ΔΝΤ: Πλήγμα - ρεκόρ στην Ελλάδα από την κατάρρευση του τουρισμού

Το βαρύτατο πλήγμα που θα δεχθεί η Ελλάδα από την κατάρρευση της παγκόσμιας τουριστικής κίνησης καταγράφει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην ετήσια έκθεση του, External Sector Report, όπου εκτιμά ότι η Ελλάδα θα υποστεί φέτος τη δεύτερη μεγαλύτερη αρνητική επίδραση στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, μετά την Ταϋλάνδη, λόγω της δραματικής μείωσης των τουριστικών εισπράξεων.

Το Ταμείο καταγράφει την πολύ μεγάλη πτώση των βασικών τουριστικών δεικτών (κρατήσεις ξενοδοχείων, διεθνή ταξίδια, αφίξεις τουριστών), τονίζοντας ότι υπάρχουν αρκετές οικονομίες με υψηλό βαθμό εξάρτησης από τις τουριστικές εισπράξεις, οι οποίες φέτος θα υποστούν αρνητική επίδραση στα ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών μεγαλύτερη από το 2% του ΑΕΠ.

Η κατάρρευση του τουρισμού

Ο μεγάλος βαθμός εξάρτησης της ελληνικής οικονομίας από τα έσοδα από τον τουρισμό την κατατάσσει δεύτερη στον πίνακα του Ταμείου όπου καταγράφονται οι αναμενόμενες δυσμενείς επιδράσεις στο ισοζύγιο, με το «χτύπημα» να υπολογίζεται σχεδόν 6% του ΑΕΠ και να είναι το δεύτερο μεγαλύτερο, με μικρή διαφορά, μετά την αντίστοιχη πίεση που θα ασκηθεί στο ισοζύγιο της Ταϋλάνδης.

Η επίδραση της πτώσης του τουρισμού σε εξαγωγές, εισαγωγές και ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών

Στην έκθεση του για τον εξωτερικό τομέα των οικονομιών, το ΔΝΤ υπογραμμίζει ότι το 2019 μειώθηκαν οι ανισορροπίες, δηλαδή τα πλεονάσματα/ελλείμματα στα ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών, αλλά οι προοπτές για το 2020 παραμένουν έντονα αβέβαιες, λόγω της πανδημίας, που έχει προκαλέσει μεγάη μείωση των παγκόσμιων εμπορικών συναλλαγών, έχει μειώσει τις τιμές των εμπορευμάτων και έχει κάνει δυσκολότερη την άντληση εξωτερικής χρηματοδότησης.

Το 2019, το παγκόσμιο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (το άθροισμα όλων των πλεονασμάτων και ελλειμμάτων των χωρών) μειώθηκε κατά 0,2% του παγκόσμιου ΑΕΠ, σε 2,9%. Περίπου το 40% των ελλειμμάτων ή πλεονασμάτων πήραν το 2019 το χαρακτηρισμό του «υπερβολικού» από το Ταμείο, κάτι που σημαίνει ότι αντανακλούν αδυναμίες των οικονομιών που θα πρέπει να διορθωθούν. Υπερβολικό χαρακτηρίζεται το πλεόνασμα της ευρωζώνης, που κυρίως δημιουργείται από τις εξαγωγικές επιδόσεις της Γερμανίας και της Ολλανδίας. 

Για το 2020, το Ταμείο προβλέπει μικρή μείωση των ανισορροπιών (μείωση του συνολικού ισοζυγίου κατά 0,3% του παγκόσμιου ΑΕΠ), σημειώνοντας όμως ότι αυτή η πρόβλεψη υπόκειται σε μεγάλη αβεβαιότητα. Μεγάλη επίδραση έχει η κρίση του κορονοϊού στις οικονομίες με μεγάλη βαθμό εξάρτησης από τον τουρισμό, αλλά και από τα εμβάσματα κατοίκων που εργάζονται στο εξωτερικό.

Για τις οικονομίες που έχουν προϋπάρχουσες αδυναμίες, όπως μεγάλα ελλείμματα ισοζυγίου και υψηλό εξωτερικό χρέος, με περιορισμένα συναλλαγματικά αποθέματα, το Ταμείο προειδοποιεί ότι μια περαιτέρω επιδείνωση του κλίματος στις διεθνείς αγορές θα μπορούσε να αυξήσει τους κινδύνους μιας κρίσης, ιδιαίτερα εάν υπάρξει και δεύτερο κύμα της πανδημίας.

Ανησυχία για την Τουρκία

Για την τουρκική οικονομία, την οποία παρακολουθεί διεξοδικά το Ταμείο σε αυτές τις εκθέσεις λόγω του μεγέθους της (για την Ελλάδα δεν γίνεται ειδική ανάλυση), το ΔΝΤ σημειώνει ότι είναι ευάλωτη σε εξωτερικά σοκ, δηλαδή κινδυνεύει να  περιέλθει σε συναλλαγματική κρίση, καθώς, μεταξύ άλλων, καταγράφονται πολύ μείωση των συναλλαγματικών αποθεμάτων.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Ταμείου, στο τέλος του 2019 τα συναλλαγματικά αποθέματα επαρκούσαν κατά 85% για να καλύψουν τις εκτιμώμενες από το ΔΝΤ έκτακτες ανάγκες πληρωμών σε συνθήκες αναταραχής, αλλά το ποσοστό έπεσε απότομα τον Μάιο σε 67%. Αντίστοιχα, η κάλυψη του εξωτερικού χρέους από τα διαθέσιμα έπεσε από το 64% στο 46%. Το Ταμείο συνιστά στην Τουρκία να προχωρήσει μεσοπρόθεσμα σε σημαντική συγκέντρωση συναλλαγματικών αποθεμάτων για να μπορεί να αντιμετωπίσει τις υποχρεώσεις εξωτερικού χρέους και να αντιπαρέλθει την εξάρτησή της από βραχυχρόνιες τοποθετήσεις ξένων κεφαλαίων στη χώρα.