Η παραγωγή πιάτων μιας χρήσης από φυτικές ίνες και ταμπλό αυτοκινήτων από ανθρακονήματα αποτελεί πλέον πραγματικότητα, χάρη στην αξιοποίηση της τεχνολογίας. Αυτή η εξέλιξη αντανακλά τη στροφή προς υλικά φιλικά προς το περιβάλλον, προσφέροντας σημαντικά οφέλη στη βιομηχανία, την παραγωγή και την επιχειρηματικότητα. Σύμφωνα με μελέτη του One Stop Liaison Office του Μηχανισμού Υποστήριξης Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, η περιοχή διαθέτει δυναμική στον τομέα των δομικών υλικών, ενισχυμένη από την παρουσία κορυφαίων ερευνητικών κέντρων όπως το ΕΚΕΤΑ, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.
Ο τεχνικός σύμβουλος του Μηχανισμού, Χρήστος Παπάντος, σημείωσε ότι η ισχυρή ερευνητική παρουσία της περιοχής διευκολύνει την εφαρμογή διεθνών πατεντών στην Κεντρική Μακεδονία. Τόνισε επίσης ότι βρίσκονται σε εξέλιξη πολλά έργα, ιδίως στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης. Όπως ανέφερε, η μελέτη για τα Δομικά Υλικά κατέδειξε δώδεκα οριζόντιες τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένων των ψηφιακών διδύμων, της ρομποτικής, της νανοτεχνολογίας, της βιοτεχνολογίας και των προηγμένων σύνθετων υλικών, που διασταυρώνονται με δέκα κάθετες εφαρμογές, όπως τα βιώσιμα, φωτοκαταλυτικά και ανακυκλωμένα υλικά. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στα νανοϋλικά και τα βιοβασισμένα σύνθετα, τα οποία συνδυάζουν επιστημονική έρευνα και εμπορικό δυναμικό με άμεση περιβαλλοντική αξία.
Παραδείγματα αυτής της εξέλιξης αποτελούν τα σύνθετα υλικά για ποτήρια και πιάτα μιας χρήσης, που πλέον κατασκευάζονται από φυτικές ίνες με αντοχή πλαστικού, μειώνοντας τη χρήση πετρελαϊκών παραγώγων. Παράλληλα, μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες δημιουργούν ταμπλό και πάνελ από ανθρακονήματα, τα οποία είναι ανθεκτικά, εύκαμπτα και ελαφριά, ενώ διασπώνται ευκολότερα στο τέλος του κύκλου ζωής τους. Επιπλέον, τα ψηφιακά δίδυμα επιτρέπουν στους ερευνητές να πραγματοποιούν δοκιμές σε τρισδιάστατες απεικονίσεις αντικειμένων ή συστημάτων, χωρίς την ανάγκη φυσικών πειραμάτων.
Σε μελέτη που εκπονήθηκε στο πλαίσιο της Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης (RIS3) της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας για την περίοδο 2021–2027, αναλύεται ο ψηφιακός μετασχηματισμός. Όπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση του Μηχανισμού, "η καινοτομία δεν ακολουθεί μία μόνο διαδρομή". Η ανάλυση εκατοντάδων εκατομμυρίων πατεντών και επιστημονικών δημοσιεύσεων διεθνώς αναδεικνύει τεχνολογίες που διαμορφώνουν τον τρόπο λειτουργίας επιχειρήσεων και δημόσιων οργανισμών. Η τεχνητή νοημοσύνη και το διαδίκτυο των πραγμάτων, σε συνδυασμό με υποδομές πέμπτης και έκτης γενιάς, επιτρέπουν την ανάλυση δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, ενώ η κβαντική υπολογιστική αρχίζει να επηρεάζει τις ανάγκες υπολογιστικής ισχύος.
Η μελέτη του One Stop Liaison Office δείχνει ότι οι νέες τεχνολογίες βρίσκουν εφαρμογή σε δέκα βασικούς τομείς, όπως ο τουρισμός, η υγεία, η εκπαίδευση και η αγροδιατροφή. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το nZEB Smart House του ΕΚΕΤΑ, όπου αξιοποιούνται προηγμένοι αισθητήρες και αυτοματισμοί για την ενεργειακή απόδοση και τον έλεγχο υλικών σε πραγματικό χρόνο, αναδεικνύοντας τη σύνδεση των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών με τη βιομηχανία και το δομημένο περιβάλλον.
Σύμφωνα με τον Μηχανισμό Υποστήριξης Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας, αν και η Ελλάδα εμφανίζει περιορισμένη παρουσία σε πατέντες, η Κεντρική Μακεδονία ξεχωρίζει λόγω της ισχυρής ερευνητικής και πανεπιστημιακής βάσης, της αυξανόμενης δραστηριότητας νεοφυών επιχειρήσεων και της συμμετοχής σε ευρωπαϊκά δίκτυα. Αυτές οι συνθήκες δημιουργούν προοπτικές για την ενίσχυση της ψηφιακής καινοτομίας. Συνολικά, οι τομείς των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών και των Δομικών Υλικών διαμορφώνουν μια νέα ταυτότητα για την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, η οποία μπορεί να λειτουργήσει ως εργαστήριο εφαρμοσμένης καινοτομίας, μετατρέποντας την έρευνα σε παραγωγή, επιχειρηματικότητα και πράσινη ανάπτυξη.