Μήνυμα Ρέγκλινγκ στην Ελλάδα: «Σας συμφέρει το δάνειο από ESM»

Ένα σαφές μήνυμα προς την ελληνική κυβέρνηση, που έχει δείξει ως τώρα επιφυλακτικότητα απέναντι στο νέο εργαλείο χρηματοδότησης από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, έστειλε ο επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ, τονίζοντας ότι η χώρα μας θα μπορούσε να επιτύχει μεγάλη εξοικονόμηση πόρων, εάν δανειζόταν από το Μηχανισμό, σε σχέση με το αντίστοιχο κόστος δανεισμού από την αγορά ομολόγων.

Όπως είπε ο Γερμανός τεχνοκράτης, απαντώντας σε σχετική ερώτηση στη συνέντευξη Τύπου μετά την ολοκλήρωση της τηλεδιάσκεψης του Eurogroup, είναι νωρίς για να βγάλουμε το συμπέρασμα ότι οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης είναι διστακτικές απέναντι στο νέο μηχανισμό χρηματοδότησης για την περίοδο της πανδημίας, ο οποίος μπορεί να προσφέρει δάνεια έως 240 δισ. ευρώ συνολικά, ή 2% του ΑΕΠ των κρατών μελών. Το πρόγραμμα έχει ενεργοποιηθεί εδώ και δύο ώρες, είπε χαρακτηριστικά και δεν πρέπει να βγάζουμε πρόωρα συμπεράσματα.

Εξάλλου, όπως σημείωσε, πρόκειται για μια προληπτική πιστωτική γραμμή, η οποία δεν είναι αναγκαίο να ενεργοποιηθεί, όπως άλλωστε συμβαίνει και με την αντίστοιχη προληπτική γραμμή χρηματοδότησης από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Πάντως, από όσα δήλωσε ο κ. Ρέγκλινγκ γίνεται σαφής η πρόθεσή του να υπογραμμίσει προς την πλευρά της Αθήνας ότι έχει συμφέρον η χώρα να δανεισθεί από τον ESM και όχι από την αγορά, καθώς το κόστος είναι ασύγκριτα χαμηλότερο:

• Όπως είπε, αν λάβουμε υπόψη τα τρέχοντα επίπεδα των αποδόσεων των 10ετών ελληνικών ομολόγων και τα συγκρίνουμε με ένα αντίστοιχο δάνεια δεκαετούς διάρκειας από τον ESM, με επιτόκιο 0,1%, βγαίνει το συμπέρασμα ότι ένα δάνειο 3,7 δισ. ευρώ (2% του ΑΕΠ της Ελλάδας του 2019) θα εξοικονομούσε για την Ελλάδα πληρωμές τόκων 800 εκατ. ευρώ στη διάρκεια της δεκαετίας.

Υπενθυμίζεται ότι η απόδοση του δεκαετούς ελληνικού ομολόγου στη δευτερογενή αγορά είναι σήμερα λίγο υψηλότερη του 2%, δηλαδή περίπου 20 φορές μεγαλύτερη από το κόστος δανεισμού από τον ESM.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σήμερα ξεκαθάρισε πλήρως το καθεστώς επιτήρησης που θα εφαρμοσθεί για τις χώρες που θα λάβουν τα δάνεια του ESM για την πανδημία. Όπως τονίζεται σε ανακοίνωση του Μηχανισμού Σταθερότητας, θα εφαρμόζεται μεν καθεστώς ενισχυμένης επιτήρησης, όπως αυτό στο οποίο βρίσκεται ήδη η Ελλάδα μετά τη λήξη του τρίτου μνημονίου, αλλά με δύο μεγάλες διαφορές:

1. Ο μόνος έλεγχος που θα γίνεται θα αφορά την «πραγματική χρήση των κεφαλαίων που διατίθενται από τον ESM για την κάλυψη άμεσου και έμμεσου υγειονομικού κόστους». Αυτό σημαίνει ότι δεν θα πρόκειται για μια γενικού χαρακτήρα επιτήρηση, αλλά για μια επιτήρηση περιορισμένη στην εξακρίβωση της χρήσης των πόρων του δανείου, με βάση τα όσα θα δηλώνει εξαρχής η ίδια η κυβέρνηση που θα λαμβάνει το δάνειο.
2. Επίσης, σε αντίθεση με όσα προβλέπονται για την ενισχυμένη επιτήρηση, σε ό,τι αφορά την αποστολή της τρόικας κάθε τρεις μήνες για τακτικούς ελέγχους, ο ESM διευκρινίζει ότι δεν θα υπάρχουν ad-hoc αποστολές των ευρωπαϊκών θεσμών, πέραν όσων προβλέπονται ήδη στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, δηλαδή δύο έλεγχοι κάθε χρόνο.

Πέραν αυτών των ελέγχων, ο ESM θα συνεχίσει να εφαρμόζει το δικό του Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης, το οποίο ενεργοποιείται κάθε φορά που χορηγείται ένα δάνειο, ώστε να ελέγχει την ικανότητα πληρωμής του κράτους που λαμβάνει το δάνειο, σε συνάρτηση και με την επιτήρηση από την Κομισιόν. Αυτός ο έλεγχος, όπως έχει εξηγήσει και σε προηγούμενες δηλώσεις του ο  Κλ. Ρέγκλινγκ, είναι σαν τους τακτικούς ελέγχους που κάνει κάθε τράπεζα για να διαπιστώνει αν έχει μεταβληθεί η οικονομική θέση ενός δανειολήπτη.