Επτά μεγάλες προκλήσεις και ρίσκα για οικονομικά μεγέθη-κλειδιά εμπεριέχει ο κρατικός προϋπολογισμός του 2021 που βαδίζει στη κινούμενη άμμο της πανδημίας και απειλείται με νέα αναθεώρηση επί τα χείρω.
Ειδικότερα:
1. ΑΕΠ. Η άνοδος σε απόλυτα νούμερα κατά 8,1 δις. ευρώ -στα 171,9 δισ. ευρώ από το φετινό χαμηλό των 162,8 δισ. ευρώ- στηρίζεται στην αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 3% έναντι μείωσης κατά 7,6% φέτος, ενώ η δημόσια κατανάλωση θα περάσει σε αρνητικό έδαφος το 2021. Επισημαίνεται ότι φέτος το πλήγμα στη πραγματική οικονομία από την επιδημιολογική κρίση εκτιμάται ότι θα φτάσει σε απόλυτα ποσά στο θλιβερό ρεκόρ των 20,637 δις. ευρώ καθώς το ΑΕΠ θα διαμορφωθεί στα 162,776 δις. ευρώ από 183,413 δις. ευρώ το 2019 και σύμφωνα με τις προβολές αναμένεται να ανακτήσει τις απώλειες και να επιστρέψει στα περσινά επίπεδα το νωρίτερο το 2023.
2. Ταμείο Ανάκαμψης. Παραμένει θολό το τοπίο για το χρονοδιάγραμμα εκκίνησης των εκταμιεύσεων και το ύψος της προκαταβολής που στη καλύτερη των περιπτώσεων θα έρθει στη χώρα προς το τέλος του επόμενου έτους. Επιπρόσθετα στοίχημα αποτελεί η αποτελεσματική και έγκαιρη αξιοποίηση των πόρων. Από τον σχετικό πίνακα του προϋπολογισμού προκύπτει ότι η προσδοκία του υπουργείου Οικονομικών είναι ότι το συνολικό ποσό από επιδοτήσεις και δάνεια που θα εισπράξει η χώρα το 2021 ως προκαταβολή θα ανέλθει σε 3,9 δισ. ευρώ πράγμα που σημαίνει ότι ο πήχης μπαίνει αρκετά ψηλά καθώς το ποσοστό της προκαταβολής για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ τοποθετείται στο 10% των συνολικών κεφαλαίων. Σημειώνεται ότι η συμβολή του Ταμείου στην ανάπτυξη υπολογίζεται σε 2 ποσοστιαίες μονάδες.
3. Προσαρμογή. Με βάση τις προβλέψεις του βασικού σεναρίου το 2021 θα υπάρξει πρωτογενής δημοσιονομική προσαρμογή της τάξης των 5 δισ. ευρώ δεδομένου ότι το πρωτογενές έλλειμμα από το 7,22% του ΑΕΠ φέτος θα περιοριστεί στο 3,9% και μάλιστα χωρίς μέτρα εξοικονόμησης πόρων είτε μ,ε περικοπές δαπανών είτε με αύξηση εσόδων είτε συνδυαστικά και από τα δύο.
4. Φόροι. Εν μέσω οικονομικής στενότητας λόγω πανδημίας νοικοκυριά και επιχειρήσεις καλούνται να πληρώσουν πρόσθετους φόρους 3,58 δισ. ευρώ. Παρά τις προσωρινές μειώσεις φόρων που ενεργοποιούνται το επόμενο έτος όπως το «πάγωμα» της εισφοράς αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα, ο προϋπολογισμός του 2021 προβλέπει την είσπραξη φορολογικών εσόδων ύψους 47,836 δις. ευρώ έναντι 44,265 δισ. ευρώ φέτος. Την μεγαλύτερη αύξηση 16,4% αναμένεται να σημειώσουν οι εισπράξεις από το ΦΠΑ με το οικονομικό επιτελείο να ποντάρει στην τόνωση της κατανάλωσης και την αύξηση του τουρισμού το ερχόμενο καλοκαίρι καθώς τότε εκτιμάται ότι θα έχει βελτιωθεί η εικόνα στο υγειονομικό μέτωπο.
Πιο συγκεκριμένα:
- Από φόρους επί αγαθών και υπηρεσιών, προβλέπεται ότι θα εισπραχθούν έσοδα ύψους 26,401 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 2,430 εκατ. ευρώ ή 10,1% έναντι των εκτιμήσεων του 2020. Ειδικότερα τα έσοδα από ΦΠΑ αναμένεται να ανέλθουν στα 17,466 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 2,65 δισ. ευρώ ή 16,4% έναντι των εκτιμήσεων του 2020. Οι φόροι κατανάλωσης προβλέπονται στα 6,601 δις. ευρώ και είναι αυξημένοι κατά 139 εκατ. ευρώ ή 2,1% έναντι των εκτιμήσεων του 2020.
- Από φόρους και δασμούς επί εισαγωγών προβλέπονται έσοδα 286 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 46 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2020.
- Από τους τακτικούς φόρους ακίνητης περιουσίας, αναμένεται να εισπραχθούν έσοδα ύψους 2,667 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 9 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2020.
- Από τους λοιπούς φόρους παραγωγής προβλέπεται ότι θα εισπραχθούν 1,109 δισ ευρώ, μειωμένα κατά 59 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2020.
- Από τον φόρο εισοδήματος αναμένεται να εισπραχθούν έσοδα ύψους 14,741 δισ ευρώ, αυξημένα κατά 1,065 δισ. ευρώ ή 7,8% έναντι των εκτιμήσεων του 2020. Ειδικότερα:
- Ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων προβλέπεται να διαμορφωθεί στα 10,193 εκατ. ευρώ, αυξημένος κατά 163 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2020, και
- Ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων προβλέπεται να παρουσιάσει αύξηση κατά 830 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2020 και να διαμορφωθεί στα 3,416 εκατ. ευρώ. Η αύξηση αυτή θα προέλθει από την επαναφορά της προκαταβολής φόρου εισοδήματος που θα κληθούν να πληρώσουν οι επιχειρήσεις που θα εμφανίσουν κέρδη το 2020.
- Οι φόροι κεφαλαίου προβλέπεται να ανέλθουν σε 214 εκατ. ευρώ, αυξημένοι κατά 39 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2020.
- Τα έσοδα από τους λοιπούς τρέχοντες φόρους προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 2,419 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 60 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2020.
- Την ίδια ώρα εντύπωση προκαλεί η εκτίμηση ότι παρά τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες στον προϋπολογισμό των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης προβλέπεται αύξηση κατά 1 δις. ευρώ των εσόδων από τις εισφορές εργαζομένων και εργοδοτών με βάση την υπόθεση για ενίσχυση της απασχόλησης λόγω επανεκκίνησης της οικονομίας.
5. Δαπάνες. Προβλέπεται αυστηρή συγκράτηση τους στα 67,2 δισ. ευρώ, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο όταν φέτος λόγω των αναγκών για μέτρα εκτινάχθηκαν στα 69,3 δις. ευρώ έναντι αρχικής πρόβλεψης για 57,1 δισ. ευρώ. Επιπρόσθετα ουδείς μπορεί να προβεί σε ασφαλή πρόβλεψη για το αν και πότε θα χρειαστούν νέα μέτρα στήριξης ούτε για την έκταση και τη διάρκεια τους. Σημειώνεται ότι προϋπολογισμός προβλέπει «μαξιλάρι» 3 δισ. ευρώ για το ενδεχόμενο που απαιτηθούν πρόσθετες παρεμβάσεις για τη αναχαίτιση των επιπτώσεων από την πανδημία στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
6. Ανεργία. Φέτος θα αυξηθεί στο 18,9% από 17,3% το 2019 και το 2021 θα μειωθεί κατά μία ποσοστιαία μονάδα στο 17,9% του εργατικού δυναμικού, ποσοστά που θυμίζουν άλλες εποχές. Όμως, ενώ ο αριθμός των ανέργων κινείται σε υψηλά επίπεδα το κονδύλι για τα επιδόματα ανεργίας μειώνεται το 2021.
7. Επενδύσεις. Είναι το μεγαλύτερο στοίχημα καθώς εν μέσω της αβεβαιότητας για την εξέλιξη της πανδημίας και της άπνοιας στην αγορά εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά 23,2% το 2021 μετά από κάθετη πτώση 14,3% φέτος. Το κλειδί είναι οι εξαγωγές μετά την πρόβλεψη για δυναμική 22,5% το τον επόμενο χρόνο μετά από βουτιά 30,3% το 2020. Οι εισαγωγές φέτος βυθίστηκαν κατά 17,4%.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
