Το 2020 αποτέλεσε μια ιδιαίτερη χρονιά με την πανδημία του κορονοϊού να αλλάζει τον τρόπο που δουλεύουμε αλλά και διασκεδάζουμε. Οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι βρέθηκαν αντιμέτωποι με μια πρωτοφανή αύξηση του όγκου δεδομένων και μέσα στο 2020 αντιμετώπισαν δυσκολίες που εν τέλει ξεπεράστηκαν. Το 2021 το στοίχημα για τους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους είναι η διατηρήση της ανθεκτικότητας των υποδομών, η βελτίωση των δικτύων όσο αναφορά την αξιοπιστία και την ασφάλεια της σύνδεσης και ο ψηφιακός μετασχηματισμός τους.
Σύμφωνα με έρευνα της EY 8 στα 10 στελέχη στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών παγκοσμίως, επανεξετάζουν τα σχέδια ψηφιακού μετασχηματισμού. «Τα σχέδια πλέον επιταχύνονται καθώς ξεκινάει και η ανάπτυξη του 5G που αναμένεται να δώσει απίστευτες δυνατότητες μόλις μάθουμε να το εκμεταλλευόμαστε» αναφέρουν πηγές της αγοράς τηλεπικοινωνιών στο Business Daily. Σημειώνουν επίσης πως «είναι απαραίτητο να υπάρξει μεγαλύτερη εκπαίδευση του κόσμου και των επιχειρηματιών για τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η χρήση της τεχνολογίας».
Η πανδημία και το lockdown οδήγησε στην κατακόρυφη αύξησης της κίνησης δεδομένων που έφτασε μέχρι και το 70% παγκοσμίως. Τηλεργασία, τηλεκπαίδευση αλλά και διασκέδαση περιορίστηκαν εντός των τεσσάρων τειχών του σπιτιού, με τους παρόχους να καλούνται να ανταποκριθούν στη πρόκληση.
Η είσοδος του 5G στην Ελλάδα με τα δίκτυα να έχουν ήδη ξεκινήσει να λειτουργούν εμπορικά από τις πρώτες μέρες του 2021, δημιουργεί νέες ευκαιρίες, Από το Ταμείο Φαιστός θα χρηματοδοτηθούν επιχειρηματικές δράσεις και ιδέες που βασίζονται στα δίκτυα νέας γενιάς, ενώ και οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι σχεδιάζουν να εκμεταλλευτούν τις δυνατότητες του νέου δικτύου και προχωρούν σε δυναμικά πλάνα επενδύσεων.
Η επίδραση που θα έχει το 5G θα είναι τεράστια και θα έχει εφαρμογή σε δραστηριότητες που καλύπτουν όλο το φάσμα της παραγωγής και της δημόσιας σφαίρας. Από έξυπνη γεωργία μέχρι ρομποτική ιατρική μέχρι τα αυτόνομα οχήματα που θα κινούνται σε έξυπνους δρόμους και πόλεις τα δίκτυα 5G θα αλλάξουν ριζικά την καθημερινότητα μας και θα διευρύνουν τις δυνατότητες μας.
Ωστόσο, η Ελλάδα εντάσσεται στις πλέον καθυστερημένες χώρες στην ανάπτυξη δικτύων ίντερνετ, κινητής και σταθερής τηλεφωνίας. Ειδικά στις σταθερές συνδέσεις (ευρυζωνικά δίκτυα), η καθυστέρηση αυτή είναι απελπιστική, όπως καταγράφεται από τη διεθνή εταιρεία μετρήσεων speedtest, καθώς η χώρα κατατάσσεται, με βάση τις μετρήσεις του Οκτωβρίου 2020, στην 94η θέση παγκοσμίως, δηλαδή πολύ μακριά από τις... ανεπτυγμένες χώρες.
Προβληματισμός για την ασφάλεια των συνδέσεων
Η έρευνα της ΕΥ καταγράφει την ανησυχία που υπάρχει σχετικά με τους κινδύνους που συνδέονται με τις αυξανόμενες απαιτήσεις ως προς την προστασία της ιδιωτικότητας, την ασφάλεια δεδομένων και την εμπιστοσύνη. Λιγότεροι από τους μισούς καταναλωτές (47%) στο Ηνωμένο Βασίλειο πιστεύουν ότι έχουν πλήρη έλεγχο των διαδικτυακών τους δεδομένων. Ταυτόχρονα, συνεχίζονται οι αυξανόμενες αναφορές για ζητήματα απορρήτου, που σχετίζονται με εφαρμογές ιχνηλάτησης επαφών και πλατφόρμες βιντεοκλήσεων.
Υπογραμμίζει επίσης το γεγονός ότι ο κλάδος των τηλεπικοινωνιών τείνει να υποτιμά τη σχέση μεταξύ αύξησης της εμπιστοσύνης και αύξησης των εσόδων. Δεν είναι τυχαίο ότι σχεδόν οι μισές (46%) εταιρείες του κλάδου αντιλαμβάνονται την κυβερνοασφάλεια, όχι ως μια δράση που μπορούν να αναλάβουν προληπτικά, αλλά ως άσκηση συμμόρφωσης ή ως μέτρο, που προκύπτει αναγκαστικά έπειτα από σχετικά περιστατικά.
Μελέτη της F5 Networks αναφέρει επίσης πως ο ψηφιακός μετασχηματισμός που συντελείται επηρεάζει τις εφαρμογές και υπηρεσίες που δημιουργούνται. Σύμφωνα με στελέχη τηλεπικοινωνιακών παρόχων, βάζουν πλέον σε προτεραιότητα υπηρεσίες που προσφέρουν εφαρμογές και ασφάλεια δικτύου καθώς και ευκολία στη χρήση. Επιπλέον αναζητούν τα χαρακτηριστικά των εφαρμογών που μπορούν εύκολα να ενσωματωθούν στη δικιά τους αρχιτεκτονική. «Με την χρήση του διαδικτύου να αυξάνεται όλο και περισσότερο καταγράφονται πλέον συνεχώς κυβερνοεπιθέσεις. Μπορούν να γίνουν μέχρι και 500.000 κυβερνοεπιθέσεις σε ένα μήνα. Κάτι που αποτελεί μεγάλη πρόκληση για το 2021 και θα δοθεί ιδιαίτερο βάρος» σημειώνουν στο BD.
Ταχύτητα και αξιοπιστία
Η διασφάλιση της ποιότητας της ευρυζωνικής σύνδεσης αποτελεί βασικό παράγοντα για τους καταναλωτές καθώς σύμφωνα με την έρευνα της EY το 42% των καταναλωτών στο Ηνωμένο Βασίλειο θεωρεί ότι οι πάροχοι θα πρέπει να επικεντρωθούν στην ποιότητα των ευρυζωνικών συνδέσεων. Επίσης, το 32% των καταναλωτών στις ΗΠΑ δηλώνει επιφυλακτικό ως προς την αξιοπιστία της σύνδεσης και την ταχύτητα του οικιακού του δικτύου, από τότε που ξεκίνησε η πανδημία.
Παρά το «stress test» του Μαρτίου που υποβλήθηκαν οι εταιρείες τηλεπικοινωνίων, στελέχη της αγοράς θεωρούν πως ο κλάδος ανταποκρίθηκε «πάρα πολύ καλά» στον πολλαπλάσιο όγκο που κλήθηκε να διαχειριστεί. Ταυτόχρονα έγινε και φανερό επίσης πως πρέπει και οι ίδιοι καταναλωτές να επενδύσουν πάνω στις ανάγκες της νέας εποχής και να αναβαθμίσουν τις συνδέσεις αλλά και τις απαρχαιωμένες καλωδιώσεις «δεν μπορούμε να μιλάμε για 5G όταν ακόμα έχουμε καλώδια χαλκού» δηλώνουν χαρακτηριστικά.
Η ταχύτητα ωστόσο των δικτύων παραμένει εξαιρετικά χαμηλή στην Ελλάδα, καθώς τον τελευταίο χρόνο η μέση μετρημένη ταχύτητα καθόδου (download) μετρήθηκε σε 31,8 Mbps από 13,41 Mbps που ήταν περίπου το 2019. Η ταχύτητα φαίνεται ότι βελτιωθεί το τελευταίο 12μηνο, καθώς οι πάροχοι αυξάνουν τον αριθμό των πιο γρήγορων γραμμών (100 - 200 Mbps) με την τεχνολογία σύνδεσης με οπτική ίνα ως το ΚΑΦΑΟ, αλλά παραμένει απελπιστικά χαμηλή για τα διεθνή δεδομένα και η χώρα κατατάσσεται στην 94η θέση.
Θα προχωρήσει ο μετασχηματισμός
Η αδυναμία κλιμάκωσης δράσεων ψηφιακού μετασχηματισμού, βρίσκεται στη δεύτερη θέση της σχετικής κατάταξης των κορυφαίων προκλήσεων για τις εταιρείες τηλεπικοινωνίων σύμφωνα με την έρευνα της EY.
Συγκεκριμένα, η πανδημία του κορονοϊού δείχνει να έχει επηρεάσει τα σχέδια των οργανισμών, με το 78% των εταιρειών τηλεπικοινωνιών να επαναξιολογεί ή να αναπροσαρμόζει το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης προγραμμάτων αυτοματοποίησης και ψηφιακού μετασχηματισμού. Ωστόσο η πανδημία δεν δείχνει να καθυστερεί τα σχέδια του ψηφιακού μετασχηματισμού των τηλεπικοινωνιακών παρόχων στην Ελλάδα «αντιθέτως τον επιταχύνει» και προσθέτουν πως «με το 5G να μπαίνει πλέον στη ζωή μας, και τις ανάγκες να μεγαλώνουν είναι σίγουρο πως το 2021 θα έχουμε επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού όχι μόνο των εταιρειών τηλεπικοινωνίας αλλά και όλων των επιχειρήσεων».
Επιπλέον, ως πρόσθετα εμπόδια στην υλοποίηση δράσεων μετασχηματισμού, καταγράφονται η ανεπάρκεια δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού στην ανάλυση δεδομένων και τη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Όπως αναφέρει η έρευνα της F5 Networks, το 91% των τηλεπικοινωνιακών παρόχων τρέχουν τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό, υιοθετώντας λύσεις cloud, αυτοματισμού και NFV (Network Functions Virutalization). Επίσης λύσεις λογισμικού επιλέγονται για τις υποδομές, με τις εταιρείες τηλεπικοινωνιών να οδεύουν ολοταχώς ώστε να πετύχουν την μείωση των κεφαλαιακών δαπανών και του λειτουργικού κόστους ενώ θα εντείνουν την ταχύτητα της καινοτομίας.
Οι επενδύσεις που έρχονται με τα δίκτυα νέας γενιάς
Ο Όμιλος ΟΤΕ την τελευταία δεκαετία, έχει πραγματοποιήσει επενδύσεις, που έφτασαν τα 5 δισ. ευρώ, για την ανάπτυξη νέων σύγχρονων υποδομών, ενώ παρά το δύσκολο περιβάλλον εξαιτίας της πανδημίας, συνεχίζει να υλοποιεί απαρέγκλιτα το επενδυτικό του πλάνο ύψους 2 δισ. ευρώ για την τετραετία. Παράλληλα η εταιρεία έχει επενδύσει σημαντικά στην χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης ώστε να βελτιώσει την ποιότητα των δικτύων μέσω συστήματος που προειδοποιεί για μελλοντικές ζημιές που μπορεί να υπάρξουν σε συγκεκριμένα σημεία του δικτύου ώστε να επισκευαστούν πριν η βλάβη γίνει καν ορατή στον πελάτη.
Διαθέτει επίσης το μεγαλύτερο δίκτυο οπτικών ινών στην Ελλάδα, το COSMOTE Fiber, με πάνω από το 50% του πληθυσμού της χώρας να έχει πρόσβαση σε ταχύτητες 100Mbps και άνω, ενώ 300.000 νοικοκυριά κι επιχειρήσεις έχουν πρόσβαση σε σταθερές ταχύτητες Internet με οπτική ίνα. Αποτέλεσε επίσης και την πρώτη εταιρεία που προχώρησε στην εμπορική διάθεση δικτύου 5G σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη κι άλλες πόλεις στην Ελλάδα, ενώ σε συγκεκριμένες περιοχές οι μέγιστες ταχύτητες αγγίζουν ή και ξεπερνούν το 1Gbps. Όπως έχει ανακοινώσει και η εταιρεία σταδιακά θα βελτιώνονται οι ταχύτητες mobile Internet και οι χρόνοι απόκρισης (latency) του δικτύου και η πληθυσμιακή κάλυψη αναμένεται να ξεπεράσει το 50% έως το τέλος του 2021.
Η Vodafone τρέχει το επενδυτικό της πλάνο για τα επόμενα πέντε χρόνια που θα ξεπεράσει τα 500 εκατ. ευρώ, με την εταιρεία να ενεργοποιεί το Vodagone Giga Network 5G στις αρχές της εβδομάδας. Για το 5G η Vodafone κατέβαλε 130 εκατ. ευρώ για την αγορά του φάσματος.
Με πρώτους σταθμούς σε περιοχές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης το Vodafone Giga Network 5G λειτουργεί ήδη και μέχρι το τέλος Μαρτίου 2021 θα έχει επιτευχθεί πληθυσμιακή κάλυψη της τάξης του 40%. Ταυτόχρονα μέσα από τον παράλληλο εκμοντερνισμό του δικτύου 4G και οι πελάτες 4G της Vodafone θα επωφεληθούν από βελτιωμένη εμπειρία διασύνδεσης και μεγαλύτερες ταχύτητες – έως και 50% - από την πρώτη μέρα. Επιπλέον, η Vodafone διαθέτει ήδη τις πρώτες συσκευές 5G, ενώ εντός διμήνου οι διαθέσιμες συσκευές θα είναι περισσότερες από είκοσι.
Η Wind από πλευράς της τρέχει το επενδυτικό της πλάνο και δέσμευσε τα τμήματα του φάσματος 5G που είχε εξαρχής σχεδιάσει. Συγκεκριμένα 10 τμήματα στα 3600-3800 MHz, 4 τμήματα στα 2GHz, 2 τμήματα στα 700ΜΗz και 1 τμήμα στα 26 GHz, καταβάλλοντας το ποσό των 119.051.153 ευρώ. Η WIND από τις αρχές του 2021 θα ξεκινήσει την εμπορική διάθεση υπηρεσιών 5G, με την κάλυψη να αγγίζει το 60% του πληθυσμού κατά την διάρκεια της πρώτης τριετίας.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
