Στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης βρίσκεται η απόφαση του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών να προχωρήσει σε διαφημιστική καμπάνια για τη σιδηροδρομική μεταρρύθμιση, με χρηματοδότηση ύψους έως 828.000 ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Η σχετική διακήρυξη αφορά την ανάθεση σύμβασης για υπηρεσίες επικοινωνίας, παραγωγή οπτικοακουστικού υλικού, microsite, εκδηλώσεις προβολής, καθώς και συμβουλευτικές υπηρεσίες, με στόχο την ενημέρωση και προβολή των υπό εξέλιξη σιδηροδρομικών έργων.
Ωστόσο, σειρά ερωτημάτων προκύπτει σχετικά με το περιεχόμενο και τη σκοπιμότητα αυτής της καμπάνιας, δεδομένης της υφιστάμενης κατάστασης του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου.
Ο βασικός σιδηροδρομικός άξονας Αθήνας – Θεσσαλονίκης λειτουργεί σήμερα με μόλις δύο δρομολόγια ημερησίως, έναντι επτά πριν την τραγωδία των Τεμπών. Οι καθυστερήσεις στην ανάθεση και υλοποίηση εργασιών αποκατάστασης μετά τη θεομηνία Daniel, τον Σεπτέμβριο του 2023, έχουν αφήσει το δίκτυο σε υποβαθμισμένη κατάσταση.
Η κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι η πλήρης αποκατάσταση της διπλής γραμμής και των συστημάτων διαχείρισης κυκλοφορίας δεν αναμένεται πριν το καλοκαίρι του 2026, ενώ το υπάρχον τροχαίο υλικό χαρακτηρίζεται ως γερασμένο και ανεπαρκές, με συχνές βλάβες και καθυστερήσεις.
Παράλληλα, δεν υπάρχει σαφές χρονοδιάγραμμα για την προμήθεια νέων τρένων πριν το 2027, παρά την υπογραφή Μνημονίου Ελλάδας–Ιταλίας για επενδύσεις 360 εκατ. ευρώ, καθώς το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο προβλέπει μόνο μίσθωση 20 τρένων με κόστος 86 εκατ. ευρώ για την Hellenic Train.
Η επιλογή επένδυσης σημαντικών πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης σε επικοινωνιακές δράσεις, αντί για άμεσες παρεμβάσεις στη σιδηροδρομική υποδομή, προκαλεί αντιδράσεις.
Επισημαίνεται ότι η καμπάνια εντάσσεται στο σχέδιο «Ελλάδα 2.0» και στον άξονα εκσυγχρονισμού κρίσιμων τομέων της οικονομίας, ωστόσο οι πόροι θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν σε ουσιαστικά έργα ασφάλειας, συντήρησης ή αναβάθμισης του στόλου.
Σύμφωνα με τη διακήρυξη, στόχος της καμπάνιας είναι η «αποδοχή και υποστήριξη» της μεταρρύθμισης και η «ευρεία και έγκυρη ενημέρωση» για τις ενέργειες της κυβέρνησης.
Παρ’ όλα αυτά, τίθενται ερωτήματα για το κατά πόσο η επικοινωνιακή προβολή μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση της ασφάλειας και αξιοπιστίας του σιδηροδρόμου, όταν τα βασικά έργα υποδομής παραμένουν σε εκκρεμότητα.
Στο πλαίσιο αυτό, οι βουλευτές που υπογράφουν τη σχετική κοινοβουλευτική ερώτηση ζητούν διευκρινίσεις για το σκεπτικό αξιοποίησης των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης σε διαφημιστική καμπάνια, για τα κριτήρια κοστολόγησης, τη διαφάνεια στη διάθεση των ποσών, καθώς και για την πρόοδο των έργων αποκατάστασης και αναβάθμισης του σιδηροδρομικού δικτύου.
Επιπλέον, ζητούν ενημέρωση για το χρονοδιάγραμμα παράδοσης των νέων τρένων και τις προδιαγραφές τους, καθώς και για τις διαδικασίες που διασφαλίζουν τη διαφάνεια και την αποφυγή πελατειακών πρακτικών στη διαχείριση των ευρωπαϊκών πόρων.