Στο πλαίσιο του συνεδρίου «Athens Policy Dialogues», που διοργανώθηκε από το Συμβούλιο Διεθνών Σχέσεων, το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών και την εφημερίδα «Το Βήμα», ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τοποθετήθηκε για σειρά κρίσιμων ζητημάτων εξωτερικής πολιτικής, ασφάλειας και οικονομίας.
Στο ενεργειακό πεδίο, ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι η Ελλάδα αναπτύσσει στρατηγική βασισμένη στις ΑΠΕ και στο φυσικό αέριο, με στόχο να καταστεί πάροχος ενεργειακής ασφάλειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Η χώρα είναι ήδη εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας και οι ενεργειακές υποδομές αξιοποιούνται πλήρως.
Ιδιαίτερη σημασία απέδωσε στις διερευνητικές εξορύξεις φυσικού αερίου, σημειώνοντας ότι η πρώτη απόπειρα θα πραγματοποιηθεί εντός των επόμενων 18 μηνών. Εάν βρεθούν κοιτάσματα, η Ελλάδα θα μπορούσε να γίνει και εξαγωγέας φυσικού αερίου.
Αναφερόμενος στη στάση των ΗΠΑ επί προεδρίας Τραμπ στο παλαιστινιακό, υπογράμμισε πως οι ΗΠΑ υιοθέτησαν πιο επιθετική προσέγγιση σε σχέση με το παρελθόν, γεγονός που συνέβαλε στην προώθηση σχεδίου εκεχειρίας. Παράλληλα, τόνισε πως η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο παραμένει σύνθετη και δεν υπαγορεύεται αποκλειστικά από αμερικανικά συμφέροντα.
Ο πρωθυπουργός επισήμανε ότι υπάρχει πλέον ένας οδικός χάρτης που ενδέχεται να οδηγήσει σε βιώσιμη λύση του παλαιστινιακού, με βασική προϋπόθεση την αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους από το Ισραήλ. Σημείωσε τη σχετική σταθερότητα που έχει επιτευχθεί και την αποκατάσταση ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα.
Όσον αφορά τις ελληνοϊσραηλινές σχέσεις, ο κ. Μητσοτάκης επεσήμανε τη διαχρονική στρατηγική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών, υπενθυμίζοντας ότι η αναγνώριση του κράτους του Ισραήλ έγινε επί Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Υπογράμμισε επίσης ότι η Ελλάδα υπερασπίστηκε το δικαίωμα του Ισραήλ στην άμυνα, αλλά παράλληλα άσκησε κριτική στην υπέρμετρη χρήση βίας στη Γάζα, συμμετέχοντας σε ανθρωπιστικές δράσεις.
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στη διεύρυνση των σχέσεων της Ελλάδας με αραβικές χώρες, υπογραμμίζοντας τη σημασία της συμφωνίας με την Αίγυπτο και τις θετικές προσωπικές σχέσεις με ηγέτες της Σαουδικής Αραβίας, του Κατάρ και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
Περιφερειακή σταθερότητα και διπλωματικές πρωτοβουλίες
Η ελληνική εξωτερική πολιτική, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, επικεντρώνεται στην ενίσχυση της περιφερειακής σταθερότητας και στη μείωση της έντασης με την Τουρκία. Έδωσε έμφαση σε πρωτοβουλίες όπως ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός, η αξιοποίηση της ΑΟΖ νότια της Κρήτης και η οριοθέτηση με την Αίγυπτο, που ενισχύουν τη διπλωματική θέση της χώρας.
Ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι η Ελλάδα είναι ανοικτή σε ευρύτερη διάσκεψη των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου, κυρίως για ζητήματα όπως το μεταναστευτικό και οι ενεργειακές διασυνδέσεις, με τη συμμετοχή της Κύπρου ως αδιαπραγμάτευτη προϋπόθεση.
Σχετικά με τη Λιβύη, σημείωσε ότι υπάρχουν δίαυλοι επικοινωνίας και με τις δύο πλευρές και ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε καλύτερη θέση όσον αφορά το μεταναστευτικό.
Ελληνοτουρκικές σχέσεις και αμυντική πολιτική
Απαντώντας σε ερωτήσεις για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο πρωθυπουργός δήλωσε πως μετά από τρία χρόνια έντασης, οι δύο χώρες αποκατέστησαν λειτουργική σχέση. Υπογράμμισε την ανάγκη πολιτισμένου διαλόγου και σημείωσε ότι η Ελλάδα θέτει σαφή όρια και πλαίσιο, ειδικά στα ζητήματα της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης της άμυνας.
Επεσήμανε ότι προτεραιότητα αποτελεί η διαρκής ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων, ενώ η χώρα διατηρεί δημοσιονομικά πλεονάσματα χωρίς να μειώνει τις αμυντικές δαπάνες.
Ο κ. Μητσοτάκης εκτίμησε ότι το Ανώτατο Συμβούλιο Ελλάδας-Τουρκίας μπορεί να πραγματοποιηθεί το πρώτο τρίμηνο του 2026, θεωρώντας θετικό το γεγονός ότι υπάρχει διάλογος σε πολλά επίπεδα.
Το κυπριακό και η ευρωπαϊκή προοπτική
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στον ρόλο της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής στην ανάδειξη του κυπριακού στη διεθνή ατζέντα. Χαρακτήρισε ενθαρρυντική την αλλαγή στην τουρκοκυπριακή ηγεσία, αν και η πρόταση για λύση δύο κρατών δεν είναι αποδεκτή. Εξέφρασε ρεαλισμό ως προς την προοπτική επανέναρξης συνομιλιών από το σημείο που διακόπηκαν στο Κραν Μοντανά.
Για την Ουκρανία, τόνισε ότι το θέμα παραμένει μείζον και ότι η Ελλάδα έχει ιδιαίτερο λόγο να υπερασπίζεται το απαραβίαστο των συνόρων, πέραν των ζητημάτων αρχής.
Πολιτική σταθερότητα και προοπτικές
Σχετικά με την πολιτική σταθερότητα, ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι η κυβέρνηση διαθέτει σταθερή και άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, με τη Νέα Δημοκρατία να διατηρεί σημαντικό προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις. Επανέλαβε τη σημασία των μονοκομματικών κυβερνήσεων για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων και εκτίμησε πως η σταθερότητα θα διατηρηθεί έως τις εκλογές του 2027.
Τόνισε την ανάγκη προσέλκυσης νέων προσώπων και διατήρησης ατζέντας με ορίζοντα το 2030, ενώ επισήμανε τη σημασία της κατανόησης των καθημερινών δυσκολιών των πολιτών.