Έχοντας φθάσει ένα βήμα πριν την κατάρρευση, λόγω της πανδημίας, οι αεροπορικές εταιρείες κατόρθωσαν να ανακάμψουν, με τη βοήθεια και κρατικής στήριξης, αλλά οι προκλήσεις για τον κλάδο δεν σταματούν εδώ.
Πλέον είναι αντιμέτωπος με ένα βάρος αρκετών τρισ. δολαρίων, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου προετοιμάζονται να το μετακυλήσουν στους πελάτες τους, με αυξήσεις στις τιμές των εισιτηρίων αλλά και πρόσθετα μέτρα.
Αιτία το γεγονός ότι καλούνται να μειώσουν σημαντικά το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα, με μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, με το κόστος γι’ αυτή τη διαδικασία, βάσει στοιχείων της McKinsey, να υπολογίζεται ότι θα φθάσει στο επίπεδο των πέντε τρισ. δολαρίων, καθώς θα χρειαστεί ένας καταιγισμός επενδύσεων.
Πρόκειται για ένα βουνό χρημάτων τόσο μεγάλο που θα μπορούσε να εξανεμίσει τα παγκόσμια έσοδα των αεροπορικών εταιρειών για το μεγαλύτερο μέρος μιας δεκαετίας.
Με τον χρόνο να μειώνεται, οι ηγέτες του κλάδου αρχίζουν να εκφράζουν μια δυσάρεστη αλήθεια. Είναι σαφές, λένε, ότι το κόστος της απεξάρτησης των αεροπορικών ταξιδιών από τα ορυκτά καύσιμα θα επιβαρύνει τους επιβάτες. «Δεν υπάρχει κανένας τρόπος να το αποφύγουμε», δήλωσε ο Γ. Ουόλς, ο οποίος είναι τώρα επικεφαλής της Διεθνούς Ένωσης Αερομεταφορών, της κύριας παγκόσμιας ομάδας πίεσης του κλάδου.
Κατά τη διάρκεια επτά δεκαετιών σχεδόν απεριόριστης επέκτασης, η αεροπορική βιομηχανία έπρεπε να δώσει ελάχιστη προσοχή στις εκπομπές ρύπων. Οι επιβάτες συνήθισαν στην ολοένα βελτιούμενη συνδεσιμότητα, τον αυξανόμενο ανταγωνισμό και τα φθηνά εισιτήρια.
Ξαφνικά, οι αερομεταφορείς βρέθηκαν σε περιβαλλοντική στενότητα, με τις κυβερνήσεις να θέτουν προθεσμίες και τους ακτιβιστές να δραστηριοποιούνται κάτι παραπάνω από έντονα. Η δαπανηρή μετάβαση της αεροπορίας σε καθαρότερα καύσιμα έχει τη δύναμη να θέσει τον εκδημοκρατισμό των πτήσεων σε αντίστροφη πορεία, οδηγώντας σε υψηλότερους ναύλους και λιγότερα δρομολόγια αλλά και αεροπορικές εταιρείες.
Ενώ τα διεθνή αεροπορικά ταξίδια είναι μόνο ένας από τους πολλούς τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι θερμαίνουν τον πλανήτη, το μερίδιό τους στην παραγωγή CO2 πρόκειται να αυξηθεί δραματικά, καθώς άλλα τμήματα αποσυμφορούνται από τον άνθρακα.
Οι κυβερνήσεις συνειδητοποιούν επίσης όλο και περισσότερο ότι η κλιματική αλλαγή θα έχει μεγάλο οικονομικό και ανθρώπινο κόστος. Μετά από ένα καλοκαίρι με θανατηφόρους καύσωνες, με τουρίστες στην Ελλάδα και τη Χαβάη να αναγκάζονται να φύγουν από φονικές πυρκαγιές, ο αντίκτυπος στον κλάδο των αερομεταφορών δεν είναι πλέον θεωρητικός.
Για τους επιβάτες, αυτό σημαίνει ότι θα δουν τις τιμές των εισιτηρίων να συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία, κάτι που ξεκίνησε μετά το πέρας της πανδημίας. Για παράδειγμα οι ναύλοι στις εσωτερικές πτήσεις των ΗΠΑ έχουν αυξηθεί 8% σε σύγκριση με τα επίπεδα που βρίσκονταν το 2019.
Η ενσωμάτωση του κόστους της απαλλαγής από τις εκπομπές στις τιμές των εισιτηρίων θα είναι μια πιο μόνιμη υπόθεση, αντανακλώντας τις μακροχρόνιες επενδύσεις μαμούθ των κατασκευαστών Boeing και Airbus, μαζί με τα διυλιστήρια καυσίμων, τα αεροδρόμια και τις αεροπορικές εταιρείες.
«Πρέπει να είμαστε πολύ ειλικρινείς με τους επιβάτες σχετικά με το τι θα σημαίνουν όλα αυτά», δήλωσε ο Κρίστιαν Μπένετ, επικεφαλής του τμήματος βιωσιμότητας της Virgin Australia Airlines. Το κόστος για τους ταξιδιώτες της απεξάρτησης από τον άνθρακα είναι «το μεγαλύτερο αγκάθι για τον κλάδο».
Τα στελέχη των αεροπορικών εταιρειών παλεύουν με δύσκολες ερωτήσεις: Πώς να μειώσουν σημαντικά το αποτύπωμα άνθρακα με κόστος που δεν θα καταστρέψει το κέρδος και πώς να αποκρούσουν τις απαιτήσεις που σκοτώνουν την ανάπτυξη και απλά να πετάξουν λιγότερο.
Δεδομένου ότι δεν κατασκευάζουν τα αεροσκάφη ή δεν παρέχουν τα καύσιμα, οι αερομεταφορείς εξαρτώνται από άλλους παράγοντες, όπως οι κατασκευαστές αεροπλάνων, οι κατασκευαστές κινητήρων και οι εταιρείες ενέργειας, για να δώσουν ώθηση στις τεχνικές εξελίξεις.
Ακόμη και με πρωτοφανή συντονισμό, οι επιλογές είναι περιορισμένες. Τα εμπορικά αεροσκάφη που παραδίδονται σήμερα μπορεί να πετούν ακόμη το 2050, και αυτά που κινούνται με μπαταρίες ή υδρογόνο θα χρειαστούν χρόνια, αν όχι δεκαετίες, για να υλοποιηθούν.
Οι εκτιμήσεις ποικίλλουν, αλλά το κόστος είναι σημαντικό. Σύμφωνα με στοιχεία από την περιβαλλοντική έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας, τα μέτρα βιωσιμότητας θα προσθέσουν έως και 73 δολάρια στο κόστος μιας θέσης χωρίς επιστροφή σε μια πτήση μεγάλων αποστάσεων από τη Σιγκαπούρη στο Ντουμπάι ή από τη Νέα Υόρκη στο Παρίσι.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι κανονισμοί που τίθενται σε ισχύ είναι έτοιμοι να αυξήσουν τις τιμές των εισιτηρίων σχεδόν αμέσως. Ο νέος κανόνας RefuelEU θα απαιτεί από τις αεροπορικές εταιρείες να γεμίζουν τα αεροπλάνα τους με ένα μείγμα βιώσιμου αεροπορικού καυσίμου 2% έως το 2025, το οποίο θα αυξηθεί σε 6% έως το 2030 και θα φτάσει το 70% έως το 2050.
Φέτος, ο γαλλο-ολλανδικός όμιλος αεροπορικών εταιρειών Air France-KLM διπλασίασε την υποχρεωτική επιβάρυνση που ισχύει από το 2022 για να συμβάλει στην πληρωμή των οικολογικότερων καυσίμων, από δύο έως 24 ευρώ ανά εισιτήριο στις πτήσεις από το Παρίσι και το Άμστερνταμ. Μέχρι το 2035, οι ευρωπαϊκοί κανόνες θα οδηγήσουν σε επιπλέον κόστος 230 ευρώ για μια πτήση μετ' επιστροφής από τη Βαρκελώνη στο Τόκιο μέσω του κόμβου της Deutsche Lufthansa στη Φρανκφούρτη, σύμφωνα με τον αερομεταφορέα.
Η πανδημία προκάλεσε ζημίες για την αεροπορική βιομηχανία συνολικού ύψους περίπου 180 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το 2020 και το 2021. Η μετάβαση σε βιώσιμα καύσιμα επισκιάζει αυτό το βάρος - και εκτείνεται σε δεκαετίες. Το επιπλέον κόστος για τις αεροπορικές εταιρείες θα φτάσει τα 4 τρισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2050, σύμφωνα με τον ICAO, τον οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών που συμβάλλει στον καθορισμό των αεροπορικών προτύπων. Οι αεροπορικές εταιρείες λένε ότι το οικονομικό πλήγμα θα είναι πολύ βαρύ για να το σηκώσουν μόνες τους.
Ακόμη και σε καλές εποχές, οι αερομεταφορείς συνήθως αποκομίζουν κέρδη μόλις λίγων δολαρίων από κάθε επιβάτη. Για να επιβιώσει από την πανδημία, η βιομηχανία χρειάστηκε τουλάχιστον 243 δισεκατομμύρια δολάρια σε κρατική βοήθεια. Παρόλο που ως επί το πλείστον ανέκαμψαν, οι αεροπορικές εταιρείες δεν βρίσκονται σε σταθερό έδαφος. Το φετινό περιθώριο κέρδους από τα 803 δισεκατομμύρια δολάρια των παγκόσμιων εσόδων των εμπορικών αεροπορικών εταιρειών θα είναι μόλις 1,2%, ή 2,25 δολάρια ανά επιβάτη - αρκετά για να αγοράσουν μόνο ένα ή δύο λίτρα νέου καυσίμου καθαρής καύσης.
Αντί να αναγκαστούν οι αεροπορικές εταιρείες να πληρώσουν για τον καθαρισμό τους από τον άνθρακα, έχουν προκύψει άλλες προτάσεις, όπως ένας φόρος στους επιβάτες. Η συγκέντρωση αρκετών χρημάτων με αυτόν τον τρόπο θα απαιτούσε μια επιβάρυνση 25 δολαρίων ανά άτομο σε κάθε πτήση, σύμφωνα με το Διεθνές Συμβούλιο για τις Καθαρές Μεταφορές, μια δεξαμενή πολιτικής και έρευνας. Εναλλακτικά, μια κλιμακούμενη εισφορά που θα απευθύνεται στους συχνούς επιβάτες θα μπορούσε να χρεώνει 177 δολάρια για κάποιον που πραγματοποιεί την 20ή πτήση του έτους.
Άλλα μέτρα απειλούν να εμποδίσουν την ανάπτυξη εάν υιοθετηθούν ευρέως, προσθέτοντας την ανοδική πίεση στους ναύλους. Η Γαλλία έχει απαγορεύσει μια χούφτα εσωτερικές πτήσεις και ετοιμάζεται να φορολογήσει τα αεροπορικά εισιτήρια για να χρηματοδοτήσει εναλλακτικές σιδηροδρομικές λύσεις. Το κρατικά ελεγχόμενο αεροδρόμιο Schiphol του Άμστερνταμ κέρδισε δικαστική άδεια για να μειώσει τη χωρητικότητα, αναγκάζοντας την Air France-KLM να επανεξετάσει τις δραστηριότητές της εκεί.
Στην Ασία, η Ιαπωνία στοχεύει να αντικαταστήσει το 10% των καυσίμων που χρησιμοποιούν οι τοπικές αεροπορικές εταιρείες με βιοκαύσιμα μέχρι το 2030. Η κηροζίνη για τζετ στην Ινδονησία πρέπει να περιλαμβάνει 5% βιοκαύσιμο μέχρι το 2025, σύμφωνα με έγγραφα του ICAO.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
