Εκσυγχρονίζεται ο ΟΠΕΚΕΠΕ – Η πρόοδος των δύο Action Plan αναλυτικά

Σε φάση εκσυγχρονισμού και θεσμικών αλλαγών εισέρχεται ο ΟΠΕΚΕΠΕ, ο οποίος βρίσκεται πολύ κοντά στην ολοκλήρωση του φιλόδοξου σχεδίου δράσης (action plan), που θα επισφραγίσει τη διαπίστευσή του από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως Οργανισμός Πληρωμών. Η εξέλιξη αυτή αποτελεί σημείο-κλειδί για την ομαλή συνέχιση της καταβολής ευρωπαϊκών ενισχύσεων στον αγροτικό και κτηνοτροφικό τομέα της χώρας.

Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων που μίλησαν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, έως σήμερα έχει ολοκληρωθεί με επιτυχία και το σύνολο των 54 δράσεων που τέθηκαν στο τελικό action plan, μετά από την οριστική του έγκριση από την αρμόδια διεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Το αρχικό πλάνο συμπεριλάμβανε 45 ενέργειες που όφειλε να υλοποιήσει η ελληνική πλευρά. Όμως, στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων με ευρωπαϊκούς θεσμούς, ο αριθμός των παρεμβάσεων ανήλθε σε 54, έπειτα από νέα ευρήματα που αναδείχθηκαν. Παρά την αύξηση αυτή, ο οργανισμός ανταποκρίθηκε εντός του συμφωνημένου χρονοδιαγράμματος, όπως επιβεβαιώνουν αρμόδιοι εκπρόσωποι.

Όπως επισήμαναν χαρακτηριστικά τα στελέχη του ΥΠΑΑΤ, «το υπουργείο και ο ΟΠΕΚΕΠΕ, σε έναν “μαραθώνιο” τήρησαν απόλυτα όλα τα προαπαιτούμενα του Action Plan, τα οποία πιστοποίησε και η ΕΔΕΛ ως αρμόδιος φορέας».

Μετάβαση του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ: χρονοδιάγραμμα και θεσμικές εξελίξεις

Το επόμενο στρατηγικό βήμα αφορά τη θεσμική μετάβαση του ΟΠΕΚΕΠΕ στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), με το σχετικό νομοσχέδιο να προγραμματίζεται για ψήφιση τον ερχόμενο Νοέμβριο. Οι σχετικές κανονιστικές πράξεις για την πλήρη μεταφορά του οργανισμού εκτιμάται ότι θα έχουν ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2025.

Η παράταση του αρχικού action plan έως τον Μάρτιο του 2026 κρίθηκε απαραίτητη, προκειμένου να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη και πλήρης μετάβαση του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ. Όπως καταδεικνύουν τα στοιχεία, η παράταση αυτή συμφωνήθηκε μεταξύ ΥΠΑΑΤ και Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ώστε να διευθετηθούν όλες οι εκκρεμότητες.

Όπως δήλωσε πρόσφατα ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, σε συνεννόηση με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς δόθηκε επαρκής χρόνος, καθώς για πρώτη φορά υλοποιούνται ουσιώδεις διασταυρωτικοί έλεγχοι στον ΟΠΕΚΕΠΕ. «Έχουν γίνει πολλά βήματα προόδου που αναγνωρίζονται από την Επιτροπή», τόνισε ο υπουργός.

Βάσει του υφιστάμενου χρονοδιαγράμματος, όλες οι εκκρεμότητες προβλέπεται να διευθετηθούν έως το τέλος του 2025, προκειμένου από την 1η Ιανουαρίου 2026 να ολοκληρωθεί επίσημα η θεσμική μεταφορά του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ. Ο οργανισμός θα λειτουργεί πλέον ως αυτόνομη υποδιεύθυνση, με διατήρηση της εποπτείας εκ μέρους του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Ήδη, το πρώτο ουσιαστικό βήμα έχει πραγματοποιηθεί με τη χορήγηση πρόσβασης στα στοιχεία του ΟΠΕΚΕΠΕ προς την ΑΑΔΕ μέσω ειδικής νομοθετικής ρύθμισης.

Ανθρώπινο δυναμικό και διαχείριση

Σε επίπεδο ανθρώπινου δυναμικού, έχουν ήδη προσληφθεί 100 άτομα μέσω ΔΥΠΑ. Η ενίσχυση του προσωπικού συνοδεύτηκε από προγράμματα εκπαίδευσης, με στόχο την αποτελεσματική προσαρμογή στα νέα καθήκοντα.

Όπως σχολιάζουν οι αρμόδιοι, «προτεραιότητα του “νέου” ΟΠΕΚΕΠΕ παραμένει η ενίσχυση και η διεύρυνση των ελέγχων, τόσο σε εύρος όσο και σε βάθος».

Δεύτερο Action Plan: Επικέντρωση στα γεωχωρικά δεδομένα

Παράλληλα, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη ένα δεύτερο σχέδιο δράσης που εστιάζει στα γεωχωρικά δεδομένα και στη χαρτογράφηση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στον εκσυγχρονισμό αυτού του τομέα, απαιτώντας αυστηρότερους ελέγχους, ταυτοποίηση και συσχέτιση των παραγωγικών εκτάσεων με τον Αριθμό Ταυτότητας Ακινήτου (ΑΤΑΚ), όπως ήδη αποτυπώνεται στις φετινές δηλώσεις ΟΣΔΕ.

Σε πρόσφατη επικοινωνία της με την ελληνική πλευρά, η Επιτροπή ξεκαθάρισε πως η υλοποίηση του συγκεκριμένου action plan συνδέεται άμεσα με την ομαλή ροή των ευρωπαϊκών ενισχύσεων. Με καταληκτική ημερομηνία υποβολής το Νοέμβριο του 2025, η έγκαιρη προσαρμογή κρίνεται επιβεβλημένη για τη διασφάλιση της κοινοτικής χρηματοδότησης.

Μετά την ολοκλήρωση της θεσμικής μεταβίβασης του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ, θα εντατικοποιηθούν οι διασταυρωτικοί και επιτόπιοι έλεγχοι, ενώ παράλληλα θα οργανωθεί ο προγραμματισμός των μελλοντικών πληρωμών.

Προβλέπονται επίσης παρεμβάσεις για την απομείωση του διοικητικού βάρους και την αναβάθμιση της διαχείρισης των ανθρώπινων πόρων.

Σημαντικό στοιχείο αποτελεί η δημιουργία αυτόνομης μονάδας εσωτερικού ελέγχου για τις αγροτικές ενισχύσεις, η οποία θα λειτουργεί ανεξάρτητα εντός της ΑΑΔΕ, καλύπτοντας βασική προϋπόθεση της ευρωπαϊκής διαπίστευσης.