Εορταστικό ρεκόρ τζίρου, ασφυκτικά περιθώρια: Η μεγάλη μάχη στα σούπερ μάρκετ

Η εορταστική περίοδος αποτελεί κάθε χρόνο το πιο κρίσιμο και «καυτό» δεκαπενθήμερο για τον κλάδο των σούπερ μάρκετ, καθώς σε αυτό αντιστοιχεί, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, περίπου το 10% των ετήσιων πωλήσεων. Μόνο τις τελευταίες δύο εβδομάδες του χρόνου, ο τζίρος των αλυσίδων αναμένεται να αγγίξει τα 1,5 δισ. ευρώ, γεγονός που μετατρέπει τη μάχη για το μερίδιο αγοράς σε ιδιαίτερα σκληρή αναμέτρηση.

Με δεδομένο, μάλιστα, ότι στις 31 Δεκεμβρίου 2025 ολοκληρώνεται και το οικονομικό έτος, οι διοικήσεις των αλυσίδων επιδιώκουν την καλύτερη δυνατή εικόνα τόσο σε επίπεδο πωλήσεων όσο και σε επίπεδο κερδοφορίας, η οποία εξακολουθεί να κινείται σε χαμηλά επίπεδα σε σχέση με τους υψηλούς τζίρους.

Σύμφωνα με τα νεότερα στοιχεία της NielsenIQ για το διάστημα από την αρχή του 2025 έως τις 23 Νοεμβρίου, η αξία των πωλήσεων στα καταστήματα άνω των 100 τ.μ., συμπεριλαμβανομένων και των discounters όπως η Lidl, κατέγραψε αύξηση 7,3% σε σύγκριση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Σε απόλυτους αριθμούς, ο συνολικός τζίρος διαμορφώθηκε στα 14,56 δισ. ευρώ, αυξημένος κατά περίπου 1 δισ. ευρώ έναντι του 2024, γεγονός που ενισχύει τις εκτιμήσεις ότι το 2025 θα αποτελέσει χρονιά-ρεκόρ για το οργανωμένο λιανεμπόριο.

Την ίδια στιγμή, η εικόνα της αγοράς έχει μεταβληθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Ο ανταγωνισμός συγκεντρώνεται πλέον σχεδόν αποκλειστικά σε μια μικρή ομάδα ισχυρών παικτών. Στην κορυφή δεσπόζει ο όμιλος Σκλαβενίτη, ενώ ακολουθούν η Lidl Ελλάς, η ΑΒ Βασιλόπουλος, η METRO και η Μασούτης, με τη δεύτερη να έχει παγιώσει τη θέση της και την τρίτη να κρίνεται ουσιαστικά από μια εξαγορά που θεωρείται πλέον θέμα χρόνου. 

Οι μικρότεροι παίκτες του κλάδου λιγοστεύουν και καθίστανται αντικείμενο διεκδίκησης από τους μεγαλύτερους.

Ανεβασμένες πωλήσεις χαμηλά κέρδη 

Παρά τις έντονες πληθωριστικές πιέσεις και τη συνεχιζόμενη συρρίκνωση της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών, ο κλάδος των σούπερ μάρκετ εξακολουθεί να συγκαταλέγεται στους πιο ανθεκτικούς της ελληνικής οικονομίας.

Ωστόσο, ενώ οι πωλήσεις κινούνται σε επίπεδα ρεκόρ, τα καθαρά κέρδη του κλάδου μειώθηκαν το 2024 κατά 6,66%, την ώρα που το λειτουργικό κόστος αυξήθηκε με ταχύτερους ρυθμούς από τον κύκλο εργασιών, φτάνοντας τα 3,08 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία της 29ης έκδοσης του «Πανοράματος των Ελληνικών Σούπερ Μάρκετ» της Boussias Media.

Ενέργεια, καύσιμα, ενοίκια, μισθοδοσία και χρηματοοικονομικά έξοδα συνεχίζουν να πιέζουν τα περιθώρια, διατηρώντας την κερδοφορία σε «αναιμικά» επίπεδα για πολλές αλυσίδες, ακόμη και για εκείνες που εμφανίζουν υψηλούς τζίρους.

Η τάση συγκέντρωσης της αγοράς σε λίγους παίκτες αποτυπώνεται ξεκάθαρα στα στοιχεία: οι δέκα μεγαλύτερες αλυσίδες απορροφούν πλέον πάνω από το 90% των συνολικών πωλήσεων. Στην κορυφή, ο όμιλος Σκλαβενίτη ενίσχυσε περαιτέρω τη θέση του, καταγράφοντας τζίρο άνω των 5,5 δισ. ευρώ, αυξημένη λειτουργική κερδοφορία και σημαντικά καθαρά κέρδη, ενώ υλοποιεί ένα φιλόδοξο επενδυτικό πρόγραμμα σε καταστήματα, υποδομές logistics και νέες μορφές αγοραστικής εμπειρίας.

Παράλληλα, ο κλάδος βρίσκεται σε φάση ανασχηματισμού, με εξαγορές και στρατηγικές συνεργασίες να αναδιαμορφώνουν τις ισορροπίες. Η επικείμενη ολοκλήρωση της εξαγοράς της ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός από τη Μασούτης αναμένεται να επηρεάσει ουσιαστικά τα μερίδια αγοράς, ενισχύοντας περαιτέρω τη συγκέντρωση.

Την ίδια ώρα, αλυσίδες όπως η METRO, η Bazaar, ο Γαλαξίας και η Carrefour επενδύουν σε franchise, convenience formats και τουριστικούς προορισμούς, αναζητώντας ανάπτυξη σε επιμέρους «θύλακες» της αγοράς.