Σε 39 ανέρχονται τα κράτη τα οποία παραμένουν «φορολογικοί παράδεισοι», καθώς αποκρύπτουν πληροφορίες για τους τραπεζικούς λογαριασμούς και άλλες επενδύσεις, φορολογικών κατοίκων άλλων χωρών.
Όλες οι επενδύσεις στα συγκεκριμένα κράτη είναι «ασφαλείς» έναντι των φορολογικών και άλλων ελεγκτικών αρχών, των άλλων χωρών, καθώς δεν συμμετέχουν στην ανταλλαγή πληροφοριών που προβλέπει η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης και του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (Ο.Ο.Σ.Α.).
Την εν λόγω σύμβαση την τηρούν και ανταλλάσσουν πληροφορίες πάνω από 100 χώρες, άλλες είναι στο στάδιο της προσαρμογής, ενώ 39 παραμένουν εκτός και αποκρύπτουν τις καταθέσεις και άλλες (κυρίως) χρηματοοικονομικές επενδύσεις, αλλοδαπών κατοίκων.
Με κοινή απόφαση του υπουργού και του υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκου Πιερρακάκη και Γιώργου Κώτσηρα, προσδιορίζονται οι μη συμμορφούμενες χώρες, στη βάση του καταλόγου που κοινοποίησε στα συνεργαζόμενα κράτη η Γραμματεία Συντονιστικού Οργάνου της Σύμβασης.
Ευνοείται η φοροδιαφυγή και το μαύρο χρήμα
Η ύπαρξη μεγάλου αριθμού «φορολογικών παραδείσων» προκαλεί τεράστια προβλήματα στη διαδικασία πάταξης της φοροδιαφυγής και του ξεπλύματος «μαύρου» χρήματος, καθώς υφίστανται «άβατα» μαύρων επενδύσεων στα οποία δεν έχουν πρόσβαση οι ελεγκτικές αρχές άλλων χωρών. Ειδικότερα πρόκειται για κράτη ή περιοχές δικαιοδοσίας τα οποία μεταξύ των άλλων:
- Δεν εφαρμόζουν την αυτόματη ανταλλαγή χρηματοοικονομικών πληροφοριών, δεν έχουν υπογράψει και κυρώσει την πολυμερή σύμβαση του ΟΟΣΑ περί αμοιβαίας διοικητικής συνδρομής όπως έχει τροποποιηθεί.
- Δεν συμμετέχουν στην ανταλλαγή πληροφοριών ούτε κατόπιν αιτήματος.
- Δεν έχουν δεσμευτεί να εφαρμόζουν τα ελάχιστα πρότυπα για την αντιμετώπιση της διάβρωσης της φορολογικής βάσης και της μετατόπισης κερδών (ελάχιστα πρότυπα κατά της BEPS) και δεν έχουν δεσμευτεί να αντιμετωπίσουν αυτά τα ζητήματα.
- Διευκολύνουν υπεράκτιες δομές και ρυθμίσεις που αποσκοπούν στην προσέλκυση κερδών χωρίς πραγματική οικονομική υπόσταση, καθώς δεν έχουν λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσουν την αποτελεσματική εφαρμογή των απαιτήσεων περί οικονομικής υπόστασης.
- Έχουν επιζήμια προτιμησιακά φορολογικά καθεστώτα και προνομιακό φορολογικό συντελεστή.
- Δεν έχουν εφαρμόσει τα ελάχιστα πρότυπα κατά της BEPS και δεν έχουν ακόμη επιλύσει τα ζητήματα αυτά.
- Διαθέτουν επιζήμιο καθεστώς απαλλαγής του εισοδήματος αλλοδαπής προέλευσης και δεν έχουν ακόμη επιλύσει τα ζητήματα αυτά.
- Έχουν επιζήμιο προτιμησιακό φορολογικό καθεστώς για διεθνείς εταιρείες χαρτοφυλακίου και δεν έχουν επιλύσει το ζήτημα αυτό.
- Έχουν επιζήμιο προτιμησιακό φορολογικό καθεστώς για υπεράκτιες επιχειρήσεις.
Αυτό σημαίνει πως τα μη συνεργαζόμενα κράτη δεν δίνουν πληροφορίες στις φορολογικές ή σε άλλες Αρχές των άλλων κρατών για την ταυτότητα των αλλοδαπών επενδυτών εντός της δικαιοδοσίας τους ούτε για το είδος και την κατηγορία των επενδύσεών τους, γεγονός που δυσχεραίνει τον έλεγχό τους.
Αντίθετα, τα συνεργαζόμενα κράτη ανταλλάσσουν μεταξύ τους πληροφορίες που αφορούν:
- Το όνομα, τη διεύθυνση, τον ΑΦΜ, την ημερομηνία και τον τόπο γέννησης (στην περίπτωση φυσικού προσώπου) κάθε δηλωτέου προσώπου που είναι δικαιούχος, καθώς και των επιχειρήσεων.
- Τον αριθμό λογαριασμού (ή λειτουργικό ισοδύναμο ελλείψει αριθμού λογαριασμού).
- Το υπόλοιπο ή την αξία του λογαριασμού.
- Σε περίπτωση λογαριασμού θεματοφυλακής, το συνολικό ακαθάριστο ποσό των τόκων, το συνολικό ακαθάριστο ποσό των μερισμάτων και το συνολικό ακαθάριστο ποσό λοιπών εισοδημάτων που προέκυψαν σε σχέση με τα περιουσιακά στοιχεία που τηρούνται στον λογαριασμό, καθώς και τα συνολικά ακαθάριστα έσοδα από την πώληση ή την εξαγορά χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων, τα οποία καταβλήθηκαν ή πιστώθηκαν στον λογαριασμό.
Η λίστα των «39»
Στην απόφαση (Α1126/2025) του ΥΠΕΘΟΟ αναφέρεται, πως τα μη συνεργάσιμα κράτη στον φορολογικό τομέα δυνάμει των παρ. 1 έως 4 του άρθρου 65 του ν. 4172/2013, δηλαδή κράτη ή περιοχές δικαιοδοσίας ή υπερπόντιες χώρες ή εδάφη που τελούν υπό οποιοδήποτε ειδικό καθεστώς σύνδεσης ή εξάρτησης κατά την έννοια του διεθνούς δικαίου, για το φορολογικό έτος 2024, είναι τα εξής:
- Αγκόλα
- Αϊτή
- Ακτή Ελεφαντοστού
- Αλγερία
- Aνγκουίλα
- Αντίγκουα και Μπαρμπούντα
- Bανουάτου
- Βασίλειο του Λεσότο
- Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι
- Γκαμπόν
- Γκάνα
- Γουϊάνα
- Γουϊνέα
- Γουατεμάλα
- Ζάμπια
- Ζιμπάμπουε
- Καζακστάν
- Καμπότζη
- Κονγκό (Δημοκρατία του)
- Λευκορωσία
- Λιβερία
- Μαδαγασκάρη
- Μάλι
- Μπελίζ
- Μαυροβούνιο
- Νίγηρας
- Νικαράγουα
- Ονδούρα
- Παλάου
- Παναμάς
- Σεϋχέλλες
- Σιέρρα Λεόνε
- Τανζανία
- Τόγκο
- Τρινιδάδ και Τομπάγκο
- Τζιμπουτί
- Τσάντ
- Φιλιππίνες
- Φίτζι