Περισσότερα από 50 ψηφιακά έργα και δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, προϋπολογισμού πάνω από 1,3 δισ. ευρώ, θα ολοκληρωθούν στο «παρά πέντε». Δημόσιο και ανάδοχοι έχουν να αντιμετωπίσουν μια σειρά από προκλήσεις, όπως η έλλειψη εργατικού δυναμικού, οι πληθωριστικές πιέσεις που έχουν ανεβάσει τα κόστη των υλικών αλλά και η μετέπειτα συντήρηση των έργων.
Με τα χρονοδιαγράμματα που έχει θέσει το Ταμείο Ανάκαμψης να είναι ασφυκτικά και… αμετακίνητα, πολλά σημαντικά έργα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του Δημοσίου αναμένεται να ολοκληρωθούν στο τέλος του 2025, με την αγορά να έχει ήδη κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για τις οριακές προθεσμίες. Την ίδια στιγμή και στελέχη της κυβέρνησης έχουν σημειώσει πως για να αντληθούν όλοι οι πόροι από την ΕΕ θα πρέπει να τρέξει η χώρα με... ταχύτητες φωτός.
Είναι χαρακτηριστικό πως στο τέλος του 2023 υπεγράφη η σύμβαση ύψους 3,6 εκατ. ευρώ για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων. Το έργο που ανέλαβαν Natech και Qualco έχει χρόνο ολοκλήρωσης τους 28 μήνες και αναμένεται να υλοποιηθεί σε τρεις φάσεις, ενώ το 2026 αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί και το έργο για την ανάπτυξη δικτύου μικροδορυφόρων, αξίας 200 εκατ. ευρώ.
Ωστόσο, το 2025 αποτελεί το έτος κλειδί, με περισσότερα από 50 έργα και δράσεις να αναμένεται να ολοκληρωθούν μέσα στη χρονιά, εκ των οποίων τουλάχιστον 30 θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί στο δεύτερο εξάμηνο του έτους. Μεταξύ αυτών βρίσκονται και πολύ σημαντικά έργα ψηφιοποίησης αρχείων, όπως των δεδομένων του υπουργείου Δικαιοσύνης, αξίας 78,34 εκατ. ευρώ, του δημοσίου συστήματος Υγείας (95 εκατ. ευρώ), του Αρχείου Υποθηκοφυλακείων για το Εθνικό Κτηματολόγιο αξίας 187,3 εκατ. ευρώ, αλλά και του αρχείου του υπουργείου Ναυτιλίας αξίας 3,9 εκατ. ευρώ, καθώς το έργο Ψηφιοποίηση και Ανάπτυξη Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος για τη διαχείριση, διατήρηση, διάθεση και ανάδειξη των αρχείων που φυλάσσονται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους» με προϋπολογισμό 18,87 εκατ. ευρώ.
Θα πρέπει να έχει υλοποιηθεί επίσης ο Κεντρικός Κόμβος Διαχείρισης & Ανάλυσης Πολυδιάστατων Δεδομένων Μεγάλου Όγκου (BigData) αξίας 14,95 εκατ. ευρώ και η αναβάθμιση λογισμικού και υπηρεσίας υπολογιστικού νέφους στα μέλη της ερευνητικής και ακαδημαϊκής κοινότητας με προϋπολογισμό 66,85 εκατ. ευρώ. Στη λίστα περιλαμβάνεται και η ετοιμότητα υποδομών για έξυπνα κτίρια ύψους 108,4 εκατ. ευρώ.
Μέσα στο 2025 θα έχει ολοκληρωθεί επίσης το έργο ψηφιοποίησης των αρχείων Πολεοδομικής Πληροφορίας ύψους 128,94 εκατ. ευρώ και η ασφαλής αποθήκευση φυσικών αρχείων του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα 32,25 εκατ. ευρώ, καθώς και το έργο για τις βιομηχανικές πλατφόρμες δεδομένων αξίας 100 εκατ. ευρώ. Επίσης το 2025 θα έχει ολοκληρωθεί και ο ψηφιακός μετασχηματισμός του ΕΟΤ και του μητρώου τουριστικών επιχειρήσεων, δυο έργα αξίας 8 εκατ. και 8,21 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.
Τα καμπανάκια για την ολοκλήρωση των ψηφιακών έργων και τον κίνδυνο εκτροχιασμού, ηχούν από την περασμένη χρονιά, καθώς τα χρονοδιαγράμματα είναι πλέον ασφυκτικά, με το Δημόσιο και τους αναδόχους να καλούνται να επιταχύνουν τους ρυθμούς, για να μην «μείνουν στον άσσο». Οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης έρχονται και με την υποχρέωση πως θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι και το πρώτο εξάμηνο του 2025, αλλιώς, σε αντίθεση με ό,τι ίσχυε με τα έργα του ΕΣΠΑ, δεν υπάρχει δυνατότητα αναβολής και τα αναξιοποίητα κονδύλια θα χαθούν.
Ανησυχία της αγοράς για τις καθυστερήσεις
Από την περασμένη χρονιά έχουν καταγραφεί σημαντικές καθυστερήσεις τόσο στην υπογραφή των συμβάσεων για τα έργα όσο και στις πληρωμές, με την αγορά να ανησυχεί ότι η χρηματοδότηση των έργων κινδυνεύει να μείνει στον αέρα λόγω του πέρατος των χρονοδιαγραμμάτων που έχουν τεθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Κατά τη διάρκεια του 2023 πολλές ήταν οι φωνές που έλεγαν ότι ακόμα και αν Δημόσιο και ιδιωτικός τομέας συνεργαστούν, πάλι θα είναι δύσκολο να ολοκληρωθούν όλα τα έργα στην ώρα τους, ενώ υπενθύμιζαν πως το 2009 και μετά την αλλαγή της κυβέρνησης, οι οφειλές που υπήρχαν προς τις εταιρείες πληροφορικής από έργα που είχαν αναλάβει καλύφθηκαν από τον κρατικό προϋπολογισμό, σημειώνοντας πως οι επιχειρήσεις δεν έχουν τη δυνατότητα να μην αποπληρωθούν και να περιμένουν να περάσουν χρόνια για να λάβουν τα χρήματά τους.
Είναι χαρακτηριστικό πως στελέχη της αγοράς έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου κατά τη διάρκεια του digital economy forum 2023: Shaping Greece’s Digital Future, που διοργάνωσε τον Δεκέμβριο ο ΣΕΠΕ. Ειδικότερα ανέφεραν ότι πολλά έργα ψηφιακού μετασχηματισμού κινδυνεύουν να μείνουν στη μέση, καθώς οι καθυστερήσεις σε πολλές περιπτώσεις είναι μεγάλες ενώ στενεύουν πλέον τα περιθώρια στα χρονοδιαγράμματα που υπάρχουν από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Ειδικότερα, ο Διευθυντής Πωλήσεων Δημοσίου Τομέα της Byte, Πάνος Ξενάκης είχε σημειώσει πως τα χρονοδιαγράμματα των ψηφιακών έργων αποτελούν κορυφαία πρόκληση για το 2024, αναφέροντας πως «ενώ η εικόνα που έχει δημιουργηθεί για τα ψηφιακά έργα είναι ότι πάνε καλά, ωστόσο υπάρχει θέμα με τα χρονοδιαγράμματα. Αυτή τη στιγμή πολλά χρονοδιαγράμματα κρίσιμων έργων που χρηματοδοτούνται κυρίως από το RRF, βγαίνουν εκτός του πλάνου λήξης».
Από την πλευρά του, ο Γενικός Διευθυντής της 01 Solutions Hellas, Χαράλαμπος Σάμιος, υπογράμμισε ότι «πρέπει να κοιτάξουμε την επόμενη ημέρα, όταν πλέον οι χρηματοδοτήσεις αυτές, κυρίως από το Ταμείο Ανάκαμψης, δεν θα είναι πλέον διαθέσιμες σε αυτή την έκταση και σε αυτόν τον όγκο. Όλα όσα έχουμε πετύχει αυτά τα χρόνια, πρέπει να τα διατηρήσουμε και να τα αναπτύξουμε».
Πρόκληση και η συντήρηση των ψηφιακών έργων
Παράλληλα, ακόμα ένα μείζον θέμα που δημιουργείται από τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας είναι η συντήρηση των έργων, που θα αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα για να μην πάνε οι σημαντικές αυτές επενδύσεις στον «βρόντο» σε λίγα χρόνια, καθώς οι εξελίξεις στην τεχνολογία δεν σταματούν.
Η αγορά εκτιμά πως το κόστος της συντήρησης των έργων αναμένεται να ξεπεράσει τα 200 εκατ. ευρώ ετησίως. Όπως είχε αναφέρει στο συνέδριο του ΣΕΠΕ, ο Γενικός Γραμματέας Πληροφοριακών Συστημάτων & Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημοσθένης Αναγνωστόπουλος, η συντήρηση των ψηφιακών έργων αποτελεί μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις των επόμενων χρόνων.
«Αυτή τη στιγμή τα έργα του υπουργείου Ψηφιακής που τρέχουν είναι γύρω στο 1,3 δισ. ευρώ. Αυτά τα έργα σε επίπεδο συντήρησης που είναι το λιγότερο 15%, απαιτεί μία συντήρηση η οποία θα είναι του ύψους των 210 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να εξευρεθούν οι αντίστοιχοι πόροι, οι οποίοι ετησίως να είναι διαθέσιμοι για την συντήρηση αυτών των έργων», είχε αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Αναγνωστόπουλος, ενώ και ο Διευθύνων Σύμβουλος της Κοινωνίας της Πληροφορίας Σταύρος Ασθενίδης είχε τονίσει ότι «πρέπει οι δαπάνες για την συντήρηση των πληροφοριακών συστημάτων να ενσωματωθούν στον πυρήνα των δαπανών του Δημοσίου».
Όπως είχε επισημάνει, «σε πάρα πολλά υπουργεία, ο εξοπλισμός που υπάρχει είναι ήδη παρωχημένος και πρέπει να αντικατασταθεί. Οι εταιρείες δεν μπορούν να συντηρούν τα συστήματα από την καλή τους την καρδιά και χωρίς να πληρώνονται, και κάποια στιγμή αυτό το πράγμα πρέπει να αλλάξει».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
