Τράπεζες: Αφήνουν πίσω την κρίση, ανοίγει ο δρόμος για μερίσματα

Έτος ορόσημο θα αποτελέσει το 2021 για τις εγχώριες τράπεζες, καθώς, όπως αποτυπώνεται στα αποτελέσματα του εννεαμήνου Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου, επιτυγχάνουν την εξυγίανση των ισολογισμών τους και παράλληλα ενισχύουν τη βάση εσόδων τους δημιουργώντας ισχυρές προσδοκίες για την εξέλιξη της κερδοφορίας τους τα επόμενα χρόνια.

Κεντρικός στόχος των διοικήσεων για το 2022 είναι η επίτευξη υψηλής απόδοσης ιδίων κεφαλαίων - κερδοφορίας και η διανομή μερίσματος, μετά από 14 χρόνια ισχνών αγελάδων. Υπενθυμίζεται ότι η τελευταία διανομή μερίσματος που πραγματοποίησαν οι εγχώριες τράπεζες ήταν το 2008 και αφορούσε τη χρήση του 2007!  

Τα αποτελέσματα του εννεάμηνου δημιουργούν αισιοδοξία καθώς όλες οι τράπεζες βρίσκονται εντός, ή και καλύτερα, των χρονοδιαγραμμάτων τους για την υλοποίηση των συναλλαγών μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs), τα έσοδα ενισχύονται (με αιχμή τις προμήθειες) και το κυριότερο δεν δημιουργούνται νέα «κόκκινα» εξαιτίας της πανδημίας. Έτσι μειώνεται το κόστος κινδύνου και οι τράπεζες διενεργούν μικρότερες προβλέψεις έναντι NPEs γεγονός που επηρεάζει εξαιρετικά θετικά το τελικό αποτέλεσμα.

Θετική είναι και η εικόνα των εκταμιεύσεων νέων δανείων αν και τα υπόλοιπα εμφανίζονται στάσιμα αποτέλεσμα σημαντικών αποπληρωμών εταιρικών δανείων που πραγματοποιήθηκαν την εφετινή χρονιά. Οι διοικήσεις των τραπεζών εμφανίζονται αισιόδοξες για τις χρηματοδοτήσεις τα επόμενα χρόνια ενώ σημαντική ώθηση αναμένεται και από τη μόχλευση των κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης.

Η βελτίωση του οικονομικού περιβάλλοντος, η μεγάλη πρόοδος στην εξυγίανση του χαρτοφυλακίου δανείων και οι μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης για τα επόμενα χρόνια έχουν αρχίσει και αποτυπώνονται και στο Χρηματιστήριο. Από την αρχή του έτους ο δείκτης των τραπεζών υπεραποδίδει σημειώνοντας άνοδο +27,99% έναντι +15,70% του Γενικού Δείκτη. Στην πραγματικότητα τα κέρδη των μετοχών του κλάδου είναι ακόμα μεγαλύτερα: η μετοχή της Eurobank σημειώνει άνοδο +69,9%, η μετοχή της Εθνικής Τράπεζας ενισχύεται κατά +54% και της Alpha Bank κατά +33%. Την συνολική εικόνα επιβαρύνει η μετοχή της Τράπεζας Πειραιώς η οποία υποχωρεί κατά -93%, λόγω της μεγάλης αύξησης κεφαλαίου που πραγματοποιήθηκε, η οποία ωστόσο ήταν απαραίτητη για την επιτάχυνση του μεγάλου project για την εξυγίανση του ισολογισμού.

Παρά την άνοδο των τραπεζικών μετοχών αυτές παραμένουν σημαντικά χαμηλότερα των τιμών των αυξήσεων κεφαλαίου το 2015. Αναλυτές εκτιμούν ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον για τον κλάδο θα ενισχύεται στο βαθμό που επιβεβαιώνονται οι προσδοκίες για την παραγωγή νέων δανείων και την περαιτέρω μείωση των NPEs. Όπως εκτιμούν όσο οι τράπεζες επιτυγχάνουν τους στόχους τους και παρουσιάζουν απτά αποτελέσματα τόσο θα ενισχύονται οι αποτιμήσεις κάτι που ήδη έχει συμβεί στη Eurobank η οποία διαπραγματεύεται με σημαντικό premium σε σχέση με τις υπόλοιπες τραπεζικές μετοχές, έχοντας υλοποιήσει ταχύτερα το σχέδιο εξυγίανσης.

Θεαματική μείωση «κόκκινων» δανείων

Και οι τέσσερις συστηματικές καταγράφουν θεαματική μείωση του αποθέματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ξεμπερδεύοντας οριστικά με την κληρονομία της μεγάλης δημοσιονομικής αρχικά, και τραπεζικής στη συνέχεια, κρίσης. Έτσι το νέο έτος θα βρίσκονται όλες με μονοψήφιο δείκτη NPEs, για πρώτη φορά μετά από μια δεκαετία. Ήδη η Eurobank στο τέλος Σεπτεμβρίου πέτυχε μονοψήφιο δείκτη NPEs, με 7,3%, ενώ εντός του 2022 μονοψήφιο δείκτη NPEs θα πετύχουν επίσης η Εθνική Τράπεζα, η Alpha Bank και η Τράπεζα Πειραιώς.

Στο τέλος Σεπτεμβρίου ο δείκτης NPEs διαμορφώθηκε στο 7,3% για την Eurobank, στο 11,8% για την Εθνική Τράπεζα, στο 16% για την Τράπεζα Πειραιώς και στο 19,9% για την Alpha Bank.

• Eurobank: Ο δείκτης NPEs στο τέλος Σεπτεμβρίου μειώθηκε στο 7,3%, μετά την υπογραφή συμφωνίας με τη doValue για την πώληση μέρους των ομολογιών ενδιάμεσης κατάταξης (mezzanine notes) και των ομολογιών χαμηλής κατάταξης (junior notes) της τιτλοποίησης Mexico. Στο τέλος του 2020 ο δείκτης NPEs της τράπεζας βρίσκονταν στο 14%. Σημειώνεται ότι το 2016 το συνολικό απόθεμα NPEs της Eurobank έφτανε τα 22,9 δις. ευρώ για να μειωθεί στα 13 δις. στο τέλος του 2019, στα 5,7 δις. ευρώ στο τέλος του 2020 και τώρα, στο τέλος Σεπτεμβρίου, τα κόκκινα δάνεια έχουν περιοριστεί σε 2,9 δις. ευρώ. Ο επόμενος στόχος της τράπεζας είναι ο δείκτης NPEs να μειωθεί κάτω του 5%. Σε ότι αφορά την απόδοση των ιδίων κεφαλαίων το 2021 επετεύχθη ο στόχος για απόδοση 7% ενώ για το 2022 στοχεύει σε 10%.
• Εθνική Τράπεζα: Ο δείκτης NPEs της τράπεζας διαμορφώθηκε στο τέλος Σεπτεμβρίου στο 11,8% από 13,6% που ήταν στο τέλος του 2020. Σύμφωνα το σχεδιασμό της τράπεζας εντός του πρώτου εξαμήνου του 2022 ο δείκτης NPEs θα συρρικνωθεί στο 7% μέσω του Frontier II, συναλλαγή που θα ξεπεράσει το 1 δις. ευρώ.  Στο τέλος του 2015 το απόθεμα NPEs της ΕΤΕ βρίσκονταν στα 22 δις. ευρώ, στο τέλος του 2019 είχαν μειωθεί στα 10,8 δις. ευρώ, το 2020 στα 4,3 δις. ευρώ ενώ τον περασμένο Σεπτέμβριο μειώθηκαν περαιτέρω στα 3,7 δις. ευρώ.
• Τράπεζα Πειραιώς: Στο τέλος Σεπτεμβρίου ο δείκτης NPEs μειώθηκε στο 16% από 23% στο τέλος Ιουνίου αποτέλεσμα της κατηγοριοποίησης ως διακρατούμενων προς πώληση των NPE Sunrise 2 και Leasing, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν κατά το τρίτο 3μηνο 2021, συνολικού ύψους περίπου 3 δισ. ευρώ. Η μείωση των NPEs της Πειραιώς είναι εντυπωσιακή καθώς στο τέλος Δεκεμβρίου ο δείκτης ανέρχονταν στο 45%, κάτι που έγινε εφικτό μετά την μεγάλη αύξηση κεφαλαίου αλλά και τις άλλες ενέργειες έμμεσης κεφαλαιακής ενίσχυσης. Σημειώνεται ότι τον Δεκέμβριο 2020 το απόθεμα NPEs της τράπεζας έφτανε τα 22,5 δις. ευρώ ενώ τον Σεπτέμβριο είχε μειωθεί στα 5,9 δις. ευρώ. Στόχος της διοίκησης τα NPEs να μειωθούν στα 3,6 στις αρχές του 2022 και ο σχετικός δείκτης να διαμορφωθεί σε μονοψήφια επίπεδα.
• Alpha Bank: Ο δείκτης των NPEs στο τέλος Σεπτεμβρίου διαμορφώθηκε στο 19,9% ενώ η διοίκηση της τράπεζας εκτιμά ότι μέχρι το τέλος του έτους θα μειωθεί περαιτέρω στο 13%. Σημειώνεται ότι τον Ιούνιο 2021 ο δείκτης NPEs βρίσκοντας στο 26,1% ενώ τον Σεπτέμβριο του 2020 έφτανε το 43%. Το περασμένο Μάρτιο το απόθεμα των NPEs της τράπεζας ήταν 21,3 δις. ευρώ, τον Σεπτέμβριο μειώθηκαν στα 8,4 δις. ευρώ ενώ μέχρι το τέλος του έτους θα μειωθούν στα 5 δις. ευρώ. Στόχος της τράπεζας είναι μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2022 τα NPEs να μειωθούν στα 3 δις. ευρώ και ο σχετικός δείκτης να διαμορφωθεί σε μονοψήφια επίπεδα. Η απόδοση ιδίων κεφαλαίων της τράπεζας στο εννεάμηνο ανήλθε στο 5,8% με στόχο να φτάσει το 10% με ορίζοντα το 2024.

Στη μεγάλη αυτή πρόοδο καθοριστική είναι η συμβολή του σχεδίου κρατικών εγγυήσεων, το Σχέδιο Ηρακλής, μέσω των οποίων οι τράπεζες μπόρεσαν να πραγματοποιήσουν τις μεγάλες συναλλαγές πώλησης πακέτων μη εξυπηρετούμενων δανείων.