Αβεβαιότητα επικρατεί σχετικά με το αν θα επαναλειτουργήσει το συνοριακό πέρασμα της Ράφα μεταξύ Λωρίδας της Γάζας και Αιγύπτου, παρά το γεγονός ότι αυτό προβλέπεται στο ειρηνευτικό σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ. Παράλληλα, υπηρεσίες του ΟΗΕ και ανθρωπιστικές οργανώσεις, όπως ο Ερυθρός Σταυρός και η Ερυθρά Ημισέληνος, συνεχίζουν να απευθύνουν εκκλήσεις για το άνοιγμα του περάσματος.
Η Ράφα αποτελεί στρατηγικής σημασίας σημείο για τη μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας, την απομάκρυνση τραυματιών και την ανοικοδόμηση του παλαιστινιακού θύλακα. Το πέρασμα βρίσκεται στο νότιο άκρο της Γάζας, στα σύνορα με την Αίγυπτο, στην περιοχή της ερήμου Σινά.
Η πρόσβαση μέσω Αιγύπτου είναι κρίσιμη για τις διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις και τα φορτηγά που μεταφέρουν τρόφιμα και καύσιμα, τα οποία είναι απαραίτητα για την καθημερινότητα σε μια περιοχή με σοβαρές ελλείψεις ηλεκτρικής ενέργειας.
Το πέρασμα της Ράφα έχει αποτελέσει διαχρονικά κύρια δίοδο εξόδου για τους Παλαιστινίους της Γάζας, επιτρέποντάς τους να εξέλθουν από τον θύλακα που βρίσκεται υπό ισραηλινό αποκλεισμό από το 2007. Από το 2005 έως το 2007 ελεγχόταν από την Παλαιστινιακή Αρχή, πριν περάσει στον έλεγχο της Χαμάς.
Στις 7 Μαΐου 2024, ο ισραηλινός στρατός ανέλαβε τον έλεγχο της παλαιστινιακής πλευράς του περάσματος, υποστηρίζοντας ότι "χρησιμοποιείται για τρομοκρατικούς σκοπούς" και υπήρχαν υπόνοιες διακίνησης όπλων. Το πέρασμα έκλεισε για όλους, συμπεριλαμβανομένου του ΟΗΕ.
Στη διάρκεια προηγούμενης εκεχειρίας μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, που ξεκίνησε στις 19 Ιανουαρίου 2025, το σημείο διέλευσης άνοιξε προσωρινά, επιτρέποντας τη διέλευση αδειοδοτημένων ατόμων και φορτηγών.
Πρόσφατα, ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Γκίντεον Σάαρ ανακοίνωσε ότι το πέρασμα θα άνοιγε, ωστόσο το γραφείο του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου διευκρίνισε πως θα παραμείνει κλειστό «μέχρι νεοτέρας διαταγής».
Σύμφωνα με την υπηρεσία Cogat του ισραηλινού υπουργείου Άμυνας, το πέρασμα αναμένεται να ανοίξει μόνο για τη μετακίνηση ανθρώπων. Το ειρηνευτικό σχέδιο Τραμπ προβλέπει την αποκατάσταση της πρόσβασης ανθρωπιστικής βοήθειας και το άνοιγμα του περάσματος της Ράφα μετά την εκεχειρία και την απελευθέρωση των Ισραηλινών ομήρων.
Παρά την έναρξη της εκεχειρίας στις 10 Οκτωβρίου, οι ισραηλινές αρχές αναβάλουν την επαναλειτουργία του περάσματος, επικαλούμενες λόγους που σχετίζονται με τη Χαμάς και την ανάγκη συντονισμού με την Αίγυπτο. Πρόσφατα, συνεχίστηκαν τα αεροπορικά πλήγματα στη Γάζα.
Ανθρωπιστική βοήθεια και εναλλακτικές διαδρομές
Η διεθνής βοήθεια φτάνει κυρίως μέσω Αιγύπτου και των λιμανιών της Πορτ Σαΐντ και αλ Αρίς, όπου εκατοντάδες φορτηγά αναμένουν να περάσουν στη Γάζα. Μετά τη διέλευση από τη Ράφα, τα φορτηγά κατευθύνονται στο ισραηλινό πέρασμα Κερέμ Σαλόμ για ελέγχους από τις ισραηλινές αρχές.
Τα προϊόντα που εγκρίνονται μεταφέρονται με άλλα οχήματα στον παλαιστινιακό θύλακα. Αν και το σχέδιο Τραμπ προβλέπει την είσοδο 600 φορτηγών ημερησίως, το Ισραήλ επιτρέπει μικρότερες ποσότητες, κυρίως μέσω του Κερέμ Σαλόμ και του Κισουφίμ.
Το πέρασμα Ερέζ (ή Μπέιτ Χανούν) παραμένει κλειστό μετά την καταστροφή του από τη Χαμάς τον Οκτώβριο του 2023, ενώ άλλες πύλες, όπως η Καρνί και η Σούφα, έχουν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν χωρίς να υπάρχει σαφές χρονοδιάγραμμα επαναλειτουργίας.