Τέσσερα χρόνια μετά την κατάρρευση της China Evergrande, οι κινεζικές αρχές αποφάσισαν ότι δεν αντέχουν να αφήσουν έναν ακόμη όμιλο real estate να καταρρεύσει.
Αφορμή γι’ αυτήν τη «στροφή» στάθηκε η China Vanke, η οποία βρέθηκε αντιμέτωπη με την κατάρρευση των τιμών των ομολόγων της, ενώ προειδοποίησε για ζημιές 6,2 δισ. δολαρίων. Οι κινεζικές αρχές φρόντισαν να ανακοινώσουν ένα σχέδιο παρέμβασης προκειμένου να την βοηθήσουν να αντιμετωπίσει ένα χρηματοδοτικό κενό φθάνει στα 6,8 δισ. δολάρια.
Πρόκειται για μία σωστή κίνηση, η οποία, όμως, υπενθυμίζει ένα χρόνιο πρόβλημα: Η κρίση των ακινήτων που σχεδόν πάγωσε την οικονομία της Κίνας και δημιούργησε ένα σωρό προβληματικών χρεών ύψους σχεδόν 160 δισεκατομμυρίων δολαρίων - το μεγαλύτερο στον κόσμο - επιδεινώνεται.
Μια σύντομη ανάκαμψη των πωλήσεων κατοικιών έχει εκλείψει παρά τα συνεχή προγράμματα κινήτρων από την κυβέρνηση. Οι Κινέζοι τραπεζίτες έχουν ως επί το πλείστον σταματήσει να χρηματοδοτούν έργα ακινήτων εκτός μεγάλων πόλεων όπως η Σαγκάη.
Ταυτόχρονα οι διεθνείς πιστωτές χάνουν την υπομονή τους: Περισσότερες συμφωνίες αναδιάρθρωσης του χρέους διαλύονται και τουλάχιστον δώδεκα κατασκευαστές αντιμετωπίζουν αιτήσεις εκκαθάρισης, μεταξύ των οποίων και ονόματα όπως η Country Garden Holdings.
Η κρίση εξαπλώνεται και στο Χονγκ Κονγκ, καθώς οι Κινέζοι αγοραστές κατοικιών και οι τουρίστες αποχωρούν. Η New World Development, ένας γίγαντας ακινήτων που ελέγχεται από μία από τις πλουσιότερες οικογένειες του χρηματοπιστωτικού κόμβου, αγωνίζεται να πουλήσει περιουσιακά στοιχεία και να υποθηκεύσει μερικά από τα κορυφαία ακίνητά της καθώς οι ζημίες αυξάνονται.
Όλα αυτά υποδηλώνουν περισσότερους κινδύνους για την κινεζική οικονομία που ήδη ταλανίζεται από τις χλιαρές καταναλωτικές δαπάνες και τους δασμούς του Ντόναλντ Τραμπ. Χωρίς δυναμική δράση από το Πεκίνο για την αναζωογόνηση της εμπιστοσύνης των αγοραστών κατοικιών και τη σταθεροποίηση του τομέα των ακινήτων αξίας 15 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, η βαθύτερη κρίση απειλεί να αποδυναμώσει τα όποια διαπραγματευτικά ατού του Κινέζου προέδρου Σι στις εμπορικές συνομιλίες με τον Τραμπ και να αποτρέψει νέες ξένες επενδύσεις στην Κίνα.
Η κρίση ξεκίνησε καθώς ο Σι άρχισε να στρέφει την Κίνα προς την οικονομική ανάπτυξη με γνώμονα την τεχνολογία, μειώνοντας παράλληλα τον ρόλο του τομέα των ακινήτων. Η κατάρρευση της αγοράς οδήγησε στην καταστροφή του πλούτου των νοικοκυριών κατά 18 τρισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με μια εκτίμηση. Οι τιμές των κατοικιών έχουν πέσει κατά 30% περίπου από την κορύφωσή τους το 2021. Ο τομέας της στέγασης είδε τη συμβολή του στην οικονομία να συρρικνώνεται από περίπου 24% σε 19%.
Η χρεοκοπία της China Evergrande το 2021 υπογράμμισε το βάθος της κρίσης, και το επόμενο έτος ξέσπασαν πανεθνικές διαμαρτυρίες από αγοραστές κατοικιών, καθώς οι εταιρείες με έλλειψη μετρητών δεν μπορούσαν να ολοκληρώσουν την κατασκευή ακινήτων.
Η λύση του Πεκίνου για την αντιμετώπιση της κρίσης ήταν να επικεντρωθεί στην παράδοση κατοικιών στους αγοραστές και όχι στη διάσωση των εταιρειών. Ζήτησε από τις τοπικές κυβερνήσεις και τις εταιρείες με κρατική στήριξη να αγοράσουν τα απούλητα σπίτια, ενώ παρείχε περιορισμένη χρηματοδότηση για την ολοκλήρωση της κατασκευής των έργων. Στη συνέχεια προσπάθησε να τονώσει τη ζήτηση μειώνοντας τα επιτόκια των ενυπόθηκων δανείων και αίροντας τους περιορισμούς αγοράς. Ο στόχος ήταν να διαχειριστεί την επιβράδυνση και όχι να αναζωογονήσει την αγορά.
Η Vanke αποτελούσε κορυφαίο σύμβολο αυτής της στρατηγικής, καθώς ήταν ο πέμπτος μεγαλύτερος κατασκευαστής της χώρας βάσει πωλήσεων, με πολλές πολυκατοικίες που χτίστηκαν για τη μεσαία τάξη σε ορισμένες από τις πλουσιότερες πόλεις της Κίνας. Πέρυσι, οι εταιρείες που υποστηρίζονται από το κράτος συνέβαλαν στο 70% των πωλήσεων σε εθνικό επίπεδο, υπερδιπλάσιο από το 32% πριν από την έναρξη της ύφεσης των ακινήτων, σύμφωνα με έρευνα της.
Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες, οι επενδυτές άρχισαν να ανησυχούν ότι η Vanke μπορεί να δυσκολευτεί να πληρώσει το χρέος της. Έχει ομόλογα ύψους 4,9 δισ. δολαρίων που λήγουν ή αντιμετωπίζουν επιλογές εξόφλησης το 2025. Η Moody's Ratings υποβάθμισε την τη Vanke σε Caa1, επτά βαθμίδες κάτω από την επενδυτική, επικαλούμενη τα οικονομικά της αποτελέσματα και την αδύναμη ρευστότητα.
Λεπτομέρειες σχετικά με τη διάσωση της Vanke εμφανίζονται σταδιακά. Ένας αξιωματούχος της Shenzhen Metro Group, του μεγαλύτερου μετόχου της, διορίστηκε πρόεδρος και το κράτος ανέλαβε τον άμεσο έλεγχο. Μέσω των κρατικών μέσων ενημέρωσης, η τοπική κυβέρνηση δήλωσε ότι θα «υποστηρίξει ενεργά» τις δραστηριότητες της εταιρείας. Στις 10 Φεβρουαρίου, η Vanke δήλωσε ότι η Shenzhen Metro θα παράσχει δάνειο ύψους 2,8 δισεκατομμυρίων γουάν.
Όλα δείχνουν ότι οι κινεζικές αρχές επεξεργάζονται μια πρόταση για να βοηθήσουν τη Vanke να καλύψει ένα χρηματοδοτικό κενό ύψους περίπου 50 δισεκατομμυρίων γουάν φέτος. Σύμφωνα με το σχέδιο, οι ρυθμιστικές αρχές θα διαθέσουν 20 δισεκατομμύρια γουάν από την ειδική ποσόστωση ομολόγων της τοπικής αυτοδιοίκησης για την αγορά απούλητων ακινήτων και κενών εκτάσεων από την Vanke.
Η κρίση στην κατοικία και το χρηματιστήριο
Με περιθώρια για υψηλότερο δημοσιονομικό έλλειμμα, η δύναμη πυρός του Πεκίνου δεν αμφισβητείται. Το πρόβλημα είναι ότι η ζήτηση για κατοικίες δεν αυξάνεται αρκετά γρήγορα, με την προτίμηση των Κινέζων καταναλωτών να αποταμιεύουν, γεγονός που θέτει την οικονομία σε τροχιά για τον μακρύτερο αποπληθωριστικό κύκλο από τη δεκαετία του 1960.
Οι πωλήσεις κατοικιών μειώθηκαν κατά 3,2% τον Ιανουάριο σε σχέση με ένα χρόνο νωρίτερα, αφού είχαν μεταβληθεί ελάχιστα τον προηγούμενο μήνα, σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία της China Real Estate Information. Οι πωλήσεις της Vanke κατά το τέταρτο τρίμηνο έκαναν άλμα 20% σε σχέση με τους τρεις προηγούμενους μήνες, αλλά οι εκτιμήσεις της Bloomberg Intelligence δείχνουν ότι αυτό δεν είναι αρκετό για να βοηθήσει τον κατασκευαστή να επιτύχει τον στόχο της μείωσης του χρέους κατά 100 δισεκατομμύρια γουάν.
Την ίδια ώρα, η Sunac China Holdings, της οποίας η επιτυχής αναδιάρθρωση χρέους το 2023 χαιρετίστηκε ως πρότυπο από τους πιστωτές, δήλωσε πρόσφατα ότι «δεν μπορεί να αποκλείσει» μια δεύτερη αναδιάρθρωση στο εξωτερικό, καθώς οι συνθήκες της αγοράς είναι χειρότερες από τις αναμενόμενες. Σχεδιάζει να αντιταχθεί σθεναρά σε μια άλλη αίτηση εκκαθάρισης.
Η επίσης χρεοκοπημένη China Fortune Land Development εξετάζει το ενδεχόμενο να καταργήσει ένα εγκεκριμένο από τους πιστωτές σχέδιο χρέους. Οι αιτήσεις εκκαθάρισης συσσωρεύονται και πάλι στο δικαστήριο του Χονγκ Κονγκ, με στόχο μεταξύ άλλων τη Shimao Group Holdings, κάποτε μία από τις μεγαλύτερες κατασκευάστριες εταιρείες της χώρας.
Αντανακλώντας τις ανησυχίες, ένας βασικός δείκτης των μεγάλων κινεζικών μετοχών ακινήτων έχει πέσει περίπου 9% φέτος. Τα ομόλογα πολλών κατασκευαστών σε δολάρια βυθίζονται σε πιο βαθιά προβληματικά επίπεδα, με τους αναλυτές της JPMorgan Chase να προβλέπουν ότι ο τομέας θα είναι η μεγαλύτερη πηγή αθέτησης πληρωμών στην Ασία το 2025.
Ο ευρύτερος φόβος τώρα είναι ότι η κρίση των ακινήτων της Κίνας θα συνεχιστεί, δυσχεραίνοντας τον στόχο του Πεκίνου για αναζωογόνηση της εγχώριας κατανάλωσης. Αυτό θα έθετε σε κίνδυνο τα αναπτυξιακά του σχέδια σε μια εποχή που οι δασμοί των ΗΠΑ απειλούν να πλήξουν τις εξαγωγές της. Σύμφωνα με οικονομολόγους που συμμετείχαν σε έρευνα του Bloomberg, η μέση πρόβλεψη για την πραγματική οικονομική ανάπτυξη της χώρας φέτος είναι 4,5%.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
