Η Ελλάδα εξακολουθεί να κατέχει τη δυσάρεστη πρωτιά στην κατά κεφαλήν κατανάλωση τσιγάρων στη Δυτική Ευρώπη, ενώ βρίσκεται στην τρίτη θέση μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ ως προς το ποσοστό ημερήσιων καπνιστών, που ανέρχεται στο 27,3%. Όπως ανέφερε ο Θωμάς Ζέγκος, MD, MSc, PhD, επιμελητής Β΄ Καρδιολογίας στην Α΄ Καρδιολογική Κλινική ΑΧΕΠΑ, ο μέσος Έλληνας καταναλώνει διπλάσια τσιγάρα σε σύγκριση με Γερμανούς ή Γάλλους, και πενταπλάσια από Νορβηγούς. Τα στοιχεία αυτά παρουσιάστηκαν στο συνέδριο-έκθεση PHARMA point 2025, που διοργανώνεται από τον Φαρμακευτικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης και ολοκληρώνεται σήμερα.
Η φετινή διοργάνωση επικεντρώνεται στην τεχνητή νοημοσύνη και τον ρόλο της στη φαρμακευτική φροντίδα, με κεντρικό θέμα το «25 χρόνια PHARMA point: Με τη Sophia του χθες… οραματιζόμαστε το μέλλον».
Παρά τα ανησυχητικά δεδομένα, ο κ. Ζέγκος επισήμανε ότι τα νεότερα στοιχεία προσφέρουν «φως στο τούνελ». Η διάδοση του καπνίσματος μειώνεται κατά 28% και η πρόθεση διακοπής αυξάνεται, ιδιαίτερα στους νέους, με πάνω από 40% να δηλώνουν έτοιμοι να σταματήσουν το κάπνισμα. Σύμφωνα με τον ίδιο, το βασικό ερώτημα πλέον δεν είναι «αν», αλλά «πώς» θα επιτευχθεί η διακοπή.
Το κάπνισμα παραμένει σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία, προκαλώντας πάνω από έξι εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως κάθε χρόνο. Από αυτούς, τα πέντε εκατομμύρια σχετίζονται με άμεση χρήση και 600.000 με παθητικό κάπνισμα. Εάν δεν υπάρξουν άμεσες παρεμβάσεις, οι ετήσιοι θάνατοι ενδέχεται να ξεπεράσουν τα οκτώ εκατομμύρια έως το 2030.
Ο κ. Ζέγκος τόνισε ότι η διακοπή του καπνίσματος δεν αποτελεί ζήτημα θέλησης, αλλά επιστημονικής προσέγγισης. Πολλοί προσπαθούν να διακόψουν μόνοι τους, ωστόσο η εμπειρία δείχνει ότι ακόμα και ο περιορισμός της χρήσης δεν αρκεί. Η θεραπεία που βασίζεται σε επιστημονικά δεδομένα αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες επιτυχίας.
Σύγχρονες επιλογές διακοπής καπνίσματος
Τα υποκατάστατα νικοτίνης είναι τσίχλες, επιθέματα και σπρέι που απελευθερώνουν νικοτίνη ελεγχόμενα, μειώνοντας σταδιακά τα συμπτώματα στέρησης, φάρμακα για το ΚΝΣ, bupropion: ενισχύει νευροδιαβιβαστές, περιορίζει την επιθυμία για κάπνισμα, varenicline & Cytisine (Κυτισινική) που δρουν στους ίδιους εγκεφαλικούς υποδοχείς με τη νικοτίνη, αλλά αντί να ενισχύουν την εξάρτηση, την εκτοπίζουν.
«Η κυτισινική είναι φυτικής προέλευσης, ασφαλής και αποτελεσματική, με σύντομη θεραπευτική διάρκεια μόλις 25 ημερών. Ανακουφίζει από τα συμπτώματα στέρησης, μειώνει την ανταμοιβή από το κάπνισμα και βοηθά στην "επαναφορά" των υποδοχέων σε φυσιολογική λειτουργία», τόνισε εμφατικά.
Η κυτισινική, σύμφωνα με τον κ. Ζέγκο, προτείνεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη Διακοπή Καπνίσματος (ENSP), ενώ κυκλοφορεί ήδη στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.
«Σε μια χώρα όπου η καπνιστική κουλτούρα παραμένει ισχυρή, αλλά η διάθεση για αλλαγή αυξάνεται, η πρόσβαση σε σύγχρονες θεραπείες δεν είναι πολυτέλεια, είναι προτεραιότητα υγείας», επισήμανε ο ίδιος και πρόσθεσε ότι «το κάπνισμα είναι χρόνια νόσος, η διακοπή του, όμως, μπορεί να είναι μια απόφαση ζωής, με τη σωστή υποστήριξη».