H αγορά των smart lockers, γνωρίζει άνθηση τον τελευταίο χρόνο, με τα σημεία παράδοσης να πολλαπλασιάζονται καθώς οι εταιρείες courier έχουν επιδοθεί σε μια κούρσα επενδύσεων προκειμένου να ενισχύσουν τη θέση. Πλέον οι έξυπνες θυρίδες μεγαλώνουν σημαντικά, αλλάζοντας το μοντέλο καθώς το ηλεκτρονικό εμπόριο συνεχίζει την ανοδική πορεία στη χώρα.
Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς στο προσεχές μέλλον το 15-20% των παραγγελιών από ηλεκτρονικά καταστήματα, θα εξυπηρετούνται μέσα από εναλλακτικά κανάλια παράδοσης όπως smart lockers και pick up και drop off points. Γι αυτό το λόγο και οι εταιρείες πλέον μεγαλώνουν τις έξυπνες θυρίδες σε mega lockers που τοποθετούνται μέσα σε καταστήματα, αντί για την παρουσία τους στα πεζοδρόμια μέχρι σήμερα.
Καθώς οι διαθέσιμοι δημόσιοι χώροι λιγοστεύουν για τα smart lockers που αναπτύσσονται ταχύτατα, οι εταιρείες courier θέλοντας να χτυπήσουν την κούρσα στο last mile του ηλεκτρονικού εμπορίου, έχουν περάσει ήδη στην επόμενη ημέρα των mega lockers, προχωρώντας σε δυναμικές επενδύσεις.
Τα mega lockers μπορούν να διαθέτουν σημαντικά μεγαλύτερο αριθμό θυρίδων από τα συμβατικά smart locker που βρίσκονται σε δημόσιους χώρους, καθώς ακόμα και αν αυτά είναι επεκτάσιμα πολλές φορές δεν μπορούν να φτάσουν τον όγκο των μεγάλων αδελφών τους. Συγκεκριμένα τα mega lockers μπορούν να φιλοξενήσουν μέχρι και 250 θυρίδες. Γι αυτό το λόγο δεν βρίσκονται σε δημόσιους χώρους, αλλά οι εταιρείες προχωρούν στη μίσθωση μικρών επαγγελματικών χώρων της τάξης των 40-50 τμ όπου ο πελάτης μπορεί να εισέλθει οποιαδήποτε στιγμή.
Μέχρι στιγμής έχουν αναπτυχθεί σε κεντρικά σημεία στα μεγάλα αστικά κέντρα όπως Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Πάτρα, με τις εταιρείες να βλέπουν την λύση ώστε να πολλαπλασιάσουν τις παραδόσεις τους με μικρότερο κόστος σε λιγότερο χρόνο. Την ίδια στιγμή, τα εκατοντάδες μικρά ακίνητα που βρίσκονται κλειστά για χρόνια, έχουν την ευκαιρία να πάρουν και πάλι «ζωή» φιλοξενώντας δραστηριότητες που φέρνουν τους καταναλωτές εντός τειχών τους καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Τα smart lockers εκτιμάται πως θα συμβάλλουν περαιτέρω στην ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου που συνεχίζει να βρίσκεται σε ανοδική τροχιά. Είναι χαρακτηριστικό πως το 2024, ο τζίρος του ηλεκτρονικού εμπορίου στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, που περιλαμβάνεται και η χώρα μας, ξεπέρασε τα 124 δισεκατομμύρια ευρώ, σημειώνοντας ετήσια αύξηση 12%. Πρόκειται για μια αγορά που, σύμφωνα με την Statista, συμβάλλει σημαντικά στο ευρωπαϊκό σύνολο των 713 δισ. ευρώ, ξεφεύγοντας από τον «σκιά» της Δυτικής Ευρώπης και διεκδικώντας δικό της χώρο στη διεθνή ψηφιακή σκακιέρα.
Επενδύσεις για επέκταση σε όλη τη χώρα
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΕΕΤΤ, η εγχώρια αγορά, δεδομένου του γεωγραφικού της αναγλύφου και της σημαντικής υστέρησης σε θέματα μεταφορών, μπορεί να «σηκώσει» τουλάχιστον 2.200, έως και 3.100 σημεία smart lockers, ενώ η Ελλάδα, απέχει αρκετά από τις ευρωπαϊκές αγορές όπου ο μέσος όρος είναι 1,34 σημεία ανά 10.000 κατοίκους, ενώ υπάρχουν και χώρες που εντοπίζονται 3 σημεία αυτοματοποιημένων θυρίδων ανά 10.000 κατοίκους.
Οι παίκτες της ελληνικής αγοράς ταχυμεταφορών έχουν επιδοθεί σε επενδύσεις στις αυτοματοποιημένες θυρίδες, οι οποίες έχουν πολλαπλασιάσει την παρουσία τους σε αστικά κέντρα και περιφέρεια.
Η ACS του ομίλου Quest, που αποτελεί και τον μεγαλύτερο παίκτη της αγοράς, έχει επιταχύνει την επέκταση του δικτύου των smart lockers σε όλη τη χώρα, και σχεδιάζει την επόμενη διετία να βρίσκεται σε 3.000 σημεία.
Το δίκτυο της ήδη διαθέτει 50.000 θυρίδες με τον στόχο να είναι να φτάσει τις 60.000 μέχρι το τέλος του έτους και να τις έχει διπλασιάσει το 2026, με την ACS να έχει επενδύσει μέχρι σήμερα πάνω από 13 εκατ. ευρώ, με το συνολικό κόστος της επένδυσης να φτάνει τα 15 εκατ. ευρώ.
Αποτελεί μια από τις εταιρείες που έχουν στραφεί στη δημιουργία megalocker, έχοντας δημιουργήσει κεντρικά σημεία που περιλαμβάνουν δεκάδες θυρίδες που μπορούν να εξυπηρετήσουν μεγάλο όγκο καταναλωτών.
Σε κεντρικό πλάνο έχει θέσει τα mega lockers η BOX NOW. Η θυγατρική του Emma Capital Group, στην οποία έχει συμμετοχή και η Olympia Group επενδύει δυναμικά στην ανάπτυξη των smartlockers, στοχεύοντας μέχρι το τέλος του 2025 να διαθέτει 170.000 θυρίδες, ενώ έχει παρουσία σε περισσότερα από 560 σημεία.
Όπως έχει επισημάνει η διοίκηση της εταιρείας, τα BOX NOW Stores που αυτή τη στιγμή φτάνουν τα 40 καταστήματα σε κομβικά σημεία στη χώρα αναμένεται να διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο στο αναπτυξιακό της πλάνο. Η BOX NOW έχει σημειώσει εκρηκτική ανάπτυξη και βρίσκεται πλέον ανάμεσα στις τέσσερις κορυφαίες εταιρείες της αγοράς, ενώ το 2024 κατάφερε να οκταπλασιάσει τον τζίρο της και υπερδιπλασιάσει τα δέματα που παρέδωσε.
Από την πλευρά της η Skroutz ακολουθεί ένα διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης, καθώς εκτός από τις έξυπνες θυρίδες, έχει επενδύσει δυναμικά σε αποθήκες και τον εξηλεκτρισμό του στόλου της. Έχοντας σχεδόν διπλασιάσει τα lockersτης στη χώρα τον τελευταίο χρόνο, και μετά την «απόβασή» της στην Κρήτη, η Skroutz έχει κυκλώσει τα Βαλκάνια και την Κύπρο για το επόμενο βήμα, ενώ εξετάζει και την επέκταση στη νησιωτική Ελλάδα.
Η Skroutz σχεδιάζει να φέρει smart lockers στην Κύπρο, ενώ εξετάζει και το επόμενο βήμα στη Ρουμανία, και εξετάζει σε ποια ελληνικά νησιά θα βρεθεί επίσης. Η Skroutzέχει καταγράψει εκτόξευση των παραγγελιών σε smart lockers έχοντας δώσει την επιλογή και σε εμπόρους εκτός marketplace που έχουν τα δικά τους e-shop να μπορούν να παραδοθούν τα προϊόντα τους στις θυρίδες της.
Έχει επιλέξει να αναπτύσσει μικρά lockers, με έντονη παρουσία σε πολλές περιοχές, σε ένα διαφορετικό επιχειρηματικό πλάνο από εκείνο των ανταγωνιστών της. Ωστόσο, τα Skroutz Point έχουν την ευκολία να είναι επεκτάσιμα σε θυρίδες, αν και όπως παραδεχθεί στελέχη της εταιρείας, υπάρχει πλέον ζήτημα με τις τοποθεσίες καθώς δεν υπάρχουν αρκετοί χώροι που να προσφέρουν όλες τις προϋποθέσεις.