Προσπάθεια επαναπροσέγγισης των αραβικών χωρών με το Κατάρ

Η κρίση μεταξύ του Κατάρ και τεσσάρων αραβικών χωρών αναμένεται να κυριαρχήσει στην ετήσια σύνοδο του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (GCC), η οποία πραγματοποιείται αύριο, Τρίτη, στη Σαουδική Αραβία, καθώς τόσο το Ριάντ όσο και η Ντόχα φαίνεται να επιθυμούν να γυρίσουν σελίδα.

Τον Ιούνιο του 2017 η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν και η Αίγυπτος διέκοψαν τις σχέσεις τους με το Κατάρ, κατηγορώντας το ότι έχει στενές σχέσεις με το Ιράν, ότι στηρίζει τη Μουσουλμανική Αδελφότητα που θεωρείται «τρομοκρατική» οργάνωση, και στηρίζει επίσης τις τζιχαντιστικές οργανώσεις αλ Κάιντα και Ισλαμικό Κράτος. Η Ντόχα είχε απορρίψει τις κατηγορίες. Η ρήξη συνοδεύτηκε από οικονομικά μέτρα, όπως το κλείσιμο των εναέριων και θαλάσσιων συνδέσεων με το Κατάρ και του μοναδικού χερσαίου συνόρου του εμιράτου με τη Σαουδική Αραβία.

Προκειμένου να αποκαταστήσουν τις σχέσεις τους, οι τέσσερις χώρες ζητούσαν από το Κατάρ να κλείσει το τηλεοπτικό δίκτυο al Jazeera, που είναι γνωστό για τις επικρίσεις του εναντίον κάποιων αραβικών καθεστώτων, και μια τουρκική βάση. Όμως το Κατάρ θεώρησε ότι αυτά τα αιτήματα πλήττουν την κυριαρχία του. Η Ουάσινγκτον τελικά επενέβη στη διαμάχη επιμένοντας στη σημασία της ενότητας του Κόλπου απέναντι στο Ιράν.

Έπειτα από πρωτοβουλία του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ η αμερικανική κυβέρνηση ξεκίνησε μια «εκστρατεία μέγιστης πίεσης» στην Τεχεράνη, έπειτα και από την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη διεθνή συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Ο Αμερικανός σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Ρόμπερτ Ο’ Μπράιαν είχε δήλωσε τον Νοέμβριο ότι προτεραιότητα των ΗΠΑ ήταν να επιτραπούν σε αεροπλάνα από το Κατάρ να διέρχονται από τον εναέριο χώρο της Σαουδικής Αραβίας.

Αναλυτές εκτιμούν ότι το Κατάρ, από την πλευρά του, μπορεί να ζητήσει από το al Jazeera να ρίξει τους τόνους έναντι της Σαουδικής Αραβίας. Τα ζητήματα αυτά θα βρεθούν στο επίκεντρο της συνόδου της GCC, που θα πραγματοποιηθεί στην αλ Ούλα, στο βορειοδυτικό τμήμα της Σαουδικής Αραβίας. Εκτός από τη διοργανώτρια χώρα, στο GCC συμμετέχουν το Μπαχρέιν, τα Εμιράτα, το Κατάρ, το Ομάν και το Κουβέιτ. Πολιτικές πηγές στον Κόλπο επισημαίνουν ότι είναι έτοιμη μια συμφωνία για τη διεξαγωγή νέων συνομιλιών όπως και μέτρα ανοικοδόμησης της εμπιστοσύνης, αλλά δεν φαίνεται να συμφωνούν όλες οι χώρες.