Περισσότερο από έναν χρόνο μετά τη δημόσια διαβούλευση που πραγματοποίησε η ΡΑΑΕΥ το φθινόπωρο του 2024 για τα δυναμικά τιμολόγια, το σχετικό θεσμικό πλαίσιο παραμένει σε εκκρεμότητα. Παρά τις προγενέστερες διαβουλεύσεις με τους φορείς της αγοράς και τις εξαγγελίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η έκδοση της αναγκαίας Υπουργικής Απόφασης δεν έχει ακόμη προχωρήσει.
Η καθυστέρηση αυτή στερεί από την αγορά τη δυνατότητα να αναπτύξει νέα προϊόντα και από τους καταναλωτές την ευκαιρία να συμμετέχουν ενεργά στη διαδικασία της ενεργειακής μετάβασης.
Γιατί τα δυναμικά τιμολόγια είναι κρίσιμα
Η δυναμική τιμολόγηση αποτελεί κεντρικό εργαλείο της ενεργειακής και ψηφιακής μετάβασης. Βασίζεται στη συλλογή και αξιοποίηση δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, μέσω έξυπνων μετρητών και ψηφιακών εφαρμογών και δίνει τη δυνατότητα στους καταναλωτές να προσαρμόζουν τη συμπεριφορά τους σύμφωνα με τα σήματα της αγοράς - να καταναλώνουν, δηλαδή, περισσότερο όταν η ενέργεια είναι φθηνή και διαθέσιμη, και να περιορίζουν τη χρήση όταν η ζήτηση είναι υψηλή.
Έτσι, επιτυγχάνεται αποδοτικότερη χρήση των πόρων, εξορθολογισμός του κόστους και, κυρίως, ενεργή συμμετοχή των πολιτών σε μια πιο «έξυπνη» και διαφανή αγορά ενέργειας.
Τι πρέπει να προβλέπει το θεσμικό πλαίσιο
Η αγορά έχει ήδη διατυπώσει ξεκάθαρες θέσεις για τα βασικά χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει το νέο πλαίσιο:
- Ευελιξία και καινοτομία - αποφυγή υπερ-ρύθμισης, ώστε οι προμηθευτές να μπορούν να σχεδιάζουν διαφορετικού τύπου προϊόντα.
- Συμβατότητα με τον Κώδικα Προμήθειας, περιορίζοντας τις ρυθμίσεις αποκλειστικά στα ειδικά ζητήματα της δυναμικής τιμολόγησης.
- Προσαρμοστικότητα συμβάσεων, με δυνατότητα ευελιξίας στη διάρκειά τους και στους όρους, ώστε να παραμένουν ελκυστικές και βιώσιμες.
- Αξιόπιστα δεδομένα σχεδόν σε πραγματικό χρόνο, όπως ορίζει και η Οδηγία (ΕΕ) 2019/944, προϋπόθεση απαραίτητη για τη σωστή εφαρμογή του μοντέλου.
Ο ρόλος της ψηφιοποίησης
Η μετάβαση της χονδρεμπορικής αγοράς σε 15λεπτα χρονικά διαστήματα από την 1η Οκτωβρίου 2025 ενισχύει περαιτέρω την ανάγκη για ακριβή και πλήρη μετρητικά δεδομένα. Η έγκαιρη συλλογή και διάθεση αυτών των δεδομένων αποτελεί προϋπόθεση για την αξιοπιστία της αγοράς και για την ανάπτυξη νέων προϊόντων δυναμικής τιμολόγησης.
Η εγκατάσταση εκατομμυρίων έξυπνων μετρητών έως το 2030 συνιστά στρατηγική επένδυση που μπορεί να μεταμορφώσει τη λιανική αγορά ενέργειας. Το ζητούμενο, όμως, είναι τα δεδομένα αυτά να αξιοποιηθούν με τρόπο που θα διασφαλίζει δίκαιη τιμολόγηση, διαφάνεια και ουσιαστικό όφελος για τον καταναλωτή.
Το διακύβευμα
Η Ελλάδα δεν πρέπει να καθυστερήσει άλλο. Σε χώρες όπως η Ισπανία και οι σκανδιναβικές αγορές, τα δυναμικά τιμολόγια λειτουργούν εδώ και χρόνια, αποτελώντας βασικό εργαλείο της αγοράς λιανικής.
Η θέσπιση ενός σταθερού, ισορροπημένου και λειτουργικού θεσμικού πλαισίου αποτελεί προϋπόθεση για να αξιοποιηθούν πλήρως οι ευκαιρίες που προσφέρει η ψηφιακή και ενεργειακή μετάβαση, δίνοντας στους καταναλωτές περισσότερες επιλογές και ουσιαστικότερο ρόλο στο ενεργειακό μέλλον της χώρας.