Σε μία καταρχήν συμφωνία για την επιβολή πλαφόν στο φυσικό αέριο κατέληξε η έκτακτη σύσκεψη των υπουργών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρά τις διαφορετικές απόψεις που είχαν εκφραστεί νωρίτερα. Ο Τσέχος προεδρεύων ανακοίνωσε ότι υπάρχει συμφωνία των υπουργών για τέσσερις δέσμες προτάσεων που θα πρέπει να καταθέσει η Κομισιόν σε διάστημα ημερών, ώστε να ληφθούν οι τελικές αποφάσεις ακόμη και εντός Σεπτεμβρίου σε νέα έκτακτη συνάντηση.
Στις προτάσεις αυτές εντάσσονται η επιβολή πλαφόν και η φορολόγηση των υπερκερδων των παραγωγών ενέργειας με τεχνολογίες εκτός του φυσικού αερίου προκειμένου τα χρήματα που θα συγκεντρωθούν να κατευθυνθούν στην επιδότηση των καταναλωτών, όπως ήδη γίνεται στην Ελλάδα.
Το δεύτερο σημείο συμφωνίας αφορά σε προτάσεις για προσωρινή παρέμβαση με πλαφόν στο φυσικό αέριο. Ένα σημείο για το οποίο έγινε μεγάλη συζήτηση νωρίτερα, καθώς πολλές ήταν οι χώρες που βρέθηκαν αντίθετες στην πρόταση για πλαφόν στο ρωσικό φυσικό αέριο και άλλες, όπως η Ελλάδα και το Βέλγιο, ζήτησαν την επιβολή πλαφόν σε όλο το εισαγόμενο φυσικό αέριο. Έτσι η τελική διατύπωση είναι πιο ανοιχτή, επιτρέποντας στην Κομισιόν να υποβάλει διάφορες εναλλακτικές προτάσεις.
Οι υπουργοί αναμένουν επίσης προτάσεις μέτρων για τη μείωση της κατανάλωσης, στα οποία ήδη έχει γίνει αρκετή δουλειά από την Κομισιόν, καθώς και για μέτρα για την κάλυψη αναγκών ρευστότητας εταιρειών ενέργειας, οι οποίες έχουν μεγάλα ανοίγματα στην αγορά, συνολικού ύψους 1,5 τρισ. ευρώ.
Υπογραμμίζοντας την κρισιμότητα της κατάστασης, οι προτάσεις αυτές και οι αποφάσεις θα πρέπει να κατατεθούν και να παρθούν με τις ταχύτητες που επέδειξε η ΕΕ τον Ιούλιο, όπως τόνισε ο Τσέχος προεδρεύων και στο πλαίσιο αυτό είναι πιθανή ακόμα μία έκτακτη σύσκεψη των υπουργών Ενέργειας εντός του μήνα.
Όπως έγραφε νωρίτερα το Business Daily, βέτο στην πρόταση για επιβολή πλαφόν στην τιμή του ρωσικού φυσικού αερίου έβαλε η Γερμανία και η Αυστρία.
Η Γερμανία δεν υποστηρίζει ένα ανώτατο όριο τιμής στο ρωσικό φυσικό αέριο επειδή ορισμένες χώρες εξακολουθούν να εξαρτώνται από αυτές τις προμήθειες, δήλωσε ο υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ κατά την άφιξή του στις Βρυξέλλες. «Αυτές οι χώρες εξακολουθούν να έχουν εξαρτήσεις που τις αναγκάζουν να χρησιμοποιούν το αέριο», είπε σημειώνοντας πως δε θα ήταν δυνατόν να ζητήσουν από τα κράτη αυτά κάτι τέτοιο. Η θέση της Γερμανίας είναι ότι ένα γενικό ανώτατο όριο στις τιμές του φυσικού αερίου θα έστελνε λάθος μήνυμα στην αγορά και αντιπροτείνει επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ρεύματοςανάλογα με την κατανάλωση. Με αυτόν τον τρόπο, όταν οι πολίτες ξεπερνούν ένα συγκεκριμένο όριο κατανάλωσης θα πρέπει να πληρώσουν περισσότερα, να χρεώνονται δηλαδή με την τιμή της αγοράς.
Η Αυστρία, η οποία εξακολουθεί να εξαρτάται από τις προμήθειες φυσικού αερίου από τη Μόσχα, παρόλο που η εξάρτηση έχει χαλαρώσει, επίσης δεν υποστηρίζει ένα όριο τιμής, δήλωσε η υπουργός Ενέργειας Leonore Gewessler. Η Πολωνία δε βλέπει την ανάγκη για μια διμερή συμφωνία αλληλεγγύης για το φυσικό αέριο με τη Γερμανία, σύμφωνα με την υπουργό Κλίματος Anna Moskwa. «Οι λύσεις που έχουμε στο τραπέζι προς το παρόν είναι επαρκείς», δήλωσε η Moskwa, αναφερόμενη στην υπάρχουσα συνεργασία μεταξύ πολωνικών και γερμανικών διαχειριστών συστημάτων φυσικού αερίου. «Είναι προφανές ότι αν έχουμε πλεονάσματα στην αγορά φυσικού αερίου ή ηλεκτρικής ενέργειας, τα μοιραζόμαστε αλλά με βάση τη δική μας εθνική ασφάλεια και το εθνικό μας συμφέρον και όχι με βάση κάποιους αναγκαστικούς μηχανισμούς».
Αλλά δεν είναι μόνο αυτές οι χώρες που είναι αντίθετες στην πρόταση αυτή. Ουγγαρία και Σλοβακία είναι αντίθετες. Η Γαλλία, η Εσθονία, η Ολλανδία και τουλάχιστον τρεις ακόμα χώρες φαίνεται ότι είναι ανοιχτές στο πλαφόν στο ρωσικό αέριο. Στον αντίποδα, Πολωνία και Ιταλία θέλουν η Κομισιόν να επιβάλει πλαφόν στην τιμή όλου του φυσικού αερίου που εισάγεται στην Ε.Ε.
Και η Ελλάδα είναι αντίθετη σε ένα τέτοιο μέτρο που πιθανότατα θα ανοίξει το δρόμο στη Ρωσία να διακόψει τη ροή από τον αγωγό Turkstream. Από τον συγκεκριμένο αγωγό περνά των 30%-40% των ποσοτήτων φυσικού αερίου που καταναλώνονται στην Ελλάδα. Μέχρι τώρα, η Ελλάδα πλήρωνε το φυσικό αέριο σε ρούβλια και δεν είχε προβλήματα τροφοδοσίας. Η επιβολή πλαφόν όμως θα δώσει την αφορμή στη Ρωσία να επικαλεστεί καταστρατήγηση των όρων των συμβολαίων και να διακόψει τη ροή.
Από την πλευρά του, ο Ιρλανδός υπουργός Περιβάλλοντος, I. Ράιαν, είπε ότι η ΕΕ πρέπει να παρουσιάσει συγκεκριμένες ιδέες για το πώς να αντιμετωπίσει την ενεργειακή κρίση το συντομότερο δυνατό. «Οι προτάσεις της Επιτροπής πρέπει να παραδοθούν εντός εβδομάδων και όχι μηνών», είπε ο Ράιαν σε δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες. «Το να μην κάνουμε τίποτα δεν είναι επιλογή». Στα μέτρα που εστίασε είναι ο περιορισμός των κερδών για τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλού κόστους, η συνεισφορά αλληλεγγύης από εταιρείες ορυκτών καυσίμων και η μείωση της ζήτησης. Πρόσθεσε ότι οι υπουργοί θα συναντηθούν ξανά για να συζητήσουν άλλα μέτρα.
Σκρέκας: Να ληφθούν άμεσα μέτρα από την Ευρώπη
Η Ευρώπη πρέπει να λάβει αποφάσεις σήμερα για το εάν θα εφαρμόσει ένα συνεκτικό σχέδιο που θα υποστηρίζει τα νοικοκυριά ή αν θα παραδοθεί στις επιδιώξεις και στους εκβιασμούς αυταρχικών ηγετών δήλωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας φθάνοντας στις Βρυξέλλες για να παραστεί στο κρίσιμο συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ειδικότερα, ο κ. Σκρέκας δήλωσε: «σήμερα το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της Ευρώπης καλείται να λάβει αποφάσεις για να στηρίξει νοικοκυριά και επιχειρήσεις απέναντι σε μια πρωτοφανή ενεργειακή κρίση, που πλήττει την Ευρώπη. Βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, είτε θα καταφέρουμε να εφαρμόσουμε ένα ολοκληρωμένο και συνεκτικό σχέδιο για να στηρίξουμε τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, είτε θα παραδοθούμε στις επιδιώξεις και στους εκβιασμούς αυταρχικών ηγετών. Η Ευρώπη πρέπει να λάβει αποφάσεις τώρα».
Πλαφόν στα υπερκέρδη
Αξιωματούχοι της ΕΕ δήλωσαν ότι η πρόθεση πίσω από το πλαφόν των 200 ευρώ/MWh για τη συγκέντρωση των υπερκερδών των παραγωγών, τίθεται για να ευνοηθούν οι τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έναντι των ηλεκτροπαραγωγών ενέργειας με βάση τα ορυκτά, όπως ο άνθρακας ή το φυσικό αέριο, που έχουν υψηλότερο κόστος καυσίμων.
Ωστόσο, ορισμένοι αμφισβητούν την κίνηση, λέγοντας ότι δεν θα βοηθήσει στη μείωση των τιμών, οι οποίες έφτασαν τα 438 €/MWh στη γερμανική αγορά επόμενης ημέρας χθες και ξεπέρασαν τα 1.000 €/MWh για πρώτη φορά σε τιμές του επόμενου έτους στο τέλος του Αυγούστου.
Τα ποσά που ανακτώνται από αυτό το μέτρο προτείνεται να οδηγηθούν πίσω στους καταναλωτές μέσω επιδοτήσεων. Αυτή η πρόταση κέρδισε ευρεία έγκριση μεταξύ χωρών, όπως η Γερμανία, η Ελλάδα, το Βέλγιο, η Γαλλία, η Σλοβακία, η Πολωνία, η Ιταλία και η Ολλανδία, είτε επιδεικνύοντας ανοιχτό πνεύμα είτε ρίχνοντας πλήρως το βάρος τους πίσω από τις προτάσεις,.
Υπάρχουν όμως επιπλοκές. Οι χώρες έχουν πολύ διαφορετικά ενεργειακά μείγματα και εκείνες που εξαρτώνται από το φυσικό αέριο, όπως η Ιταλία, ενδέχεται να λάβουν πολύ λιγότερα χρήματα, δεδομένου ότι τα έσοδα από τους παραγωγούς αερίου δεν θα περιλαμβάνονται σε αυτό το σύστημα.
Μέτρα μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας
Το προτεινόμενο ανώτατο όριο εσόδων συμπληρώνεται από πρωτοφανή μέτρα για τη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας: Ένας ενδεικτικός στόχος απαιτεί από τα κράτη μέλη της ΕΕ να «μειώσουν τη συνολική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας» από τα νοικοκυριά – για παράδειγμα, μέσω εκστρατειών ενημέρωσης του κοινού ή επιδοτήσεων για «ενέργεια που δεν καταναλώνεται». Παράλληλα, ένας άλλος υποχρεωτικός στόχος είναι η μείωσης τουλάχιστον 5% στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας κατά τις ώρες αιχμής. Ενώ ο πρώτος στόχος απευθύνεται στο ευρύ κοινό, «ο δεσμευτικός στόχος απευθύνεται πιο συγκεκριμένα σε καταναλωτές που μπορούν να προσφέρουν ευελιξία μέσω των προσφορών μείωσης της ζήτησης σε ωριαία βάση», αναφέρει η Επιτροπή στο προσχέδιο.
Για να επιτευχθεί αυτό, οι χώρες της ΕΕ ενθαρρύνονται να εξετάσουν «μέτρα που βασίζονται στην αγορά, όπως δημοπρασίες ή προγράμματα διαγωνισμών», τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν «οικονομικά κίνητρα ή αποζημίωση στα συμμετέχοντα μέρη της αγοράς», αναφέρει το προσχέδιο. Οι αρχικές αντιδράσεις σε αυτές τις προτάσεις ήταν πιο θετικές. «Πρώτα από όλα, πρέπει να μετριάσουμε τη ζήτηση», δήλωσε ο γενικός γραμματέας της Eurelectric, της ένωσης της βιομηχανίας ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
