Επόμενος σταθμός… μετά το 2029 για τη Γραμμή 4 του μετρό της Αθήνας. Την αλλαγή χρονοδιαγράμματος για το μεγαλύτερο εν εξελίξει έργο υποδομής της χώρας προανήγγειλε, εχθές, ο υφυπουργός Υποδομών Νίκος Ταχιάος, μιλώντας στο συνέδριο του ΤΕΕ για τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Και παρότι ο χρονικός ορίζοντας της μετάθεσης παραμένει θολός, υπήρξε για πρώτη φορά παραδοχή από την πολιτική ηγεσία ότι «η καθυστέρηση στο μετρό δεν μετράει προφανώς σε μήνες».
Σήμερα, στη μισή διαδρομή του συμβατικού χρόνου ολοκλήρωσης, που είναι τα οκτώ χρόνια, όπως έχει γράψει το BD,, οι επιμέρους καθυστερήσεις στο έργο κυμαίνονται μεταξύ 20 και 30 μηνών. Μέχρι σήμερα, το επίσημο χρονοδιάγραμμα του έργου παραμένει κολλημένο στο 2029, όμως αυτό αναμένεται το επόμενο άμεσο διάστημα να αλλάξει, αφού η Ελληνικό Μετρό έχει ζητήσει από την ανάδοχο κοινοπραξία, ΑΒΑΞ-Ghella-Alstom, την αναθεώρησή του.
Όπως είπε, μάλιστα, χαρακτηριστικά ο κ. Ταχιάος, «το μετρό της Αθήνας είναι ένα έργο πνοής που θέλει χρόνο. Θεωρητικά τελειώνει το 2029, όμως δεν θα έβαζα το χέρι μου στη φωτιά». Απέδωσε σε μεγάλο βαθμό τις μεγάλες καθυστερήσεις στις παραδόσεις των εργοταξιακών χώρων στον ανάδοχο και στη «διχοτόμηση» πρόδρομων εργασιών και κύριου έργου που είχε γίνει από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Μία επιλογή που στηρίχθηκε τότε στο επιχείρημα της ταχύτερης προετοιμασίας των χώρων, προκειμένου να να μπει μέσα με το «καλημέρα» ο κατασκευαστής του έργου, προϋπολογισμού 1,8 δισ. ευρώ, καθώς και να πάρουν μερίδιο από τα μεγάλα έργα και μικρότεροι εργολάβοι. Ο κακός σχεδιασμός και οι παθογένειες στις διαγωνιστικές διαδικασίες, οδήγησαν στις υπογραφές με την ΕΡΕΤΒΟ για τις πρόδρομες εργασίες, ύψους 41,5 εκατ. ευρώ, διάρκειας 30 μηνών, μόλις τρεις μήνες προτού συμβασιοποιηθεί το μεγάλο έργο.
Έτσι, ενώ έπρεπε οι χώροι που θα κατασκευαστούν οι 15 σταθμοί να έχουν παραδοθεί στον κατασκευαστή στους 18 μήνες, ακόμα και τέσσερα χρόνια μετά μένουν τρεις εκκρεμότητες: για τον σταθμό «Ευαγγελισμός» στο Πάρκο Ριζάρη, στα Εξάρχεια και στην Πανεπιστημιούπολη.
Απροσδιόριστη ακόμα η καθυστέρηση
Όσο για την αναγκαία πια μετάθεση του χρονοδιαγράμματος του έργου, μέχρι στιγμής κανείς δεν παίρνει το ρίσκο να κάνει εκτιμήσεις. Ερωτηθείς σχετικά ο αρμόδιος υφυπουργός σημείωσε πως εάν δεν υποβληθεί το αναθεωρημένο χρονοδιάγραμμα από τον ανάδοχο, βάσει των παραδοχών που θα δώσει η Ελληνικό Μετρό, δεν μπορεί να προσδιορίσει τον επιπλέον χρόνο που θα απαιτηθεί.
«Περιμένουμε να μας υποβάλει τις προσεχείς ημέρες το αναθεωρημένο χρονοδιάγραμμα ο ανάδοχος, αλλά ο στόχος δεν είναι να αποδεχθούμε ένα χρονοδιάγραμμα που θα μας υποβάλλει. Θα πρέπει να το τεκμηριώσει», είπε, τονίζοντας πως υπάρχουν και ευθύνες των αναδόχων στις καθυστερήσεις, δεν βαραίνουν πάντα αυτές το Δημόσιο.
Ανοίγει δηλαδή ένας μεγάλος κύκλος διαπραγμάτευσης μεταξύ υπουργείου και Ελληνικό Μετρό από τη μία και αναδόχου από την άλλη, όχι μόνο για τον χρόνο αλλά και για το κόστος των εργασιών. Εξάλλου, η όποια καθυστέρηση σε σχέση με τις συμβατικές προθεσμίες, την αλλαγή του τρόπου εργασιών ή ακόμα και την επιτάχυνση στοιχίζει. Η ανάδοχος κοινοπραξία του έργου έχει εκφράσει την πρόθεση να «μαζέψει» όσο το δυνατόν τις καθυστερήσεις, χωρίς αυτό να μπορεί να καλύψει όλο το χαμένο έδαφος.
Εστιάζοντας, μάλιστα, στην κατασκευή των σταθμών, όπου εντοπίζονται σήμερα οι καθυστερήσεις, καθώς οι μετροπόντικες προχωρούν για ολοκληρώσουν τη σήραγγα ως το τέλος του 2026, ο κ. Ταχιάος υπέδειξε τις δύο μεθόδους με τις οποίες μπορεί αυτή να γίνει. Δηλαδή, είτε να κατασκευαστεί αρχικά το όρυγμα το οποίο εν συνεχεία «τρυπά» ο μετροπόντικας, ή να κατασκευαστεί πρώτα η σήραγγα και μετά αυτή να σπάσει για να κατασκευαστεί ο σταθμός.
«Άρα μια καθυστέρηση δεν παρατείνει απαραιτήτως το χρονοδιάγραμμα όσο αυτή διαρκεί, διότι ο ανάδοχος έχει εναλλακτικές λύσεις που θα επιτρέψουν να τρέξει. Σε αυτή τη βάση θα παρακολουθήσουμε το χρονοδιάγραμμα που θα μας φέρει ο ανάδοχος», εξήγησε.
Σήμερα, πάντως, η εναλλακτική λύση της εκ των υστέρων κατασκευής των σταθμών ήδη εφαρμόζεται. Ως αποτέλεσμα, αντί να έχουμε το εντυπωσιακό «ξετρύπημα» του μετροπόντικα σε 13 από τους 15 σταθμούς, όπως αρχικώς προβλεπόταν, θα το έχουμε μόνο σε τρεις: Δικαστήρια, Ακαδημίας και Κολωνάκι. Το πρώτο breakthrough θα το δούμε πριν το τέλος του 2025 στον σταθμό «Δικαστήρια».