Ο πρωθυπουργός του Βελγίου, Μπαρτ Ντε Βέβερ, εξέφρασε επιφυλάξεις σχετικά με το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αξιοποιήσει παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας. Σύμφωνα με επιστολή του προς την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που αποκαλύφθηκε από το Reuters, ο Ντε Βέβερ προειδοποιεί ότι η εφαρμογή του σχεδίου ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο τις πιθανότητες για μια ειρηνευτική συμφωνία στον πόλεμο που διαρκεί σχεδόν τέσσερα χρόνια.
Όπως σημειώνει ο Βέλγος πρωθυπουργός, αν η ΕΕ προχωρήσει βιαστικά στο προτεινόμενο σχέδιο δανείου αποζημιώσεων, υπάρχει ο κίνδυνος να εμποδιστεί ουσιαστικά η επίτευξη ειρήνης. Το θέμα ανέδειξαν πρώτοι οι Financial Times.
Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συνόδου κορυφής, οι ηγέτες της ΕΕ επιχείρησαν να καταλήξουν σε συμφωνία για τη χρήση 140 δισ. ευρώ από παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία ως δάνειο προς το Κίεβο. Ωστόσο, δεν εξασφαλίστηκε η στήριξη του Βελγίου, η οποία θεωρείται κρίσιμη καθώς τα περισσότερα από τα υπό συζήτηση περιουσιακά στοιχεία φυλάσσονται στην Euroclear, το κεντρικό αποθετήριο τίτλων του Βελγίου.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σκοπεύει να ενσωματώσει τις ανησυχίες του Βελγίου στο προσχέδιο της νομικής πρότασης, που αναμένεται να παρουσιαστεί σύντομα, με στόχο τη χρήση των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων του ρωσικού κράτους για τη στήριξη της Ουκρανίας το 2026 και το 2027. Παράλληλα, ο Ντε Βέβερ τόνισε ότι το Βέλγιο δεν έχει λάβει ακόμη κάποιο επίσημο νομικό έγγραφο από την Κομισιόν.
Η Κομισιόν δεν έχει απαντήσει μέχρι στιγμής σε σχετικό αίτημα για σχολιασμό. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκφράζει την ελπίδα ότι θα υπάρξει συμφωνία στο θέμα κατά την επόμενη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ, που έχει προγραμματιστεί για τις 18 και 19 Δεκεμβρίου.
Νωρίτερα αυτό τον μήνα, η φον ντερ Λάιεν πρότεινε εναλλακτικές λύσεις για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, καθώς το δημοσιονομικό της έλλειμμα αναμένεται να διευρυνθεί σημαντικά το επόμενο έτος. Παρόλα αυτά, παραμένει προσανατολισμένη στο σχέδιο αξιοποίησης των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων, καθώς αρκετά κράτη-μέλη αντιτίθενται στη λήψη νέου χρέους.
Επιφυλάξεις για νομικά και οικονομικά ζητήματα
Ο Ντε Βέβερ χαρακτηρίζει το προτεινόμενο σχέδιο "θεμελιωδώς λάθος", υποστηρίζοντας ότι ιστορικά, τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία χρησιμοποιούνται μετά το τέλος των πολέμων, στο πλαίσιο μεταπολεμικών συμφωνιών και αποζημιώσεων από την ηττημένη πλευρά. Επιπλέον, εκφράζει ανησυχίες για πιθανά ρωσικά αντίποινα και το ενδεχόμενο σημαντικών οικονομικών αξιώσεων εις βάρος του Βελγίου και της Euroclear, απειλές που ήδη έχει διατυπώσει η Μόσχα.
Περίπου 25 δισ. ευρώ σε ρωσικά περιουσιακά στοιχεία βρίσκονται σε τράπεζες άλλων χωρών της ΕΕ, κυρίως στη Γαλλία και το Λουξεμβούργο. Το Βέλγιο έχει επισημάνει ότι και άλλες χώρες που φιλοξενούν ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, όπως ο Καναδάς, η Ιαπωνία, η Βρετανία και οι ΗΠΑ, θα πρέπει να συμμετάσχουν στο σχέδιο.