Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ), το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) και η Ελληνική Παραγωγή - Συμβούλιο Βιομηχανιών για την Ανάπτυξη συνδιοργάνωσαν την ημερίδα «Προκλήσεις και ευκαιρίες για την ευρωπαϊκή και την ελληνική οικονομία – Η συμβολή της μεταποιητικής βιομηχανίας» την Τρίτη 4 Νοεμβρίου 2025.
Κεντρικός στόχος της ημερίδας ήταν η ανάδειξη του κρίσιμου ρόλου της μεταποίησης στην ευρωπαϊκή και την ελληνική οικονομία, σε ένα διεθνές περιβάλλον αυξημένων γεωπολιτικών και οικονομικών προκλήσεων, καθώς και της ανάγκης ανάπτυξης στρατηγικών προτεραιοτήτων για την ενίσχυση της βιομηχανικής πολιτικής και της παραγωγικής βάσης της χώρας.
Η εκδήλωση άνοιξε με χαιρετισμό του Προέδρου του Δ.Σ. της Εθνικής Τράπεζας και του ΜΙΕΤ, κ. Γκίκα Χαρδούβελη, ο οποίος επισήμανε ότι διανύουμε διεθνώς περίοδο αυξημένης αβεβαιότητας και, παρά το ότι η Ελλάδα δείχνει ανθεκτικότητα στους κραδασμούς, η οικονομική μεγέθυνση και η αύξηση της παραγωγικότητας δεν είναι δεδομένη.
Στο ρευστό διεθνές σκηνικό, συνέχισε, η βιομηχανική πολιτική και, ειδικότερα, ο τομέας της μεταποίησης έρχονται ξανά στο προσκήνιο. Για τη μεταποίηση, υπογράμμισε ότι μπορεί να λειτουργήσει ως όχημα για την σύγκλιση με την Ευρώπη, αλλά όπως είπε «έχουμε δρόμο, ακόμη».
Ο ίδιος ανέφερε ότι στην Ελλάδα, η παραγωγικότητα στη μεταποίηση είναι στο 63,4% του μέσου όρου της ΕΕ, όταν στο σύνολο της οικονομίας είναι στο 53,9%. Τόνισε πως στόχος της Ελλάδας είναι το 2030 να φτάσει η συμμετοχή της μεταποίησης στο ΑΕΠ από 9,1% σήμερα στο 15% και στην απασχόληση από 8% σήμερα στο 14%.
Την κεντρική ομιλία πραγματοποίησε ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, κ. Γιάννης Στουρνάρας, ο οποίος μεταξύ άλλων σημείωσε:
«Ένας δυναμικός μεταποιητικός τομέας μπορεί να προσφέρει μακροπρόθεσμα σταθερότητα, ανταγωνιστικότητα και κοινωνική ευημερία, λειτουργώντας ως θεμέλιο για μια οικονομία πιο βιώσιμη και ανθεκτική απέναντι στις μελλοντικές προκλήσεις. Τα διεθνή παραδείγματα είναι πολλά και γνωστά.
Δεν θα τα απαριθμήσω εδώ. Θέλω όμως να αναφέρω ένα πολύ πρόσφατο που με εντυπωσίασε. Η Ιταλία πριν την κρίση είχε για πολλά χρόνια ελλειμματικό εμπορικό ισοζύγιο και εντόνως αρνητική καθαρή επενδυτική θέση.
Από το 2012 και μετά άρχισε το ελλειμματικό εμπορικό ισοζύγιο να μετατρέπεται σε εντόνως πλεονασματικό και η αρνητική επενδυτική θέση σε εντόνως θετική.
Αυτή η μεγάλη αλλαγή προήλθε κυρίως από την αναζήτηση εξαγωγικών διεξόδων, όχι μεγάλων επιχειρήσεων έντασης κεφαλαίου ή τεχνολογίας, που ούτως ή άλλως κατέχουν δεσπόζουσα θέση στην ιταλική αλλά και (μερικές εξ αυτών) στην παγκόσμια οικονομία, αλλά μικρών και μεσαίων μεταποιητικών επιχειρήσεων που αναπτύχθηκαν κυρίως μετά την κρίση.
Ένα παράδειγμα καθαρά ιδιωτικής πρωτοβουλίας και επιχειρηματικότητας, που ίσως πρέπει να μελετήσουμε διεξοδικά».
Το πρώτο πάνελ, με θέμα «Το νέο διεθνές και ευρωπαϊκό περιβάλλον και η Ελλάδα – η διάσταση της βιομηχανίας», εστίασε στις γεωπολιτικές και οικονομικές εξελίξεις και τη θέση της Ελλάδας στο νέο βιομηχανικό τοπίο.
Συζήτησαν οι κ.κ. Ιωάννης Βράϊλας (Πρέσβης, Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην Ε.Ε.), Τάσος Γιαννίτσης (Ομότιμος Καθηγητής ΕΚΠΑ, πρώην Υπουργός), Γιώργος Παγουλάτος (Πρέσβης, Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον ΟΟΣΑ, Καθηγητής ΟΠΑ) και Πάνος Τσακλόγλου (Καθηγητής ΟΠΑ, πρώην Υφυπουργός Εργασίας).
Τη συζήτηση συντόνισε η κα Άννυ Ποδηματά, Σύμβουλος Ευρωπαϊκών Θεμάτων και πρώην Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ακολούθησε τοποθέτηση του κ. Μιχάλη Στασινόπουλου, Εκτελεστικού Μέλους του Δ.Σ. της Viohalco S.A., Προέδρου της ElvalHalcor και Προέδρου του Δ.Σ. «Ελληνική Παραγωγή», για τις τρέχουσες προκλήσεις και ευκαιρίες της ελληνικής βιομηχανίας, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων:
«Την ώρα που η ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας είναι στο επίκεντρο των νέων παγκόσμιων ανταγωνισμών, παρά τη μεγάλη πρόοδο, συνεχίζουμε να υστερούμε σε όρους εξαγωγών, συμμετοχής της Μεταποίησης στο ΑΕΠ, παραγωγικότητας της εργασίας, και εν τέλει σε κατά Κεφαλήν ΑΕΠ.
Η μεταποιητική βιομηχανία είναι η κατεξοχήν οικονομική δραστηριότητα υψηλής παραγωγικότητας που μπορεί να συμβάλει στην ανταγωνιστικότητα και τη βελτίωση των εισοδημάτων.
Στην Ελλάδα μικρές και μεγάλες εταιρείες παράγουν και εξάγουν προϊόντα και σε αρκετές περιπτώσεις προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας, δείχνοντας ξεκάθαρα ότι η μαγιά υπάρχει, ότι ως χώρα μπορούμε και ότι σαφώς αξίζει να ξαναστρέψουμε την οικονομία προς τη βιομηχανία, για να βελτιώσουμε τη παραγωγικότητα, την ανταγωνιστικότητα, την εξωστρέφεια, τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα και τελικά την ανθεκτικότητα της οικονομίας μας και την κοινωνική ευημερία».
To δεύτερο πάνελ, με θέμα «Διαφορετικές όψεις της σύγχρονης μεταποιητικής βιομηχανίας στην Ελλάδα», εστίασε στις εμπειρίες διαφορετικών μεταξύ τους μεταποιητικών επιχειρήσεων (πολυεθνική, μικρές και μεσαίες Ελληνικές δυναμικές εξωστρεφείς επιχειρήσεις), στα δυνατά σημεία και τα εμπόδια για την ανάπτυξη της μεταποιητικής βιομηχανίας στην Ελλάδα.
Συζήτησαν οι κ.κ. Γιώργος Μαργώνης (Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος Παπαστράτος/PMI), Μάνος Μπαζίγος (Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος Ν. Μπαζίγος Α.Ε., μέλος Δ.Σ. «Ελληνική Παραγωγή»), Ελένη Πολυχρονοπούλου (Πρόεδρος Erma Tech Group, Πρόεδρος HEMEXPO) και Κρίστιαν Χατζημηνάς (Πρόεδρος Ελληνικής Ένωσης Επιχειρηματιών, Ιδρυτής EFA GROUP, Ιδρυτής & CEO THEON GROUP). Συντονιστής του πάνελ ήταν ο κ. Κώστας Κωστής, Διευθυντής του ΜΙΕΤ και Ομότιμος Καθηγητής ΕΚΠΑ.
Το τρίτο πάνελ, με θέμα «Προτεραιότητες για την ελληνική οικονομία και η εγχώρια μεταποιητική βιομηχανία», επικεντρώθηκε στις πρόσφατες επιλογές πολιτικής, σε επιτυχίες όπως και σε προκλήσεις που παραμένουν, καθώς και στα επόμενα βήματα.
Συζήτησαν ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, κ. Κωστής Χατζηδάκης, οι κ.κ. Σπύρος Θεοδωρόπουλος (Πρόεδρος Δ.Σ. ΣΕΒ), Παύλος Μυλωνάς (Διευθύνων Σύμβουλος Εθνικής Τράπεζας) και η κα Λουκία Σαράντη (Πρόεδρος ΣΒΕ). Συντόνισε ο Γενικός Διευθυντής ΙΟΒΕ και Καθηγητής ΟΠΑ, κ. Νίκος Βέττας.
Στο πλαίσιο της συζήτησης, ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης κ. Κωστής Χατζηδάκης σημείωσε «Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει σημαντική πρόοδος σε σχέση με τα δημοσιονομικά.
Από δω και πέρα, δίνουμε μεγαλύτερη έμφαση στα «μίκρο», δηλαδή στην ανταγωνιστικότητα, στην παραγωγικότητα και στην ενίσχυση του ανταγωνισμού. Στόχος μας η περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών και των επενδύσεων.
Στο πλαίσιο αυτό, προγραμματίζουμε σειρά παρεμβάσεων, όπως τα χωροταξικά σχέδια για την βιομηχανία, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τον τουρισμό, το νομοσχέδιο για την απλούστευση των αδειοδοτήσεων για τις επιχειρήσεις, ή για απλούστευση και κατάργηση διαδικασιών της πλατφόρμας ΜΙΤΟΣ, οι ανακοινώσεις, το επόμενο διάστημα, για τη μείωση του ενεργειακού κόστους της βιομηχανίας. Πρέπει να σιγουρέψουμε ότι η πορεία αυτή θα συνεχιστεί.
Όπως δεν ήταν αυτονόητη η πρόοδος μέχρι τώρα, δεν θα είναι αυτονόητη και από δω και πέρα. Χρειάζεται σοβαρότητα από την πλευρά των κυβερνώντων και σταθερότητα συνολικά».
Κλείνοντας την ημερίδα, ο κ. Βέττας, αναφέρθηκε σε ορισμένα από τα συμπεράσματά της.
Η αύξηση της μέσης παραγωγικότητας, αναγκαία βάση ανάπτυξης για τη χώρα και ευημερίας για τους πολίτες, προϋποθέτει σημαντική ενίσχυση των παραγωγικών επενδύσεων τα αμέσως επόμενα χρόνια.
Παράλληλα, αύξηση της συμμετοχής της μεταποιητικής βιομηχανίας στην παραγωγή, που θα ενσωματώσει νέες τεχνολογίες, θα προσελκύσει και ανταμείψει το ανθρώπινο κεφάλαιο και θα αποτελέσει βάση για εξαγωγές υψηλής αξίας.
Η σταθερότητα των τελευταίων έχει επιδράσει θετικά στην ελληνική οικονομία, είναι αναγκαία και στη συνέχεια, όμως απαιτούνται σημαντικές προσαρμογές και τομές ώστε να επιτευχθούν ισχυρότεροι ρυθμοί ανάπτυξης.