευρώ σε τραπεζικούς λογαριασμούς», δήλωσε η κα Αλμπουκέρκε σχετικά με το δυνητικό βραβείο για την Ευρώπη. «Ακόμη και αν ένα μικρό μέρος αυτού του ποσού μπορεί να χρησιμοποιηθεί στις κεφαλαιαγορές, δηλαδή στα ίδια κεφάλαια, αυτό κάνει τεράστια διαφορά για την ικανότητα των εταιρειών μας να αποκτήσουν τα ίδια κεφάλαια που χρειάζονται».
Ένας «συνασπισμός των προθύμων» θα μπορούσε να εργαστεί σε τομείς όπως η ανάπτυξη της ευρωπαϊκής αγοράς λιανικών επενδύσεων ή η ευθυγράμμιση των φορολογικών καθεστώτων για τις διασυνοριακές επενδύσεις. «Δεν θέλω να προκαταλάβω τέτοιες συζητήσεις», πρόσθεσε. «Αυτό που λέω είναι ότι μπορούμε να εξετάσουμε τέτοιου είδους λύσεις».
Οι μεγάλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας και της Ισπανίας, πιέζουν για μικρότερους κύκλους συνεργασίας για να ξεφύγουν από κάποια από τα αδιέξοδα, συμπεριλαμβανομένων προτάσεων της Μαδρίτης για sandboxes για να δοκιμάσουν νέες ιδέες. Οι προτάσεις αυτές τρόμαξαν ορισμένα μικρότερα κράτη μέλη, τα οποία φοβήθηκαν ότι η ενοποίηση μεταξύ μεγάλων οικονομιών θα μπορούσε να αντλήσει ρευστότητα από τις λιγότερο ανεπτυγμένες κεφαλαιαγορές τους.
«Γιατί οι μικρότερες χώρες δεν είναι επίσης πρόθυμες να το κάνουν αυτό και να ενταχθούν στις μεγάλες χώρες. Δεν μπορείτε να αναπτύξετε μια κεφαλαιαγορά αν δεν έχετε αρκετή ρευστότητα, αν δεν έχετε αρκετούς συμμετέχοντες στην αγορά. Είναι ζήτημα κλίμακας», προσέθεσε η Ευρωπαία Επίτροπος.
Τα κράτη μέλη δεν θα χρειάζονταν άδεια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αν κάποιες κυβερνήσεις θέλουν να ξεκινήσουν τέτοιες πρωτοβουλίες. Αλλά η κα Αλμπουκέρκε δήλωσε ότι θα ήθελε να συμμετάσχει για να διασφαλίσει ότι τυχόν κινήσεις δεν θα δημιουργήσουν πρόσθετα εμπόδια που θα εμπόδιζαν άλλους να συμμετάσχουν.
Ο εκτελεστικός βραχίονας του μπλοκ πρόκειται να καθορίσει τις προτεραιότητές του για την ένωση αποταμιεύσεων και επενδύσεων τους «επόμενους δύο μήνες», οι οποίες θα δώσουν περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με την πορεία προς τα εμπρός, δήλωσε η κα Αλμπουκέρκε. Μια δεκαετία μετά την έναρξη της προσπάθειάς της για μια ενιαία χρηματοπιστωτική αγορά, η ΕΕ παρουσιάζει νέες διαιρέσεις σε τομείς πέραν των κεφαλαιαγορών. Η προσφορά της UniCredit SpA για την Commerzbank AG, στην οποία αντιστέκονται σθεναρά η γερμανική τράπεζα και η κυβέρνησή της, είναι ένα τέτοιο παράδειγμα.
«Είναι φυσικό επακόλουθο της τραπεζικής ένωσης να δούμε διασυνοριακές συγχωνεύσεις. Πρέπει να κατανοήσουμε ότι οι μεγαλύτερες τράπεζες μπορούν να παρέχουν καλύτερες υπηρεσίες με χαμηλότερο κόστος. Αν έχουμε μεγαλύτερες τράπεζες που λειτουργούν διασυνοριακά, αυτό θα είναι προς όφελος όλων των πελατών», έσπευσε να διευκρινίσει.
Ένα άλλο ρήγμα είναι η ευρεία προσέγγιση της ΕΕ στη χρηματοπιστωτική ρύθμιση, την ώρα που ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ πυροδοτεί ένα κύμα απορρύθμισης στις ΗΠΑ. Οι ανησυχίες αυτές έχουν ωθήσει χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία και η Ιταλία να καλέσουν την ΕΕ να επανεξετάσει ορισμένους από τους κανόνες της. «Είναι μεγάλες και σημαντικές χώρες, αλλά είμαστε 27, οπότε θα πρέπει να ακούσω τους πάντες», δήλωσε. «Υπάρχουν πολύ λίγα θέματα στα οποία όλοι βλέπουμε τα πράγματα από την ίδια ακριβώς οπτική γωνία. Το τραπεζικό σύστημα δεν είναι ένα από αυτά».
Η κα Αλμπουκέρκε τόνισε ότι η άποψή της είναι ότι «υπάρχει σαφώς η ανάγκη να υπάρξει καλύτερη ρύθμιση, απλούστερη ρύθμιση, να μειωθεί το βάρος που επιβάλλεται στις εταιρείες» και να διατηρηθούν «ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για τις τράπεζες της ΕΕ και τους παγκόσμιους ομολόγους τους». «Δεν θα εμπλακούμε σε έναν αγώνα δρόμου κόντρας και πιθανής πτώσης. Η χρηματοπιστωτική σταθερότητα είναι πολύ σημαντική για να διακινδυνεύσουμε», προσέθεσε.