Οι λογαριασμοί «τρώνε» τα εισοδήματα, οι Έλληνες κόβουν τις δαπάνες

Έντονη είναι η επίδραση του ενεργειακού κόστους στην αγορά, με έναν στους δύο καταναλωτές να μειώνουν δαπάνες προκειμένου να καλύψουν το αυξημένο κόστος των καυσίμων και σχεδόν οκτώ στους δέκα να χαρακτηρίζουν το τρέχον διάστημα ακατάλληλο για μεγάλες αγορές για το νοικοκυριό, συμπαρασύροντας έτσι σε έντονα πτωτική τροχιά τις προσδοκίες για το επόμενο εξάμηνο και τον αντίστοιχο δείκτη καταναλωτικού κλίματος λιανικής. Τα παραπάνω προκύπτουν από την πρόσφατη έρευνα καταναλωτικών τάσεων που εκπόνησε ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Λιανικών Πωλήσεων Ελλάδας (ΣΕΛΠΕ), με την επιστημονική συνεργασία του εργαστηρίου ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, την περίοδο από 19 έως 21 Ιουνίου 2022, σε δείγμα 900 καταναλωτών από όλη την Ελλάδα.

Καταρχάς, οι καταναλωτές στην πλειονότητα τους κατατάσσουν την τρέχουσα περίοδο ως την χειρότερη της τελευταίας διετίας για σημαντικές αγορές για το σπίτι. Ως εκ τούτου, ο δείκτης καταναλωτικού κλίματος λιανικής διαμορφώθηκε στο -64 τον Ιούνιο του 2022, μειωμένος τόσο σε σχέση με τον μήνα βάσης, τον Οκτώβριο του 2019, όσο και με τον Ιούλιο του 2021 (-25). Η συγκεκριμένη εξέλιξη σχετίζεται τόσο με τις μέχρι σήμερα προσδοκίες των καταναλωτών για το προσεχές διάστημα, με τον σχετικό δείκτη να υποχωρεί σε -73 τον Ιούνιο από -51 τον περασμένο Δεκέμβριο, όσο και με την τρέχουσα οικονομική κατάστασή τους, για την οποία ο σχετικός υποδείκτης υποχώρησε σε -78 από -67 τον περασμένο Ιανουάριο. Βασικοί λόγοι για την αρνητική τροχιά των εν λόγω δεικτών είναι το αυξημένο κόστος ενέργειας, οι πληθωριστικές πιέσεις αλλά και η αβεβαιότητα λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.

Αρνητικές είναι σύμφωνα με την έρευνα του ΣΕΛΠΕ και οι προσδοκίες για τις δαπάνες, με το 45% των ερωτηθέντων να εκτιμά ότι το δεύτερο εξάμηνο του 2022 οι δαπάνες για λογαριασμούς κοινής ωφέλειας θα είναι αυξημένες. Κατ’ αναλογία, το 53% εκτιμά ότι οι δαπάνες για αγορές προϊόντων θα είναι μειωμένες κατά το ίδιο διάστημα, και μόλις το 17% εκφράζει αντίθετη άποψη. Το ίδιο ισχύει και για τις υπηρεσίες (εισιτήρια, εστίαση, κλπ) τις οποίες το 36% των ερωτηθέντων θα μειώσει και μόλις το 19% θα αυξήσει. Είναι  χαρακτηριστικό ότι οι δαπάνες για λογαριασμούς αποτελούν πλέον το 32% του εισοδήματος των καταναλωτών, από 25% που ήταν το περασμένο Δεκέμβριο, ενώ οι δαπάνες για αγορές προϊόντων έχουν μειωθεί σε 26% από 31% στο τέλος του 2021. Θετικότερη είναι πάντως η εικόνα ως προς την φορολογία, με το 59% των καταναλωτών να εκτιμά ότι θα μείνει αμετάβλητη, το 26% ότι θα αυξηθεί και το 15% ότι θα μειωθεί. Αμετάβλητες παραμένουν τέλος οι εκτιμήσεις των καταναλωτών και για τις λοιπές δαπάνες, όπως υπηρεσίες και ενοίκια, στο 15% περίπου ως ποσοστό του εισοδήματος.