Η Οδηγία για την Υποχρεωτική Δημοσίευση Εκθέσεων Βιώσιμης Ανάπτυξης (CSRD) τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2023, με το 2024 να αποτελεί το πρώτο έτος δημοσίευσης των σχετικών εκθέσεων. Σύμφωνα με την Κατερίνα Κατσούλη, Principal, ESG & Sustainability services της Grant Thornton, η εφαρμογή της CSRD αφορά αρχικά τις μεγάλες εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών εταιρείες, με πάνω από 500 εργαζόμενους, οι οποίες χαρακτηρίζονται ως οντότητες «Κύμα 1».
Οι περισσότερες από τις εταιρείες αυτές έχουν ήδη εκδώσει και δημοσιεύσει την πρώτη τους Έκθεση Βιωσιμότητας για τα οικονομικά έτη που ξεκινούν την 1η Ιανουαρίου 2024, ακολουθώντας τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα Αναφοράς για τη Βιωσιμότητα (EFRAG-ESRS).
Μετά από αντιδράσεις επιχειρηματικών φορέων στη Γερμανία και τη Γαλλία σχετικά με τον όγκο των υποχρεώσεων, στα τέλη Φεβρουαρίου παρουσιάστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η πρόταση Omnibus. Στόχος της είναι η απλούστευση των εταιρικών απαιτήσεων που εισήγαγε η CSRD και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων.
Την 1η Απριλίου 2025, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε με κατεπείγουσα διαδικασία την πρόταση Omnibus. Στις 3 Απριλίου ακολούθησε η ψήφιση της σχετικής Οδηγίας «stop the clock» για την CSRD, η οποία παρατείνει την εφαρμογή της κατά δύο χρόνια για τις εταιρείες που επρόκειτο να ενταχθούν στη συνέχεια.
Η συγκεκριμένη οδηγία, όπως επισημαίνει η κ. Κατσούλη, ανέβαλε τις απαιτήσεις της CSRD για τις μεγάλες οντότητες που δεν έχουν ξεκινήσει ακόμη την υποβολή εκθέσεων, καθώς και για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (Κύμα 2 και Κύμα 3), κατά δύο έτη, δηλαδή από το 2025 έως το 2027 ή από το 2026 έως το 2028, ανάλογα με την αρχική ημερομηνία υποβολής αίτησης.
Επιπλέον, η προθεσμία μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο και η πρώτη φάση εφαρμογής της CSDDD μετατέθηκαν κατά ένα έτος, από τον Ιούλιο του 2027 στον Ιούλιο του 2028.
Ωστόσο, η Οδηγία «stop the clock» του Απριλίου δεν περιλάμβανε διευκρινίσεις για τις υποχρεώσεις των εταιρειών του Κύματος 1 για τα επόμενα έτη. Για να καλυφθεί αυτό το κενό, στις 11 Ιουλίου 2025 εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η κατ' εξουσιοδότηση πράξη «γρήγορης επιδιόρθωσης – quick-fix», με στόχο την ελάφρυνση των υποχρεώσεων για τις οντότητες του πρώτου κύματος.
Τι αλλάζει με την πράξη «quick-fix»
Με βάση τα ισχύοντα πρότυπα ESRS, οι εταιρείες που υπέβαλαν εκθέσεις για το οικονομικό έτος 2024 είχαν τη δυνατότητα να παραλείψουν πληροφορίες, όπως τις αναμενόμενες οικονομικές επιπτώσεις ορισμένων κινδύνων βιωσιμότητας. Η οδηγία «quick-fix» του Ιουλίου επιτρέπει στις εταιρείες του πρώτου κύματος να παραλείψουν τις ίδιες πληροφορίες και για τα οικονομικά έτη 2025 και 2026.
Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι οι εταιρείες αυτές δεν θα χρειαστεί να προσθέσουν νέες πληροφορίες σε σχέση με το 2024. Παράλληλα, για τα έτη 2025 και 2026, όσες διαθέτουν πάνω από 750 υπαλλήλους θα επωφεληθούν από τις διατάξεις σταδιακής εφαρμογής που ισχύουν για μικρότερες εταιρείες.
Όπως σημειώνει η κ. Κατσούλη, αυτή η λύση κρίθηκε αναγκαία, αφού οι εταιρείες του πρώτου κύματος δεν συμπεριλήφθηκαν στην οδηγία «Stop-the-clock» του Φεβρουαρίου, η οποία ανέβαλε κατά δύο χρόνια τις απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων βιωσιμότητας για τις εταιρείες του δεύτερου και τρίτου κύματος.
Προοπτικές και αναθεωρήσεις
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναθέσει την ευρύτερη αναθεώρηση των Ευρωπαϊκών Προτύπων Υποβολής Εκθέσεων Βιωσιμότητας (ESRS), με στόχο τη μείωση των απαιτούμενων στοιχείων και τη βελτίωση της σαφήνειας και της συνοχής με λοιπά νομοθετικά κείμενα. Η ολοκλήρωση της αναθεώρησης αναμένεται έως τα τέλη του 2026.
Η υποχρέωση υποβολής εκθέσεων βιωσιμότητας στην Ευρώπη εξελίσσεται δυναμικά, με συνεχείς ενημερώσεις και διευκρινίσεις να διαμορφώνουν τον τρόπο προετοιμασίας των επιχειρήσεων για τη σχετική συμμόρφωση.
Οι εκθέσεις βιωσιμότητας που απαιτεί η CSRD και ο νόμος 5164/2024 στην Ελλάδα, σε συνδυασμό με τις πρακτικές διαχείρισης των επιπτώσεων που προωθούνται, αποσκοπούν στην ενίσχυση της μακροπρόθεσμης οικονομικής απόδοσης των επιχειρήσεων. Η ευρεία εφαρμογή των πρακτικών αυτών αποτελεί βασικό μοχλό ανθεκτικότητας και ανάπτυξης για την ευρωπαϊκή οικονομία.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
