Έρχονται νέα μέτρα στήριξης μετά τις ανακοινώσεις Μητσοτάκη

Ανατροπές στο σχεδιασμό του οικονομικού επιτελείου φέρνει η έξαρση της πανδημίας καθώς ανεβάζει το λογαριασμό για τα μέτρα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων και ταυτόχρονα οδηγεί σε επί τα χείρω αναθεώρηση των προβλέψεων για την πορεία της οικονομίας και το δημοσιονομικό αποτέλεσμα για το τρέχον έτος και το 2021

Σήμερα, μετά τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού για το μηνιαίο σχέδιο δράσης για την αναχαίτιση της επιδημιολογικής κρίσης, το οικονομικό επιτελείο αναμένεται να ανακοινώσει διεύρυνση και επέκταση του πακέτου των παρεμβάσεων που περιλαμβάνει ειδικά επιδόματα, φορολογικές ρυθμίσεις, μειώσεις ενοικίων, φθηνά δάνεια και παροχή πρόσθετης ρευστότητας μέσω των εγγυοδοτικών και ευρωπαϊκών ταμείων.

Αρμόδιοι παράγοντες εκφράζουν έντονο προβληματισμό και ανησυχία για το νέο πλήγμα στην οικονομία από τον κορονοϊό σημειώνοντας ότι ακόμα και τα στοχευμένα lockdown έχουν σημαντικό κόστος για την οικονομία και για το Δημόσιο, που θα πρέπει να καλυφθεί σχεδόν εξ ολοκλήρου από τη δεξαμενή των ταμειακών διαθεσίμων, καθώς η εισροή πόρων από τα κοινοτικά ταμεία καθυστερεί.

Στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους τονίζουν ότι τα περιθώρια για τη χρήση του «μαξιλαριού» είναι περιορισμένα, καθώς η κυβερνητική γραμμή είναι να διαφυλαχθούν «ως κόρη οφθαλμού» για έκτακτες και απρόβλεπτες εξελίξεις και πάντως σε καμία περίπτωση η στάθμη της δεξαμενής δεν πρέπει να πέσει κάτω από ένα επίπεδο διότι κάτι τέτοιο θα κλόνιζε την εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών στις προοπτικές της οικονομίας και τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, που το κοντέρ δείχνει πάνω από 200% του ΑΕΠ.

Αν και κοινή πεποίθηση είναι ότι δεν θα υπάρξει ανάγκη επιβολής καθολικής καραντίνας, ωστόσο ένα μερικό locκdown -με το  λιανεμπόριο, τη βιομηχανία και τις περισσότερες επιχειρήσεις σε λειτουργία- σε μεγάλες και με σημαντική συμμετοχή στο ΑΕΠ περιφέρειες, όπως η Αττική, θα προκαλέσει πρόσθετη δημοσιονομική επιβάρυνση άνω του 1 δισ. ευρώ, ακόμα και σε περίπτωση που η διάρκεια του δεν ξεπεράσει τις δύο εβδομάδες.

Το κόστος των lockdown και ο συμπληρωματικός προϋπολογισμός

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των οικονομολόγων στοχευμένο lockdown μόνο στην Αττική κοστίζει 600 εκατ. ευρώ για 15 ημέρες και 1,2 δισ. ευρώ για ένα μήνα, ενώ σε περίπτωση γενικευμένης καραντίνας τύπου Μαρτίου για 15 ημέρες ο λογαριασμός διαμορφώνεται σε 1 δισ. ευρώ και στα 2 δισ. ευρώ για ένα μήνα. Σε αυτά θα πρέπει να προστεθεί και το κόστος για το Δημόσιο από την ενεργοποίηση μέτρων στήριξης στις περιοχές που βρίσκονται ήδη στο κόκκινο όπως η Θεσσαλονίκη, η Κοζάνη, η Καστοριά, οι Σέρρες, τα Ιωάννινα, η Λάρισα και η Ροδόπη.

Οι αρνητικές και απρόβλεπτες εξελίξεις στο μέτωπο της οικονομίας σπρώχνουν το υπουργείο Οικονομικών στην κατάθεση νέου συμπληρωματικού προϋπολογισμού για τη χρηματοδότηση των πρόσθετων παρεμβάσεων. Σημειώνεται ότι ήδη έχει κατατεθεί  στη Βουλή και έχει ψηφιστεί συμπληρωματικός προϋπολογισμός που προβλέπει διεύρυνση των δαπανών κατά 6 δισ. ευρώ.

Πέραν των ταμειακών πιέσεων το δεύτερο κύμα της πανδημίας απειλεί με βαθύτερη ύφεση το 2020 και με χαμήλωμα του πήχη της ανάπτυξης το 2021, με ενεργή την υπόθεση για συνέχιση του υφεσιακού σπιράλ και το επόμενο έτος αν δεν βρεθεί έγκαιρα αποτελεσματικό εμβόλιο.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι επιτελείς του υπουργείου Οικονομικών έχουν βάλει στο τραπέζι σενάριο για μεγαλύτερη συρρίκνωση του ΑΕΠ σε πάνω από 10% έναντι 8,2% που προβλέπει το βασικό, καθώς σε ολοένα και περισσότερες περιοχές εφαρμόζονται περιοριστικά μέτρα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αρμοδίων παραγόντων ένα «light» lockdown που θα περιλαμβάνει και την Αττική θα προκαλέσει απώλεια στο ΑΕΠ της τάξης της 1,5 ποσοστιαίας μονάδας. Επισημαίνεται ότι τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι η Αττική συμμετέχει με 47% στο συνολικό ΑΕΠ της χώρας, ενώ το μερίδιο των περιοχών που έχουν μπεί ήδη στο επίπεδο 4 ξεπερνά το 15%.  

Η αβεβαιότητα για την πορεία της πανδημίας το 2021 σε συνδυασμό με το ενδεχόμενο βαθύτερης ύφεσης φέτος φέρνει στο προσκήνιο το δυσμενές σενάριο του προσχεδίου του προϋπολογισμού για προσγείωση του ρυθμού ανάπτυξης στο 4,5% έναντι 7,5%, ενώ σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΙΟΒΕ τυχόν υποτροπιασμός της επιδημιολογικής κρίσης θα βάλει την οικονομία σε τούνελ ύφεσης και το επόμενο έτος.

Πηγές του οικονομικού επιτελείου υπενθυμίζουν τη σχετική αναφορά στο προσχέδιο ότι «μία παράταση του επιδημιολογικού φαινομένου μέτριας έντασης, όπως παρατηρείται κατά τους τρέχοντες μήνες, κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2021, με δυσμενέστερες επιπτώσεις στο τουρισμό κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, θα οδηγήσει σε μείωση του ρυθμού ανάπτυξης κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες από το 7,5% στο 4,5%».

Παράλληλα νέοι κραδασμοί στην πραγματική οικονομία θα επηρεάσουν ανάλογα και τα δημόσια οικονομικά ανεβάζοντας το πρωτογενές έλλειμμα σε επίπεδα πάνω από 6% του ΑΕΠ φέτος και στο 3% το 2021, όταν η πρόβλεψη της κυβέρνησης είναι για 1,01%. Στο προσχέδιο αναφέρεται ότι σοβαρή επιδείνωση των επιδημιολογικών δεδομένων τους εναπομείναντες μήνες του 2020 θα προκαλέσει επιδείνωση του μακροοικονομικού και δημοσιονομικού αποτελέσματος για το 2020 και λιγότερο το 2021.