Βαρύ το πλήγμα της πανδημίας στην ελληνική αγορά του κοσμήματος

Σε χρονικό ορίζοντα τριετίας ή ακόμη και τετραετίας θα επανέλθει η ελληνική αγορά του κοσμήματος στα προ πανδημίας επίπεδα. Την εκτίμηση αυτή διατυπώνει ο κ. Πέτρος Καλπακίδης, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Αργυροχρυσοχόων Κοσμηματοπωλών Ωρολογοποιών (ΠΟΒΑΚΩ) και του Συλλόγου Κοσμηματοπωλών Ωρολογοποιών Θεσσαλονίκης, κάνοντας λόγο για μία ακόμη δύσκολη χρονιά που περιόρισε τζίρους και θέσεις εργασίας στον παραδοσιακό κλάδο της αρχυροχρυσοχοϊας.

Ο κ. Καλπακίδης σημειώνει ότι, παρά τα ισχυρά τουριστικά ρεύματα του φετινού καλοκαιριού, τα κοσμηματοπωλεία κατέγραψαν ενθαρρυντικές πωλήσεις μόνο σε ελάχιστους τουριστικούς προορισμούς, όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη. Στον αντίποδα, παραδοσιακές τουριστικές περιοχές όπως η Κρήτη και η Ρόδος, αλλά και η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη φαίνεται ότι απογοήτευσαν τους εμπόρους, αδυνατώντας να καλύψουν το χαμένο έδαφος της περσινής χρονιάς. Ανεξάρτητες εκτιμήσεις των μελών της ΠΟΒΑΚΩ κάνουν λόγο για συμβολή των τουριστικών ροών στον τζίρο των καταστημάτων που αγγίζει μόλις το 30% του 2019. Να σημειωθεί ότι το 2020 έκλεισε με απώλειες έως και 60% για τους Έλληνες κοσμηματοπώλες, σύμφωνα με πηγές της αγοράς, καθώς, πέραν των περιορισμών στην λειτουργία των φυσικών καταστημάτων εξαιτίας της πανδημίας, ακυρώθηκαν και δύο σημαντικές κλαδικές διοργανώσεις, οι εκθέσεις Kosmima το περσινό φθινόπωρο και η έκθεση της Αθήνας στις αρχές του έτους. 

Ελπίδες ωστόσο γεννά η επανέναρξη των κλαδικών διοργανώσεων φέτος, με την αρχή να γίνεται στα πλαίσια της ΔΕΘ την προσεχή εβδομάδα και στην συνέχεια τον Οκτώβριο με την επαναδιοργάνωση της Kosmima. Ο κ. Καλπακίδης επισημαίνει ότι οι εκθέσεις συμβάλουν στην αύξηση της εμπορικής κίνησης και διευκρινίζει ότι σημαντικό ρόλο στους τζίρους για φέτος έπαιξαν οι Έλληνες του εξωτερικού που επέστρεψαν για διακοπές στην χώρα μας και οι οποίοι στήριξαν με τις αγορές τους τον παραδοσιακό κλάδο της αργυροχρυσοχοΐας. Ο ίδιος επισημαίνει περαιτέρω ότι παραμένει ως εκκρεμότητα η κατάργηση του φόρου πολυτελείας 10% για τις αγορές κοσμημάτων άνω των 1.000 ευρώ, την οποία διαχρονικά ζητά ο κλάδος και η οποία αποτελούσε μνημονιακή δέσμευση η οποία ποτέ δεν απέδωσε τα αναμενόμενα. 

Η διεθνής διάσταση

Σε διεθνές επίπεδο πάντως, η αγορά τόσο του κοσμήματος όσο και του ρολογιού επλήγη ανεπανόρθωτα λόγω των περιορισμών της πανδημίας, καθώς πρόκειται για είδη που δεν αγοράζονται εύκολα από την οθόνη του υπολογιστή. Σύμφωνα με τα στοιχεία της McKinsey, η κάμψη πωλήσεων για τα κοσμήματα κυμάνθηκε μεταξύ 10% και 15%, ενώ άγγιξε ακόμη και το 30% για τα ρολόγια, σε σχέση με το 2019. Επιπλέον, τους μήνες των ταξιδιωτικών περιορισμών χάθηκε κι ένα πολύτιμο μέρος των πωλήσεων σε πολυτελή κοσμήματα και ρολόγια από τους τουρίστες υψηλών εισοδημάτων. Οι εν λόγω μάλιστα αγορές υπολογίζεται ότι συνεισφέρουν ποσοστό 30% της παγκόσμιας αγοράς κοσμημάτων κι υψηλής ωρολογοποιίας, το μέγεθος της οποίας αγγίζει τα 330 δισ. δολάρια ετησίως. 

Στο δύσκολο αυτό περιβάλλον, οι αναλυτές της McKinsey εκτιμούν ότι η αγορά του κοσμήματος δύναται να αναπτυχθεί με ρυθμούς 3%-4% ετησίως μέχρι το 2025, με τις πωλήσεις των ρολογιών να καταγράφουν χαμηλότερες επιδόσεις, με μέση ετήσια αύξηση 1% έως 3% στο ίδιο διάστημα. Σαφώς, η αγορά της Κίνας, η οποία ήδη συνεισφέρει το 45% των παγκόσμιων πωλήσεων πολυτελών κοσμημάτων και το 50% των πολυτελών ρολογιών, θα διαδραματίσει σημαντικότατο ρόλο στην ανάκαμψη. Αυτή θα πυροδοτηθεί κυρίως από τις νεαρότερες γενιές καταναλωτών που θα στηρίζουν την εγχώρια αγορά όσο οι περιορισμοί παραμένουν, αλλά και από την άνοδο των ζωνών duty-free στην ασιατική χώρα. Εκτιμάται έτσι ότι η αγορά του κοσμήματος θα αναπτύσσεται κατά 10%-14% ετησίως μέχρι το 2025 στην Ασία, με τα ρολόγια να ακολουθούν με μέση ετήσια αύξηση 4%. 

Σημαντική αναμένεται ότι θα είναι και η άνοδος των ηλεκτρονικών πωλήσεων κοσμημάτων, ιδίως των επώνυμων ειδών, για τα οποία οι αναλυτές της McKinsey σημειώνουν ότι το μέλλον θα είναι πιο ρόδινο ειδικότερα εφόσον πληρούν και συγκεκριμένες προδιαγραφές κοινωνικής ηθικής και περιβαλλοντικής βιωσιμότητας. Εκτιμάται δε ότι οι πωλήσεις μέσω Διαδικτύου θα συνεισφέρουν το 21% της παγκόσμιας αγοράς πολυτελών κοσμημάτων μέχρι το 2025, από 13% σήμερα. 

Σε ό,τι αφορά τα ρολόγια, η δευτερογενής αγοράς (second-hand) εκτιμάται ότι θα αποτελέσει το δυναμικότερο κομμάτι της παγκόσμιας ζήτησης, με την αξία των πωλήσεων μεταχειρισμένων ρολογιών να ανέρχεται σε 32 δισ. δολάρια μέχρι το 2025. Περαιτέρω, περί τα 2,4 δισ δολάρια σε πωλήσεις ρολογιών παγκοσμίως αναμένεται να μεταφερθούν από τα καταστήματα λιανικής, στους ίδιους τους κατασκευαστές, καθώς το μοντέλο απευθείας πωλήσεων (Direct-to-Consumer DTC) θα απογειωθεί τα επόμενα χρόνια. Σε κίνδυνο φαίνεται να βρίσκεται τέλος ένα σημαντικό κομμάτι της κατανάλωσης ρολογιών, εκείνο των παραδοσιακών κατασκευαστών -κυρίως ελβετικών οίκων- οι οποίοι θα δεχθούν πιέσεις τόσο από την πλευρά της τεχνολογίας, με την άνοδο των έξυπνων ρολογιών, όσο και της μόδας, καθώς ολοένα και περισσότεροι οίκοι μόδας εισέρχονται και στον χώρο του κοσμήματος και της ωρολογοποιίας. Πρόκειται για πωλήσεις που υπολογίζονται σε περί 2,5 δισ δολάρια μέχρι το 2025.