Νέοι «κανόνες παιχνιδιού» για την πρώτη κατοικία των ευάλωτων νοικοκυριών θα τεθούν σε ισχύ από τις αρχές του 2021 με το νέο πτωχευτικό κώδικα (Κώδικας Διευθέτησης Οφειλών και Παροχής Δεύτερης Ευκαιρίας), στόχος του οποίου, όπως εξήγησε σήμερα αρμόδιο κυβερνητικό στέλεχος μιλώντας σε δημοσιογράφους, είναι η συνολική αντιμετώπιση του ιδιωτικού χρέους κάθε είδους (προς το Δημόσιο, τις τράπεζες, ακόμη και για την παροχή ρεύματος), που ανέρχεται στα 234 δισ. ευρώ.
Ο νέος Κώδικας, όπως τόνισε η ίδια κυβερνητική πηγή, βασίζεται κατά το μεγαλύτερο μέρος του στην Κοινοτική Οδηγία 1023 για τα χρέη ιδιωτών και κινείται σε τρεις άξονες: πρόληψη δημιουργίας μη εξυπηρετούμενων χρεών μέσα από μηχανισμό έγκαιρης προειδοποίησης των οφειλετών, ρύθμιση όλων των οφειλών με μία αίτηση για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις και πτώχευση για όσους δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα για ρύθμιση των οφειλών τους, στο πλαίσιο της οποία θα χάνουν όλα τα περιουσιακά τους στοιχεία και θα διαγράφονται τα χρέη τους (δεύτερη ευκαιρία). Θα υπάρχουν, όπως τονίσθηκε, έλεγχοι με άρση απορρήτου -φορολογικού και τραπεζικού- για να μην επωφελούνται στρατηγικοί κακοπληρωτές, ενώ θα καθιερωθεί και νέο σχήμα για την προστασία της πρώτης κατοικίας των ευάλωτων νοικοκυριών.
Ειδικά για το θέμα της πρώτης κατοικίας των ευάλωτων νοικοκυριών, εξηγήθηκε ο μηχανισμός που θα μπορεί να οδηγεί στην ανάκτηση των κατοικιών από τους δανειολήπτες, ύστερα από μια περίοδο που η κατοικία θα έχει περάσει στον υπό ίδρυση Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης, στον οποίο οι δανειολήπτες θα πληρώνουν ενοίκιο.
Ειδικότερα, όπως εξηγήθηκε από το αρμόδιο στέλεχος του οικονομικού επιτελείου, ένα ευάλωτο νοικοκυριό, όπως αυτό ορίζεται με τα κριτήρια του νόμου για το στεγαστικό επίδομα, θα μπορεί να συνεχίσει να μένει στην κατοικία του, πληρώνοντας ενοίκιο στο νέο Φορέα, ο οποίος θα χρηματοδοτηθεί με κεφάλαια ιδιώτη, που θα επιλεγεί μέσα από διαγωνισμό.
Ο νέος Φορέας θα αποκτά την κατοικία στην τρέχουσα εμπορική της αξία και θα μπορεί να την πουλήσει στο δανειολήπτη μετά την παρέλευση 12ετίας, επίσης στην εμπορική αξία που θα έχει τότε. Ο δανειολήπτης θα πληρώνει ένα μέρος του ενοικίου, αφού ένα μεγάλο μέρος αυτού θα καλύπτεται από το στεγαστικό επίδομα, έως 210 ευρώ με τα σημερινά δεδομένα.
Όπως διευκρινίσθηκε, όμως, όταν θα ζητήσει την επαναγορά της κατοικίας, ο δανειολήπτης θα κληθεί να καλύψει ολόκληρη την εμπορική της αξία, χωρίς δηλαδή να αφαιρούνται τα ποσά που θα έχει πληρώσει ως μισθώματα για τη 12ετία. «Είναι σαν να νοικιάζεις ένα διαμέρισμα και ύστερα από κάποια χρόνια να ζητάς από τον ιδιοκτήτη να το αγοράσεις. Σε αυτή την περίπτωση δεν αφαιρούνται από το τίμημα τα μισθώματα που έχεις πληρώσει», ανέφερε χαρακτηριστικά το αρμόδιο κυβερνητικό στέλεχος.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις νομικών, αυτή η λύση, αντί του συμψηφισμού των ενοικίων με το τίμημα, δεν θα αφήσει πολλά περιθώρια στους ευάλωτους δανειολήπτες να ανακτήσουν την πρώτη κατοικία που θα έχουν χάσει, εκτός αν έχει βελτιωθεί σε πολύ σημαντικό βαθμό η οικονομική τους κατάσταση.
Όπως ανέφερε η αρμόδια κυβερνητική πηγή, δικαίωμα προσφυγής στο νέο νόμο θα έχουν ακόμη και όσοι εξυπηρετούν κανονικά τα τραπεζικά τους δάνεια, αλλά έχουν οφειλές στο Δημόσιο, ή το αντίθετο. «Είναι πλασματική η εξυπηρέτηση οφειλών όταν δεν είναι συνολική», αναφέρθηκε χαρακτηριστικά. Έτσι, για παράδειγμα, ένας δανειολήπτης που πληρώνει το στεγαστικό του αλλά έχει ληξιπρόθεσμη οφειλή στην εφορία θα μπορεί να ζητεί τη ρύθμιση όλων των οφειλών του σε έως και 240 δόσεις, ανάλογα με τις οικονομικές του δυνατότητες. Ο οφειλέτης θα πρέπει να υποβάλλει την αίτηση πριν διογκωθεί το πρόβλημα και να αποδείξει την οικονομική του αδυναμία, ώστε να διεκδικήσει μια ρύθμιση όλων των χρεών του.
Διαγραφή χρέους μέσω πτώχευσης θα γίνεται όταν ο οφειλέτης δεν έχει επαρκή περιουσιακά στοιχεία για να καλύψει τις οφειλές του. Για παράδειγμα, αν κάποιος χρωστάει 100.000 ευρώ και το μοναδικό του περιουσιακό στοιχείο, μια κατοικία, έχει αξία 50.000 ευρώ, θα πληρώνει όσα καλύπτει αυτή η αξία της κατοικίας και τα υπόλοιπα χρέη θα διαγράφονται. Μια πολύ σημαντική διαφορά, όπως τονίσθηκε, με τις σημερινές διαδικασίες πτώχευσης, είναι ότι τα χρέη θα διαγράφονται ένα χρόνο μετά την έκδοση δικαστικής απόφασης, ανεξάρτητα από τη διαδικασία ρευστοποίησης της περιουσίας και το χρόνο ολοκλήρωσής της.
Η νέα διαδικασία διευθέτησης οφειλών θα «τρέξει» μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, η οποία θα τεθεί πολύ γρήγορα σε λειτουργία μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου, που θα κατατεθεί το προσεχές διάστημα στη Βουλή. Για την πλατφόρμα υπάρχει αισιοδοξία ότι θα «στηθεί» γρήγορα, αφού ουσιαστικά θα «πατήσει» στην ήδη υφιστάμενη από το 2017 ηλεκτρονική πλατφόρμα, που συνεχώς αναβαθμίζεται. Η ίδια πλατφόρμα αξιοποιείται και για το πρόγραμμα «Γέφυρα» για την επιδότηση δόσεων στεγαστικών δανείων, για το οποίο εκδηλώνεται μεγάλο ενδιαφέρον, με τις αιτήσεις να έχουν ξεπεράσει τις 63.000.
Σε ό,τι αφορά τον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης, αναφέρθηκε ότι αυτός θα έχει ιδιωτικό χαρακτήρα και τον Οκτώβριο θα διενεργηθεί διαγωνισμός για την επιλογή του επενδυτή, με βασικό κριτήριο τα κεφάλαια που θα μπορεί να διαθέσει για τις αγορές κατοικιών. Ήδη εκδηλώνεται έντονο ενδιαφέρον από ιδιώτες επενδυτές, Έλληνες και ξένους, ανέφερε η αρμόδια κυβερνητική πηγή. Ο Φορέας θα είναι σε θέση να λειτουργήσει από τις αρχές του 2021, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της κυβέρνησης.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
