Το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) παρουσίασε τη νέα έκδοση με τίτλο «Sectoral and Regional Multiplier Values of the Greek Economy», η οποία αναδεικνύει σημαντικές πτυχές της λειτουργίας και της χωρικής διάρθρωσης της ελληνικής οικονομίας.
Σύμφωνα με το ΚΕΠΕ, η μελέτη παρέχει θεωρητικά τεκμηριωμένη ανάλυση των εθνικών και περιφερειακών πολλαπλασιαστών εισροών-εκροών. Στόχος είναι η υποστήριξη του σχεδιασμού αναπτυξιακών πολιτικών τόσο σε κεντρικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο.
Η ανάλυση βασίζεται στους πίνακες εισροών-εκροών και καταγράφει τις ενδιάμεσες και τελικές συναλλαγές, τις πληρωμές στους συντελεστές παραγωγής και τις εισαγωγές. Αυτό επιτρέπει την εκτίμηση του ΑΕΠ ανά κλάδο και αναδεικνύει τις τεχνικές σχέσεις και αλληλεξαρτήσεις μεταξύ των κλάδων, καθώς και τις επιπτώσεις από μεταβολές στη ζήτηση.
Κεντρική καινοτομία αποτελεί η περιφερειοποίηση των πινάκων εισροών-εκροών, η οποία κρίνεται απαραίτητη λόγω των έντονων χωρικών ανισοτήτων σε παραγωγή, απασχόληση και εισόδημα. Για τη σύνταξη των περιφερειακών πινάκων εφαρμόζεται το επαυξημένο πηλίκο του Flegg (AFLQ), το οποίο λαμβάνει υπόψη το μέγεθος της αγοράς και τον βαθμό παραγωγικής εξειδίκευσης κάθε περιφέρειας.
Η μελέτη στηρίζεται στον εθνικό πίνακα του 2015 και ενσωματώνει πλήρως τη διάσταση της ανοικτής οικονομίας. Έτσι, υπολογίζονται πολλαπλασιαστές παραγωγής και απασχόλησης για όλες τις ελληνικές περιφέρειες, ενώ εξετάζεται η χωρική και κλαδική ετερογένεια και ο ρόλος των εισαγωγών. Τα αποτελέσματα αποτυπώνουν σημαντικές ανισορροπίες που σχετίζονται με τη δομή της παραγωγής και την εξάρτηση της χώρας από εισαγόμενες εισροές.
Με βάση τους υπολογισμούς, οι περιφέρειες ταξινομούνται σε τέσσερις ομάδες.
Στην πρώτη ομάδα ανήκουν οι νησιωτικές περιφέρειες Νότιο Αιγαίο, Βόρειο Αιγαίο και Ιόνια Νησιά, οι οποίες καταγράφουν τους υψηλότερους πολλαπλασιαστές παραγωγής, επιβεβαιώνοντας τον δυναμισμό τους.
Η δεύτερη ομάδα περιλαμβάνει τη Δυτική Ελλάδα, την Αττική, την Πελοπόννησο και την Κρήτη, με επίσης υψηλές επιδόσεις.
Στις επόμενες δύο ομάδες βρίσκονται η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, η Κεντρική και Δυτική Μακεδονία, η Ήπειρος, η Θεσσαλία και η Στερεά Ελλάδα, που εμφανίζουν χαμηλότερους πολλαπλασιαστές και μικρότερη ικανότητα ανταπόκρισης σε αυξήσεις της ζήτησης.
Η μελέτη επισημαίνει ότι η μη ενσωμάτωση των εισαγωγών στους πολλαπλασιαστές ενισχύει τις χωρικές ανισότητες, κυρίως προς όφελος της Αττικής. Αυτό, σύμφωνα με τους ερευνητές, αναδεικνύει την ανάγκη για στοχευμένες πολιτικές υποκατάστασης εισαγωγών με κλαδικό προσανατολισμό.
Επιπλέον, διαπιστώνεται αρνητική συσχέτιση μεταξύ εξειδίκευσης στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα και του μεγέθους των πολλαπλασιαστικών επιδράσεων, καθώς οι κλάδοι του πρωτογενούς τομέα έχουν ασθενέστερες διασυνδέσεις με την υπόλοιπη οικονομία.
Συμπερασματικά, η έκθεση υπογραμμίζει ότι μια αποτελεσματική στρατηγική περιφερειακής ανάπτυξης απαιτεί ταυτόχρονη ενίσχυση της παραγωγικότητας, των πολλαπλασιαστικών επιδράσεων και της διαφοροποίησης της παραγωγής. Προτείνεται η δημιουργία πολυπεριφερειακού υποδείγματος εισροών-εκροών, ώστε να εκτιμηθούν αναλυτικά οι επιπτώσεις μεγάλων έργων υποδομής, πολιτικών μείωσης του κόστους μεταφοράς και δράσεων ενίσχυσης της διασυνδεσιμότητας.