Αγωνία στην Αθήνα για το νέο πακέτο από το Eurogroup

Το ύψος της «ευρωπαϊκής επιταγής», η ταχύτητα εξαργύρωσης και οι όροι για την Ελλάδα αποτελούν το μεγάλο ζητούμενο του υπουργείου Οικονομικών στην σημερινή κρίσιμη συνεδρίαση του Eurogroup όπου αναμένεται να δρομολογηθούν οι χρηματοδοτικές παρεμβάσεις της ΕΕ για την απορρόφηση των κραδασμών στην οικονομία από την επέλαση του κορονοϊού.

Με τις προβλέψεις για τη ζημία στο ΑΕΠ να αναθεωρούνται επί τα χείρω και διεθνείς οίκους να τοποθετούν το πήχη της ύφεσης στην Ελλάδα σε πρωτοφανή επίπεδα της τάξης του 16%, το βασικό μέλημα του οικονομικού επιτελείου είναι να εξασφαλισθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι πόροι και να δημιουργηθεί μία δεξαμενή ρευστότητας για την αντιμετώπιση ακόμα και ακραίων καταστάσεων στην οικονομία.

Τα αρμόδια στελέχη εκφράζουν αισιοδοξία ότι οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης παρά τις διαφωνίες για το είδος και το περιεχόμενο των παρεμβάσεων θα καταλήξουν σε ένα ισχυρό οπλοστάσιο για την χρηματοδότηση δραστικών μέσων για την καταπολέμηση της κρίσης.  Τα ίδια στελέχη θεωρούν ότι μετά τη σθεναρή αντίσταση του σκληροπυρηνικού γερμανικού μπλοκ έχει φύγει από το τραπέζι η έκδοση ευρωομολόγου, ενώ ανοιχτή σε βάθος χρόνου παραμένει η συζήτηση της γαλλικής πρότασης για τη σύσταση κοινού ευρωπαϊκού ταμείου ανασυγκρότησης της οικονομίας μετά την πανδημία.

Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας εκτιμά ότι στο Eurogroup αναμένεται να υπάρξει μια «λογική συμβιβασμού», μέσω διάφορων «σχημάτων», όπως η αμοιβαιοποίηση με ομόλογα του χρέους κρατών - μελών (Ταμείο Αλληλεγγύης), οι αυξημένοι πόροι από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, οι πόροι από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ενίσχυση της απασχόλησης και οι «προληπτικές γραμμές» για δανεισμό από τον ESM που όπως λέει χαρακτηριστικά «εμείς ζητάμε να μην είναι όπως στο παρελθόν»

Όλα δείχνουν ότι η συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών που ξεκινά στις 4 το απόγευμα ώρα Ελλάδος θα είναι μαραθώνια και θα «περάσει από σαράντα κύματα», καθώς μεταξύ των κρατών-μελών διατυπώνονται διαφορετικές και ως ένα βαθμό αντικρουόμενες θέσεις ακόμα και για τον τρόπο και τις προϋποθέσεις ενεργοποίησης των υφιστάμενων μηχανισμών. Η αναζήτηση της χρυσής τομής δεν θα είναι καθόλου εύκολη υπόθεση και οι  παρασκηνιακές ζυμώσεις είναι έντονες και θα παραμείνουν έτσι μέχρι το «και ένα» 

Ενδεικτική του κλίματος η χθεσινή συνεδρίαση  των τεχνοκρατών του Euroworking που μέχρι αργά το βράδυ επιχειρούσαν να βρουν κοινό βηματισμό για την έκταση και τη «δραστικότητα» του ευρωπαϊκού πακέτου στήριξης των επιχειρήσεων κι των εργαζόμενων που στροβιλίζονται στη δίνη της πανδημίας.

Στο τραπέζι υπάρχουν διάφορες προτάσεις για την διάσωση των οικονομικών της ευρωζώνης αλλά το Eurogroup αναμένεται να εστιάσει σε τρεις:

1. Η ενεργοποίηση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) με πιο χαλαρούς όρους και χωρίς να «στιγματίζεται» η χώρα η οποία θα καταφύγει σε αυτόν προκειμένου να  αντλήσουν χρηματοδότηση ίση ή μεγαλύτερη από το 2% του ΑΕΠ τους. Έτσι η Ελλάδα με ΑΕΠ της τάξης των περίπου 200 δισ. ευρώ θα μπορούσε να αντλήσει δάνεια ύψους έως 4 δισ. ευρώ από αυτό το πρόγραμμα με συνολικές χρηματοδοτήσεις της τάξεως των 240 δισ. ευρώ.. Ο επικεφαλής του ESM Κ. Ρέγκλινγκ δήλωσε ότι οι προϋποθέσεις θα είναι «χλιαρές» ενώ στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο Μ. Σεντένο: «Δεν έχει κανένα νόημα να συνδέσουμε μια κρίση πανδημίας με ένα πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων ή μια μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας, για παράδειγμα. Οι όποιοι όροι υπάρξουν στη στήριξη του ESM πρέπει να σχετίζονται με τον τρόπο που δαπανούμε τα χρήματα για την καταπολέμηση του ιού και του αντίκτυπού του και μακροπρόθεσμα οι χώρες που θα ωφεληθούν πρέπει να επανέλθουν σε μια βιώσιμη πορεία», είπε ο Πορτογάλος.
2. Η παροχή δανείων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για τη στήριξη των επιχειρήσεων, συνολικού ύψους 200 δισ. ευρώ.
3. Η δημιουργία ενός συστήματος αντασφάλισης της ανεργίας. Η Κομισιόν ανακοίνωσε την πρόταση της για τη θέσπιση του SURE, ενός μέσου αλληλεγγύης, συνολικού ύψους 100 δισ. ευρώ, προκειμένου να βοηθήσει τους εργαζόμενους να διατηρήσουν τα εισοδήματα τους και τις επιχειρήσεις να επιβιώσουν. Τα δάνεια θα βασίζονται σε εγγυήσεις που θα παρέχουν τα κράτη-μέλη. Αφορά την υποστήριξη προγραμμάτων εργασίας μικρής διάρκειας και μέτρα τα οποία θα βοηθήσουν τις χώρες-μέλη να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας απέναντι στον κίνδυνο της απόλυσης. Σε αυτή την περίπτωση οι επιχειρήσεις θα μπορούν να μειώσουν προσωρινά τις ώρες εργασίας των υπαλλήλων τους ή να αναστείλουν την εργασία συνολικά, με εισοδηματική στήριξη η οποία θα παρέχεται από το κράτος. Αν το «SURE programme» εγκριθεί και ενεργοποιηθεί πανευρωπαϊκά, μπορεί τότε και η Ελλάδα να καλύψει ή να επεκτείνει έτσι και το δικό της σχέδιο με τα 800 ευρώ  καλύπτοντάς τα με κονδύλια από την ΕΕ. Να σημειωθεί ότι το κόστος του μέτρου μόνο για το μήνα Απρίλιο ανέρχεται σε 1,4 δισ. ευρώ.