Την ακύρωση του τεκμαρτού τρόπου φορολόγησης ελεύθερου επαγγελματία, λόγω του ελάχιστου χρόνου άσκησης της δραστηριότητας, αποφάσισε η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, μια απόφαση που αποτελεί δεδικασμένο και για άλλες παρόμοιες περιπτώσεις.
Ο λόγος είναι πως μία από τις διατάξεις του νόμου για τα τεκμήρια των αυτοαπασχολουμένων έρχεται σε αντίθεση με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας του 2019.
Είναι δεύτερη φορά που η ΔΕΔ ακυρώνει την τεκμαρτή φορολόγηση σε επαγγελματία, καθώς προηγήθηκε η εξαίρεση από τα τεκμήρια δικηγόρου που αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας, αλλά η εφαρμογή της υποβολής των φορολογικών δηλώσεων δεν την απάλλαξε και έπρεπε να προσφύγει στη ΔΕΔ, για να δικαιωθεί.
Η νέα περίπτωση είναι πιο σοβαρή, καθώς αναμένεται να θέσει εκτός τεκμαρτού τρόπου φορολόγησης χιλιάδες αυτοαπασχολούμενους, που έχουν αλλάξει ΚΑΔ δραστηριότητας την τελευταία τριετία, ή και να μειώσει το ύψος του τεκμηρίου, για τους ασκούντες δραστηριότητα περισσότερα χρόνια.
Γιατί δικαιώθηκε
Η προσφεύγουσα υπέβαλε κανονικά τη φορολογική της δήλωση (κοινή με το σύζυγό της) για το φορολογικό έτος 2023, όπου συμπεριλήφθηκε στον κωδ. 406 του εντύπου Ε1 το ποσό των 10.920,00€ ως ελάχιστο καθαρό εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα.
Με βάση το ποσό αυτό, εκδόθηκε πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος της ΑΑΔΕ, για την προσφεύγουσα, με τελικό ποσό πληρωμής ύψους 1.743,72 ευρώ.
Η φορολογούμενη προσέφυγε στη ΔΕΔ και ζήτησε την ακύρωση ή την τροποποίηση της ανωτέρω πράξης, προβάλλοντας μεταξύ άλλων τον ισχυρισμό, ο οποίος έγινε αποδεκτός, ότι «είναι εσφαλμένη εφαρμογή του τεκμηρίου του άρθρου 28Α του Ν. 4172/2013 εξαιτίας συνδρομής απαλλαγής της, κατ’ άρθρο 28Γ παρ. 1, λόγω μη συμπλήρωσης τριετίας από της ενάρξεως της επιχείρησής της». Επικαλείται επίσης και λόγους αντισυνταγματικότητας των διατάξεων των τεκμηρίων, αλλά η ΔΕΔ δηλώνει αναρμόδια για να αποφανθεί.
Ειδικότερα αναφέρει ότι έκανε έναρξη εργασιών με αντικείμενο δραστηριότητας «υπηρεσίες συγγραφέα» στις 27.10.2021 στη Ε’ Δ.Ο.Υ. Θεσσαλονίκης και, ως εκ τούτου, κατά το φορολογικό έτος 2023 δεν είχαν παρέλθει τρία έτη από την πρώτη έναρξη της συγκεκριμένης δραστηριότητας, καθώς δεν εφαρμόζεται ο τεκμαρτός τρόπος φορολόγησης κατά την πρώτη τριετία άσκησης δραστηριότητας.
Επικαλέστηκε, δε, αίτημά της προς την Ε’ Δ.Ο.Υ. Θεσσαλονίκης, το οποίο έγινε δεκτό, με αποτέλεσμα την απαλλαγή της από το τέλος επιτηδεύματος για το έτος 2021 ως νέος επιτηδευματίας σύμφωνα με την υπ’ αρ. 89/2019 απόφαση του ΣτΕ.
Η ίδια, ωστόσο, στις 30/10/2003 είχε προβεί σε πρώτη έναρξη ατομικής επιχείρησης με κύρια δραστηριότητα το «χονδρικό εμπόριο άλλων μηχανημάτων συσκευών και εξοπλισμού γενικής και ειδικής χρήσης» με κωδικό αριθμό δραστηριότητας Κ.Α.Δ. 76271.
Στις 08/01/2008 υπέβαλε δήλωση διακοπής προκειμένου να προβεί σε παύση εργασιών της προαναφερθείσας δραστηριότητας με ημερομηνία διακοπής 31/12/2007 και με νέα δήλωση στις 04.11.2021 προέβη σε επανέναρξη επιτηδεύματος με ημερομηνία έναρξης εργασιών την 27.10.2021 και αντικείμενο κύριας δραστηριότητας «υπηρεσίες συγγραφέα» (Κ.Α.Δ. 90031112) και δευτερεύουσας δραστηριότητας «υπηρεσίες επεξεργασίας εγγράφων» (Κ.Α.Δ. 82191303).
Με βάση το νομοθετικό πλαίσιο και τις οδηγίες της ΑΑΔΕ, ορθώς επιβλήθηκε φόρος εισοδήματος με βάση τον τεκμαρτό τρόπο φορολόγησης, καθώς ορίζουν ότι ο χρόνος άσκησης δραστηριότητας μετράει από την πρώτη έναρξη και όχι από την τελευταία, εάν έχει διακοπεί η αρχική.
Ωστόσο, η συγκεκριμένη διάταξη αντίκειται στην απόφαση υπ’ αρ. 89/2019 του ΣτΕ, την οποία επικαλέστηκε εν λόγω φορολογούμενη.
Το ανώτατο δικαστήριο, για άλλο, αλλά παρεμφερές, ζήτημα (του τέλους επιτηδεύματος), αποφάνθηκε το 2019 ότι σημασία έχει ο χρόνος έναρξης της τελευταίας δραστηριότητας και όχι ο χρόνος έναρξης του επιχειρηματικού βίου.
Η απόφαση
Η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, λαμβάνοντας υπόψη ότι στην κρινόμενη περίπτωση η φορολογική αρχή έχει ήδη αναγνωρίσει την ιδιότητά της προσφεύγουσας ως νέου επιτηδευματία όπως ορίζεται στην απόφαση 89/2019 του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία έγινε αποδεκτή από τη φορολογική διοίκηση (Ε.2065/2019), αναφέρει στην απόφασή της ότι «υπό το φως της χρηστής διοίκησης κρίνουμε ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή της στην απαλλαγή του άρθρου 28Γ του Ν. 4172/2013 προκειμένου να διασφαλιστεί η ορθή και δίκαιη φορολογική μεταχείριση της».
«Κατά συνέπεια ο εν λόγω ισχυρισμός της προσφεύγουσας κρίνεται βάσιμος και γίνεται αποδεκτός ενώ παρέλκει ως αλυσιτελής η εξέταση των λοιπών προβαλλόμενων ισχυρισμών της». Έτσι, αποφασίστηκε η αποδοχή της ενδικοφανούς προσφυγής της και η εξαίρεσή της από τον τεκμαρτό τρόπο φορολόγησης.
Η ίδια απόφαση ισχύει και για όλους τους επαγγελματίες, οι οποίοι έκαναν νέα έναρξη δραστηριότητας την τελευταία τριετία, παρότι είχαν και στο παρελθόν άλλη επιχειρηματική δραστηριότητα.
Συγχρόνως, μειώνει τον καταλογιζόμενο φόρο εισοδήματος, καθώς τα έτη άσκησης δραστηριότητας που διαμορφώνουν το ελάχιστο εισόδημα, περιορίζονται και μετράνε από την ημερομηνία της τελευταίας έναρξης.