Τις προοπτικές που διαμορφώνονται για την ελληνική οικονομία και κοινωνία μετά από το «σοκ» της πανδημίας και την ανάγκη αναπροσανατολισμού του παραγωγικού μοντέλου της χώρας παρουσιάζει νέα έρευνα της διαΝΕΟσις υπό τον συντονισμό του Ν. Χριστοδουλάκη .Η έκθεση καταγράφει τις δυσμενείς συνέπειες που έχει η πανδημία Covid-19 στην πορεία της ελληνικής οικονομίας και προτείνει μια δέσμη πολιτικών και μεταρρυθμίσεων ώστε η ελληνική οικονομία να ανακάμψει και να μπει σε μια πορεία ανόρθωσης.
Η ελληνική οικονομία χαρακτηριζόταν ήδη και προ της πανδημίας από μια σειρά υστερήσεων και στρεβλώσεων και η αναζήτηση μιας νέας δυναμικής πορείας μεταρρυθμίσεων και ανάπτυξης ήταν ζωτική ανάγκη για την επιβίωσή της στο σύγχρονο διεθνές περιβάλλον.
Με την πανδημία όμως η κατάσταση χειροτέρευσε έτι περαιτέρω, εξαιτίας των μέτρων εγκλεισμού που ορθώς μεν ελήφθησαν στην Ελλάδα και διεθνώς για να περιορίσουν τα κρούσματα, αναπόφευκτα όμως οδήγησαν πολλούς κλάδους σε αναστολή λειτουργίας και προκάλεσαν μεγάλη πτώση της ενεργού ζήτησης και δραματική μείωση των ρυθμών ανάπτυξης. Για να αποφευχθούν φαινόμενα μαζικής κατάρρευσης της απασχόλησης και των επιχειρήσεων, η κυβέρνηση ενεργοποίησε μηχανισμούς ενίσχυσης των εισοδημάτων και της ρευστότητας αντιστοίχως, πράγμα όμως που οδήγησε στην επιδείνωση της δημοσιονομικής θέσης της χώρας.
Ακόμα όμως και αν οι ρυθμοί ανάπτυξης ανακάμψουν στα προηγούμενα επίπεδα, το επίπεδο δραστηριότητας και η απασχόληση θα εξακολουθήσουν να υστερούν από την προοπτική που θα είχαν χωρίς την πανδημία. Για να την υπερκεράσουν, η χώρα πρέπει να μπει σε μια περίοδο ανόρθωσης με μεγαλύτερη ανάπτυξη, απασχόληση και ευημερία. Η διάθεση σημαντικών πόρων από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης & Ανόρθωσης παρέχει μια μοναδική ευκαιρία να εφαρμοστεί ένα πρόγραμμα ανόρθωσης της ελληνικής οικονομίας με άξονες την ενίσχυση των επενδύσεων, της εξωστρέφειας και την αναβάθμιση των υποδομών στους τομείς υγείας, παιδείας και παραγωγής.
Για την αύξηση της απασχόλησης και της συμμετοχής στην αγορά εργασίας χρειάζεται παράλληλα να εφαρμοστούν μια σειρά από δημοσιονομικές αλλαγές που θα ελαφρύνουν το φορολογικό βάρος, το μη-μισθολογικό κόστος της εργασίας και την υποχρέωση συσσώρευσης υπερβολικών πρωτογενών πλεονασμάτων για την εξόφληση του χρέους. Για να αποδώσουν αυτές οι αλλαγές, η μελέτη περιγράφει την ανάγκη θέσπισης ενός νέου, σύγχρονου και ευέλικτου θεσμικού πλαισίου με την απλοποίηση του φορολογικού συστήματος, τη διεύρυνση του ασφαλιστικού συστήματος με ένα νέο πυλώνα επικουρικών και επαγγελματικών συντάξεων, καθώς και συγκεκριμένους κανόνες ελέγχου και είσπραξης των αντίστοιχων εισφορών και υποχρεώσεων.
Με την επίτευξη συστηματικά υψηλών ρυθμών ανάπτυξης αντιμετωπίζεται πιο αποτελεσματικά η συσσώρευση του δημόσιου χρέους με προοπτική να μειωθεί κάτω από το 100% του ΑΕΠ στο τέλος της τρέχουσας δεκαετίας και να μην προκαλέσει ένα νέο φάσμα αβεβαιότητας και πίεσης στην ελληνική οικονομία.
Η έρευνα σημειώνει ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια βαθύτερη κρίση σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες επειδή:
- η οικονομία της βασίζεται κυρίως στις υπηρεσίες, οι οποίες εξαρτώνται από την εγχώρια και διεθνή ζήτηση και
- οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται κυρίως από μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, που δύσκολα αντέχουν παρατεταμένες πιέσεις ρευστότητας.
και καταλήγει σε συγκεκριμένες προτάσεις πολιτικής ενώ αποτυπώνει σενάρια για την πορεία της οικονομίας, αν υλοποιηθούν οι προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις και αξιοποιηθούν τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης.
Αναλυτικά οι προτάσεις της έρευνας είναι:
- Επενδύσεις σε υποδομές και παραγωγή, στους τομείς που ορίζονται από το Ταμείο Ανάκαμψης (πράσινη οικονομία, ψηφιοποίηση, ανάπτυξη δεξιοτήτων ανθρώπινου δυναμικού κλπ.).
- Ο στόχος των πρωτογενών πλεονασμάτων να μην ξεπερνά το 1,5%, μετά τη λήξη της αναστολής. Τα περίπου €4 δισ. ετησίως που θα προκύπτουν από τη μείωση του παλαιού στόχου (3,5%) θα μπορούν να αξιοποιηθούν για την υποστήριξη μεταρρυθμίσεων, εισοδηματικές παρεμβάσεις, ενίσχυση αμυντικών δαπανών κ.ά.
- Αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα με μια σειρά από παρεμβάσεις που μειώνουν το μη-μισθολογικό κόστος εργασίας (ομογενοποίηση διατάξεων υπολογισμού των παροχών, κεφαλαιοποιητικός πυλώνας, προσωπικός λογαριασμός ασφάλισης για κάθε πολίτη).
- Αλλαγές στο φορολογικό σύστημα για τη μείωση του φορολογικού βάρους, με απλοποίηση των φορολογικών συντελεστών και θεσμικές αλλαγές στους ελεγκτικούς μηχανισμούς.
- Αυτασφάλιση επιχειρήσεων έναντι κινδύνων για τη θωράκιση της οικονομικής δραστηριότητας από μελλοντικές κρίσεις, το κόστος των οποίων δεν πρέπει να αναλαμβάνουν εξ ολοκλήρου οι φορολογούμενοι.
- Ρυθμίσεις για τηλεργασία και τηλεπιχειρείν με επενδύσεις σε ψηφιακά δίκτυα και επικαιροποίηση της εργασιακής νομοθεσίας.
Τα σενάρια για την πορεία της χώρας
Η έρευνα αποτυπώνει σενάρια για την πορεία της οικονομίας, αν υλοποιηθούν οι προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις και αξιοποιηθούν τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης.
Σύμφωνα με τα σενάρια:
- Η ανεργία, εξαιρουμένου του αγροτικού δυναμικού, θα κυμαίνεται γύρω στο 11,14% μέχρι το 2030 και γύρω στο 8,25% μέχρι το 2040. Το χρέος πέφτει κάτω από το 100% του ΑΕΠ έως το 2030 και κοντά στο 60% το 2040.
- Το χρέος πέφτει κάτω από το 100% του ΑΕΠ έως το 2030 και κοντά στο 60% το 2040.
Η διαΝΕΟσις, ξεκινώντας από το φθινόπωρο του 2020, δημοσιεύει μια σειρά από έρευνες και policy papers. Τα κείμενα αυτά περιλαμβάνουν μια συνοπτική αποτύπωση της σημερινής κατάστασης και των βασικών προβλημάτων σε κάθε έναν από τους κρίσιμους κλάδους, και θα καταλήγουν σε συγκεκριμένες βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προτάσεις πολιτικής για την επίλυσή τους.
Δείτε αναλυτικά την έκθεση εδώ
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
