Σοβαρές ανησυχίες για το περιεχόμενο, αλλά και τις συνεχείς καθυστερήσεις, του νέου θεσμικού πλαισίου παραγωγής των δημοσίων έργων στην Ελλάδα εκφράζουν στελέχη της κατασκευαστικής αγοράς.
Η κυβέρνηση είχε υποσχεθεί προεκλογικά αλλαγές στο σημερινό μοντέλο σχεδιασμού, δημοπράτησης και παρακολούθησης των δημοσίων έργων με στόχο να προχωρήσουν ταχύτερα κρίσιμες επενδύσεις. Αντ’ αυτού, όπως υποστηρίζουν στην αγορά, «έχει ήδη χαθεί ένας χρόνος χωρίς να προχωρήσει κάποια αλλαγή». Ταυτόχρονα, το ευρύτερο σχέδιο βελτίωσης του πολυνομοσχεδίου για τις δημόσιες προμήθειες, που είχε ψηφιστεί επί ΣΥΡΙΖΑ, πάει από μήνα σε μήνα, εξαιτίας των ανατροπών που έφερε η πανδημία.
Στο υπουργείο Υποδομών υποστήριζαν αρχικά πως θα ήταν έτοιμοι πριν από το Πάσχα να παρουσιάσουν τις αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο υλοποίησης των δημοσίων έργων. Στη συνέχεια, δήλωναν πως οι αλλαγές θα παρουσιαστούν στα τέλη Μαΐου / αρχές Ιουνίου. Φτάσαμε στον Ιούλιο χωρίς να είναι σαφές πότε θα ολοκληρωθεί η επεξεργασία του σχετικού σχεδίου νόμου από τις επιτροπές που έχουν συσταθεί.
Στις αλλαγές που είχε προαναγγείλει ο υπουργός Υποδομών Κ. Καραμανλής περιλαμβάνεται η ιδιωτική επίβλεψη των έργων, ώστε να παραδίδονται με βάση όσα αναφέρονται στη σύμβαση, αλλά και ένα νέο σύστημα προκήρυξης, οι αποκαλούμενες «προτάσεις καινοτομίας». Πρόκειται για σχέδιο που είχε κολλήσει στις κοινοτικές υπηρεσίες και είναι άγνωστο αν έχουν ολοκληρωθεί οι συζητήσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Με βάση το μοντέλο των «προτάσεων καινοτομίας», ένας ιδιώτης αναλαμβάνει να σχεδιάσει και να προτείνει στο Δημόσιο ένα μεγάλο έργο. Αφού προετοιμάσει τις σχετικές μελέτες, το Δημόσιο προκηρύσσει ανοικτό διαγωνισμό. Αν στο διαγωνισμό δεν κερδίσει αυτός που πρότεινε το έργο, τότε αποζημιώνεται από τον ανάδοχο για το κόστος των μελετών που πλήρωσε.
Στόχος των θεσμικών αλλαγών είναι η επιτάχυνση τόσο της προετοιμασίας ενός έργου, όσο και του διαγωνισμού, παράλληλα με την εφαρμογή μέτρων για την εφαρμογή των παράλογα υψηλών εκπτώσεων, που φτάνουν και το 75%. Οι υψηλές εκπτώσεις θεωρούνται η κύρια αιτία για τις καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των έργων που συχνά παραδίδονται με προδιαγραφές πολύ χαμηλότερες ποιοτικά έναντι της αρχικής σύμβασης.
Ακόμα και πριν από λίγες ημέρες ανατέθηκαν κάποια από τα ελάχιστα σημαντικά έργα που δημοπρατήθηκαν τον τελευταίο χρόνο, με έκπτωση σχεδόν 80%! Φορείς του δημοσίου, όπως η Εγνατία Οδός ΑΕ, που διεκδικούν και ευρύτερο ρόλο στα δημόσια έργα, αναθέτουν διαγωνισμούς με έκπτωση 76% κάτι που σημαίνει πως είτε οι τιμές με τους οποίους δημοπρατήθηκε το έργο ήταν τυχαίες, είτε πως ο μειοδότης γνωρίζει πως θα αλλάξει το κόστος από την πίσω πόρτα, σε δεύτερο χρόνο.
Στην κατασκευαστική αγορά, που συμμετέχει στη διαβούλευση για το νέο θεσμικό πλαίσιο, εκφράζονται πάντως ανησυχίες πως οι αλλαγές δεν θα οδηγήσουν στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Προσθέτουν πως τον τελευταίο χρόνο, παρά την προσπάθεια του υπουργείου Υποδομών, δεν προχώρησε σχεδόν κανένα μεγάλο έργο.
Όπως λένε, «ακόμα εκκρεμούν στην Κομισιόν οι αλλαγές στον οδικό άξονα Πάτρα – Πύργος και στο βόρειο τμήμα του άξονα Ε65, ακόμα "ψειρίζουν" την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για το διαγωνισμό της γραμμής 4 του μετρό Αθήνας». Ο Γενικός Γραμματέας Υποδομών Γ. Καραγιάννης δήλωσε πρόσφατα πως «τα μεγάλα έργα δεν ξεκινούν με το πάτημα ενός κουμπιού». Στην αγορά απαντούν πως «για να πατήσουν το κουμπί στο υπουργείο, πρέπει πρώτα να το βρουν!»
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
