Το πλήρωμα του χρόνου για την παραχώρηση της Εγνατίας Οδού έφτασε. Μετά από δυόμισι χρόνια αναμονής, το πρωί της Πέμπτης πέφτουν οι υπογραφές για την 35ετή παραχώρηση του αυτοκινητόδρομου της Βόρειας Ελλάδας στην κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – EGIS PROJECTS. Χθες, προχώρησε το «κλείσιμο» της τελευταίας προαίρεσης, που δεν είναι άλλη από την αύξηση του ύψους των διοδίων, ανοίγοντας τον δρόμο για τις υπογραφές. Η έναρξη της παραχώρησης αναμένεται στο τέλος του χρόνου με την εκπλήρωση και των υπολοίπων εκκρεμοτήτων.
Η δυστοκία που παρατηρήθηκε τους τελευταίους μήνες γύρω από την προβλεπόμενη από τη διακήρυξη του διαγωνισμού του ΤΑΙΠΕΔ αναπροσαρμογή των διοδίων τελών, λαμβάνει υποχρεωτικά τέλος, αφού η κυβέρνηση το τελευταίο διάστημα ήθελε να κλείσει το μέτωπο της Εγνατίας. Πρόκειται εξάλλου για έναν διαγωνισμό που μετρά ήδη εξήμισι χρόνια. Η αυριανή υπογραφή δεν είναι όμως το τελευταίο βήμα, αφού μια σειρά απαιτητικών αιρέσεων θα συνεχίσουν να «τρέχουν», προκειμένου ο ανάδοχος να παραλάβει την Εγνατία Οδό και τους τρεις κάθετους άξονες, συνολικού μήκους 883 χλμ.
Τα διόδια και οι αντιδράσεις
Η προώθηση της κοινής υπουργικής απόφασης για το πρώτο κύμα αύξησης των διοδίων σε 4 λεπτά το χιλιόμετρο από 3 λεπτά που είναι σήμερα, η οποία ως αργά χθες το βράδυ δεν είχε δημοσιευθεί, αποτέλεσε το πρώτο crash test. Θα ακολουθήσουν ακόμη δύο αναπροσαρμογές μέχρι η χρέωση να φτάσει σε ορίζοντα τριετίας στο ύψος αυτής των υπολοίπων παραχωρημένων αυτοκινητοδρόμων, ήτοι 6,5 λεπτά ανά χιλιόμετρο. Το δεύτερο κύμα θα έρθει μετά την έναρξη της παραχώρησης, με χρέωση 5 λεπτά το χιλιόμετρο.
Η υπογραφή της σύμβασης για τη χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του αυτοκινητοδρόμου, αδειάζει την κλεψύδρα για τις υπόλοιπες εκκρεμότητες. Αυτές αποτελούν το επόμενο σκαλοπάτι ως την παράδοση του άξονα στον παραχωρησιούχο, σηματοδοτώντας την έναρξη της παραχώρησης. Αυτό είναι και το ορόσημο για την είσπραξη του τιμήματος των 1,35 δισ. ευρώ, η οποία εκτιμάται ότι θα καταβληθεί περί το τέλος του 2024.
Η αλλαγή της τιμολογιακής πολιτικής θα συνεχίσει να απασχολεί και στην επόμενη φάση της διαδικασίας, αφού μία από τις αποφάσεις που θα πρέπει να ληφθούν είναι το κόψιμο των «απαλλαγών». Μέχρι σήμερα, έχουν μοιραστεί σε χρήστες πάνω από 75 χιλιάδες free pass από τους υφιστάμενους σταθμούς διοδίων της Εγνατίας Οδού, που θεωρείται αδύνατον να διατηρηθούν, διότι το Δημόσιο θα πρέπει σε άλλη περίπτωση να αποζημιώσει τις δωρεάν διελεύσεις στον παραχωρησιούχο.
Όλα τα παραπάνω αναμένεται να ξεσηκώσουν νέες αντιδράσεις. Ήδη οι εργαζόμενοι της Εγνατίας Οδού έχουν προκηρύξει απεργία για την ημέρα της υπογραφής, ενώ σε ανακοινώσεις του συλλόγου τους το προηγούμενο διάστημα γινόταν λόγος για υπέρογκη αύξηση του κόστους διοδίων που θα πληρώνουν οι χρήστες της Εγνατίας Οδού, με κατάργηση των απαλλαγών για τοπικούς χρήστες και ανέργους.
Παράλληλα, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών θα κληθεί να λάβει αποφάσεις σχετικά με τα διόδια σε Μάλγαρα, Χαλάστρα και Πολύκαστρο -έχουν ακυρωθεί στο ΣτΕ-, που προβλέπονται μεν στη διακήρυξη του διαγωνισμού, αλλά αντιμετωπίζουν μεγάλες αντιδράσεις. Εφόσον δεν λειτουργήσουν, θα πρέπει και πάλι το Δημόσιο να αποζημιώσει τις απώλειες του παραχωρησιούχου, με ένα μοντέλο αντίστοιχο με αυτό των διοδίων στη Βαρυμπόμπη, που έχουν κοστίσει μέχρι σήμερα 103,4 εκατ. ευρώ στους φορολογούμενους.
Οι «βαριές» εκκρεμότητες και η συντήρηση
Οι εκκρεμότητες που θα μείνουν προς διευθέτηση μετά τις πολυπόθητες υπογραφές είναι όμως δύσκολες και απαιτητικές. Θα πρέπει αρχικά να ολοκληρωθεί από την Εγνατία Οδός Α.Ε. η πιστοποίηση των σηράγγων. Η μελέτη που έχει διενεργηθεί από το ΤΑΙΠΕΔ έχει προσδιορίσει τις εργασίες που πρέπει να γίνουν ώστε οι παλιές σήραγγες να πληρούν τις προδιαγραφές των σύγχρονων κανονισμών ασφαλείας. Εν συνεχεία, θα πρέπει να αδειοδοτηθούν από τη Διοικητική Αρχή Σηράγγων.
Όσον αφορά στις γέφυρες σε Γαλλικό, Λουδία, Στρυμόνα και Αλιάκμονα, την ανάταξη θα αναλάβει ο παραχωρησιούχος με χρηματοδότηση 60 εκατ. ευρώ από το δημόσιο. Παράλληλα, θα πρέπει να προχωρήσουν οι απαλλοτριώσεις για το τμήμα Χαλάστρα – Πολύκαστρο, που είναι μέσα στα έργα που προβλέπονται από τη σύμβαση. Επίσης, θα πρέπει η σημερινή εταιρεία λειτουργίας του άξονα και το ελληνικό δημόσιο να παραδώσουν λεπτομερή και πλήρη καταγραφή της κατάστασης του αυτοκινητόδρομου, χιλιόμετρο προς χιλιόμετρο, ώστε να γίνει η παραλαβή από την παραχωρησιούχο.
Σημειώνεται ότι μέχρι σήμερα στον οδικό άξονα, η κατασκευή του οποίου έχει στοιχίσει 7 δισ. ευρώ, δεν έχει γίνει ποτέ βαριά συντήρηση. Στη διάρκεια των 35 ετών της παραχώρησης προβλέπονται εργασίες βαριάς συντήρησης συνολικού κόστους 1,8 δισ. ευρώ (πλέον ΦΠΑ) σε τρέχουσες τιμές. Αυτές αφορούν κυρίως αντικαταστάσεις ασφαλτικών και οδοστρωμάτων, βαριά συντήρηση τεχνικών έργων (γεφυρών και σηράγγων), αντικαταστάσεις οριζόντιας και κάθετης σήμανσης, αντικατάσταση μεταλλικών στηθαίων ασφαλείας.
Συγχρόνως, το κόστος ελαφράς περιοδικής συντήρησης και λειτουργίας του αυτοκινητόδρομου, ανέρχεται σε 2,6 δισ. ευρώ (πλέον ΦΠΑ) σε τρέχουσες τιμές για το σύνολο της παραχώρησης. Για την ανάταξη του άξονα και την αναβάθμιση των κάθετων αξόνων, με δύο λωρίδες ανά κατεύθυνση, ΛΕΑ και στηθαίο ασφαλείας, προβλέπονται επενδύσεις άνω των 420 εκατ. ευρώ εντός πέντε χρόνων από την έναρξη της παραχώρησης. Σε αυτές τις επενδύσεις περιλαμβάνεται και η εγκατάσταση υβριδικών διοδίων.
Επίσης, θα κατασκευαστούν και θα τεθούν σε λειτουργία 16 σταθμοί εξυπηρέτησης αυτοκινητιστών, ενώ σήμερα λειτουργεί μόλις ένας, καθώς και 12 σύγχρονοι χώροι στάθμευσης και αναψυχής κατά μήκος του οδικού άξονα.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
