Ακόμα και μέχρι το καλοκαίρι αναμένονται οι αποφάσεις που θα βάλουν σε τροχιά υλοποίησης τον άξονα Πύργος – Καλό Νερό – Τσακώνα. Η συνολική παράδοση της νέας Πατρών – Πύργου, μέσα στην εβδομάδα, άνοιξε τον δρόμο για το τελικό βήμα της Ολυμπίας Οδού.
Έχοντας στο τραπέζι τρία σενάρια, με κόστος από 700 εκατ. ως 1 δισ. ευρώ, ο μεγάλος γρίφος για το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών είναι η χρηματοδότηση του έργου.
Το κλειδί είναι η απόφαση για την τελική χάραξη στην περιοχή του Καϊάφα, όπου το ΣτΕ έχει δείξει από το 2010 «κόκκινη κάρτα» στο έργο. Η εξίσωση δεν είναι εύκολη, ούτε θα σημάνει αμέσως…μπουλντόζες για τον άξονα των συνολικά 89,2 χιλιομέτρων, που θα συμπληρώσει το παζλ της Ολυμπίας Οδού, όπως αυτή συμβασιοποιήθηκε το μακρινό πια 2007.
Θα είναι όμως το σημείο εκκίνησης, ώστε εντός του 2026 να κατατεθεί στην Κομισιόν ο φάκελος για τη χρηματοδότηση του έργου από ευρωπαϊκές πηγές, συνοδευόμενος από μελέτη κόστους – οφέλους. Δεδομένου ότι ο κυκλοφοριακός φόρτος στον άξονα που διατρέχει νοτιότερα τη δυτική Πελοπόννησο παραμένει χαμηλός, η εξασφάλιση της ευρωπαϊκής έγκρισης δεν θα είναι εύκολη.
Ακόμα και στο πιο συγκρατημένο σενάριο των 700 εκατ. ευρώ, το κόστος του έργου θα είναι υπερδιπλάσιο του αρχικού κόστους, ύψους 332 εκατ. ευρώ, των 75 χλμ. της Πατρών-Πύργου, με τη συμβολή του δημοσίου στα 216 εκατ. Αυτό σημαίνει πως για να «κατέβει» η Ολυμπία Οδός νοτιότερα θα ξεπεράσουμε το 1 δισ. ευρώ. Εξάλλου, ήδη έχουν εγκριθεί αποζημιώσεις και μπόνους επιτάχυνσης για την Πατρών-Πύργου, που φτάνουν τα 108,9 εκατ. ευρώ.
Επικρατέστερο σενάριο
Ο σκόπελος που θα πρέπει να ξεπεραστεί αφορά στη διέλευση από την περιοχή της λίμνης Καϊάφα, που είναι χαρακτηρισμένη ως Natura. Οι περιβαλλοντικοί όροι του αρχικού σχεδιασμού του άξονα για το τμήμα 20,5 χλμ., το οποίο περνά από τον Δήμο Ζαχάρως, ακυρώθηκαν από το ΣτΕ το 2010. Ουσιαστικά, το έργο αποτελείται από δύο τμήματα, «Πύργος - Αλφειός» μήκους 13 χλμ. και «Αλφειός - Καλό Νερό - Τσακώνα» μήκους 76,2 χλμ.
Μέσα στην οικονομική κρίση, ο άξονας νοτιότερα της Πάτρας αποσπάσθηκε από την Ολυμπία Οδό, προκειμένου να καταστεί εφικτή η επανεκκίνηση των έργων στο κομμάτι από την Κόρινθο ως την αχαϊκή πρωτεύουσα. Έτσι, οι όποιες ενέργειας ατόνησαν, μέχρι την απόφαση επανένταξης του νότιου άκρου στην Ολυμπία Οδό.
Οι απαραίτητες μελέτες για το «Πύργος – Τσακώνα» ανατέθηκαν στην παραχωρησιούχο τον Αύγουστο του 2022. Έτσι, σήμερα υπάρχουν οριστικές μελέτες οδοποιίας για όλο τον άξονα, πλην του τμήματος της λίμνης Καϊάφα.
Για το επίμαχο κομμάτι, εξετάζεται, από τη μία, η λύση της ανατολικής χάραξης μέσω του ορεινού όγκου Λαπίθα, με σήραγγα μήκους ως και 10 χλμ., που θα παρακάμπτει τη Ζαχάρω. Από την άλλη, βρίσκεται η «μηδενική» λύση, στην οποία προβλέπεται βελτίωση της υφιστάμενης χάραξης, με διαφοροποίηση των τεχνικών χαρακτηριστικών όπου απαιτείται, ώστε να ανταποκρίνεται στις περιβαλλοντικές απαιτήσεις.
Πηγές κοντά στον σχεδιασμό εκτιμούν πάντως ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να περάσει από την Κομισιόν μία λύση, όπως η κατασκευή σήραγγας, η οποία εκτοξεύει το κόστος στο 1 δισ. ευρώ. Πρόθεση όλων των πλευρών, είναι να προκύψει μία χάραξη που δεν θα στείλει το έργο στις καλένδες.
Για αυτό και παραμένουν υπό εξέταση τα επιμέρους χαρακτηριστικά του άξονα «Πύργος – Καλό Νερό – Τσακώνα», δηλαδή αν θα είναι κλειστός αυτοκινητόδρομος ή θα περιοριστεί σε δύο λωρίδες (χωρίς ΛΕΑ) με διαχωριστικό στηθαίο, διατηρώντας χαμηλότερα το κόστος, αλλά και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
θυμίζουμε ότι στην περίπτωση του άξονα «Ιωάννινα – Κακαβιά», προκειμένου να χρηματοδοτηθεί το καταληκτικό κομμάτι από το Καλπάκι, οι Jaspers μείωσαν τη διατομή του άξονα, διότι δεν «έβγαινε» βάσει της μελέτης κόστους-οφέλους. Σε κάθε περίπτωση, για την επιλεγείσα λύση θα πρέπει να υπάρξει νέα περιβαλλοντική αδειοδότηση.
Αισιοδοξία
Πάντως, το σενάριο της τμηματικής υλοποίησης, που κυριάρχησε τον τελευταίο ένα χρόνο, με προτεραιότητα τον κλάδο που θα ενώσει το εθνικό δίκτυο με την Αρχαία Ολυμπία, έχει απομακρυνθεί. «Όταν ολοκληρωθούν οι μελέτες, θα υποβληθεί σχετικός φάκελος διαχείρισης στις ευρωπαϊκές αρχές, που θα εμπεριέχει αντίστοιχο μηχανισμό υλοποίησης του συνόλου του έργου “Πύργος – Τσακώνα” ως επέκταση της παραχώρησης», είχε πει, πριν περίπου ένα μήνα, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρίστος Δήμας, στον κοινοβουλευτικό έλεγχο.
Σε κάθε περίπτωση το προηγούμενο της Πατρών-Πύργου δημιουργεί αισιοδοξία ότι μπορεί να λειτουργήσει σαν πιλότος για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Θυμίζεται ότι η επανένταξη του άξονα στην Ολυμπία Οδό χρειάστηκε το «ΟΚ» τριών επιτροπών, DG Grow, DG Comp και DG Move, μετά από διαπραγματεύσεις που κράτησαν περί τα δύο χρόνια.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
