Την ώρα που οι επιχειρήσεις στρέφονται στην αυτοπαραγωγή για να προστατευτούν από τις διακυμάνσεις των τιμών ενέργειας, η αγορά φωτοβολταϊκών αυτοκατανάλωσης βρίσκεται αντιμέτωπη με καθυστερήσεις, που απειλούν την επιβίωσή της, με τον Σύνδεσμο Εταιρειών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ) να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου.
Μάλιστα, σε πρόσφατη επιστολή του προς τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), ο Σύνδεσμος επισημαίνει ότι η χορήγηση όρων σύνδεσης για έργα εκτός net-metering εξελίσσεται με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς, δημιουργώντας «ουρές» πολλών μηνών.
Σε αναμονή η αγορά
Ο ΣΕΦ ζητά από τη ΡΑΑΕΥ ξεκάθαρο χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση των εκκρεμών συνδέσεων, καθώς και διαφανείς διαδικασίες που θα διασφαλίσουν ότι οι επενδύσεις προχωρούν με αντικειμενικά και αναλογικά κριτήρια προτεραιότητας.
Ταυτόχρονα, χαρακτηρίζει επιτακτική την ανάγκη θέσπισης πιο αποτελεσματικών κανόνων για έργα εκτός net-metering, τα οποία αυξάνονται ραγδαία ως επιλογή για επιχειρήσεις που επιδιώκουν ενεργειακή ανεξαρτησία και μείωση του κόστους.
Σύμφωνα με τον ΣΕΦ, οι καθυστερήσεις απειλούν να ακυρώσουν την αναπτυξιακή δυναμική της αυτοκατανάλωσης, ενώ προειδοποιεί ότι κάθε επιπλέον μήνας αναμονής πλήττει τη βιωσιμότητα των επενδύσεων και δημιουργεί σοβαρές οικονομικές στρεβλώσεις στην αγορά.
Ωστόσο, μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει καμία αντίδραση που να προμηνύει την αλλαγή της κατάστασης, με την χώρα μας να φαίνεται να βρίσκεται στο απόλυτο κενό εδώ και δύο χρόνια, δηλαδή από τότε που έγινε η μετάβαση από το net metering στο net billing.
«Παιδί ενός άλλου Θεού» η Κρήτη, πλήγμα για τα ξενοδοχεία
Το πρόβλημα, όμως, είναι ακόμη μεγαλύτερο στην Κρήτη και τα μη διασυνδεδεμένα νησιά, που παραμένουν εκτός αυτοπαραγωγής. Μάλιστα, στην περίπτωση της πρώτης, η αυτοπαραγωγή έχει ουσιαστικά «παγώσει», μετά τον διαγωνισμό της 25ης Οκτωβρίου 2022 για έργα έως 400 kW, ο οποίος επηρέασε το καθεστώς στο νησί.
Ο Σπύρος Καλησπεράκης, ιδιοκτήτης της κρητικής εταιρείας φωτοβολταϊκών Anysma, μετέφερε στο BD τι ακριβώς συμβαίνει με την αυτοπαραγωγή στην Κρήτη.
«Στην Κρήτη αντιμετωπίζουμε πρόβλημα, γιατί είχαμε τα περιβόητα τα 400MW πώλησης, που ήταν στην ίδια πλατφόρμα με τα συστήματα net-metering, με αποτέλεσμα να μας έχουν μπλοκάρει εδώ και δύο χρόνια», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με τον κ. Καλησπεράκη, λόγω αυτής της δυσλειτουργίας στην πλατφόρμα του ΔΕΔΔΗΕ, δεν μπορούσαν να προχωρήσουν μεγάλα συστήματα net-metering, και παρότι υπήρχε διαθέσιμος ενεργειακός χώρος, υπήρξαν τεχνικά μπλοκαρίσματα.
Μάλιστα, όπως εξηγεί, ενώ «πλέον η πλατφόρμα ‘’ξεμπλόκαρε’’ και δίνονται άδειες, δε στέλνονται οι συμβάσεις. Πάλι, δηλαδή, καθυστερούν, πάλι δεν έχει στρώσει το σύστημα στην Κρήτη. Το Υπουργείο πρέπει να στρώσει τις διαδικασίες, αλλά σκοντάφτει σε διάφορες διαδικαστικές λεπτομέρειες του ΔΕΔΔΗΕ».
Για τον κ. Καλησπεράκη, το ζήτημα δεν είναι μόνο οικονομικό, αφού η Κρήτη, ως μεγάλος τουριστικός προορισμός, χρειάζεται, μεταξύ άλλων, και «πράσινες» υποδομές.
«Είναι πάρα πολύ σημαντικό να μπορούν τα ξενοδοχεία της Κρήτης να κάνουν αυτοπαραγωγή και αυτοκατανάλωση, γιατί αυτό τα βοηθάει και να είναι “πράσινα’’. Είναι ένα θέμα που απασχολεί τους Ευρωπαίους, για τους οποίους έχει σημασία πόσο αυτόνομα είναι τα ξενοδοχεία και κατά πόσο επιβαρύνουν το περιβάλλον», ανέφερε χαρακτηριστικά, τονίζοντας ότι οι ιδιοκτήτες ξενοδοχείων στην Κρήτη βρίσκονται «εγκλωβισμένοι», αδυνατώντας να κάνουν κάτι.
Σύμφωνα με όσα μας είπε, τα οικιακά φωτοβολταϊκά έως 10 kW είναι τα μόνα που προχωρούν, αλλά όλα τα μεγαλύτερα έργα έχουν «παγώσει» και μάλιστα εδώ και 2 χρόνια κανένα έργο μεγαλύτερο από 10KW δεν έχει προχωρήσει λόγω γραφειοκρατίας.
Η συνέπεια των καθυστερήσεων ήταν να χάσουν το δικαίωμα net-metering ακόμη και όσοι είχαν αιτηθεί έγκαιρα. «Όλοι οι πελάτες που είχαν έγκαιρα κάνει έγγραφα για net-metering λόγω της καθυστέρησης πήγαν υποχρεωτικά στο δυσμενέστερο net-billing. Άλλο παράλογο και αυτό. Δηλαδή, κάποιος είχε κάνει δύο χρόνια πριν αίτημα που ίσχυε το net-metering και λόγω καθυστερήσεων εξαιτίας της γραφειοκρατίας, τον πέρασαν στο net-billing που είναι δυσμενέστερο», εξήγησε ο κ. Καλησπεράκης.
Ο ίδιος αναφέρθηκε στο χαρακτηριστικό παράδειγμα του Πανεπιστημίου Κρήτης, που είχε καταθέσει έγκαιρα τον φάκελο για net-metering σε έργο 1 MW, όμως του το μετέτρεψε σε net-billing, επειδή καθυστέρησε το ίδιο το κράτος να κινηθεί. Όπως αναφέρει, η περίπτωση του Πανεπιστημίου είναι ιδιαίτερα κρίσιμη, δεδομένου ότι η παραγωγή ενέργειας θα πρέπει να γίνεται το καλοκαίρι, ενώ η κατανάλωσή του είναι το χειμώνα.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το βασικό μήνυμα είναι «ότι πρέπει να ξεκολλήσει το θέμα, να μπορούν οι επιχειρηματίες της Κρήτης να κάνουν αυτοκατανάλωση». «Στην Κρήτη είμαστε ένας άλλος Θεός», κατέληξε ο κ. Καλησπεράκης.
Χαμένες 2.000 θέσεις εργασίας
Θυμίζουμε ότι περίπου έναν μήνα πριν, ο Παναγιώτης Μουρτοπάλλας, Πρόεδρος του ΣΕΦ και Διευθύνων Σύμβουλος της MGD Energy, μιλώντας στο 7ο Renewable Storage Forum, αναφέρθηκε στα προβλήματα που δημιουργούν οι καθυστερήσεις στο θεσμικό πλαίσιο και στις επενδύσεις στην αποθήκευση ΑΠΕ αλλά και στην ανάγκη προτεραιοποίησης της αυτοπαραγωγής.
Μάλιστα, όπως είχε αποκαλύψει, στον κλάδο των φωτοβολταϊκών απασχολούνται 27.000 εξειδικευμένα άτομα σε καθεστώς πλήρους απασχόλησης και φέτος χάθηκαν 2.000 θέσεις εργασίας λόγω των καθυστερήσεων στον κλάδο.
Στο πλαίσιο αυτό, είχε κάνει αναφορά στο νομικό πλαίσιο που έχει ήδη ψηφιστεί και στα πρακτικά προβλήματα της αυτοπαραγωγής, σημειώνοντας ότι η αγορά περιμένει εδώ και 13 μήνες την υπουργική απόφαση του ΥΠΕΝ για να προχωρήσει, καλώντας το υπουργείο να θέσει το θέμα ψηλά στην ατζέντα.
Με εντυπωσιακούς ρυθμούς οι επενδύσεις σε νέα φωτοβολταϊκά
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, η ελληνική αγορά φωτοβολταϊκών εγκατέστησε το 2024 περισσότερα μεγαβάτ από κάθε άλλη τεχνολογία, με τα φωτοβολταϊκά να αποτελούν το 93,5% όλης της νέας εγκατεστημένης ισχύος από ΑΠΕ.
Το 2024, η συνολική αγορά των συστημάτων αυτοκατανάλωσης αυξήθηκε κατά 40% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, ενώ η αγορά των οικιακών συστημάτων αυτοκατανάλωσης υπερδιπλασιάστηκε.
Επιπλέον, σύμφωνα με παρουσίαση του ΣΕΦ, ήδη από το 2026 θα έχει επιτευχθεί το ορόσημο που προβλεπόταν για το τέλος της 10ετίας για επενδύσεις σε φωτοβολταϊκά πάρκα. Συγκεκριμένα, ήδη από το επόμενο έτος εκτιμάται πως θα έχουν εγκατασταθεί φωτοβολταϊκά συνολικής ισχύος 15,7 GW.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
