Η πυρηνική ενέργεια βιώνει περίοδο αναγέννησης ως η μόνη πηγή ηλεκτροπαραγωγής που είναι διαρκώς διαθέσιμη και δεν εκπέμπει αέρια του θερμοκηπίου. Στη Γαλλία ο Πρόεδρος Μακρόν ανακοίνωσε σημαντική ανάπτυξη του ήδη τεράστιου προγράμματος πυρηνικής ενέργειας προκειμένου να μειώσει τις εκπομπές υπερθέρμανσης του πλανήτη και να επιτύχει απεξάρτηση της χώρας του από εισαγόμενη ενέργεια. To Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσε ότι προγραμματίζει αύξηση του ποσοστού ηλεκτροπαραγωγής από πυρηνική ενέργεια στο 25%. Η Φινλανδία προγραμματίζει αύξηση της πυρηνικής συνεισφοράς στο 60% περίπου της ηλεκτρικής ενέργειας. Παγκοσμίως, η χρησιμοποίηση της πυρηνικής ενέργειας αυξάνεται σταθερά, με περίπου 55 αντιδραστήρες να βρίσκονται υπό κατασκευή. Οι μικροί πυρηνικοί αντιδραστήρες, που αποτελούν αξιοποίηση στη γη της μεγάλης και ασφαλούς εμπειρίας των πυρηνοκίνητων πλοίων -του Charles DE Gaulle και τόσων άλλων- προτείνονται ως ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα επιλογή.
Ενώ αλλού συμβαίνουν αυτά, κάθε προσπάθεια ανάδειξης του θέματος στην Ελλάδα αντικρούεται αμέσως από τον δεκάλογο του τρόμου. Τον έχω πια μάθει απέξω:
- Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος καταστροφικού ατυχήματος. Μη λησμόνει Chernobyl και Fukushima.
- Δεν υπάρχει ασφαλής τρόπος διαχείρισης των πυρηνικών αποβλήτων τα οποία παραμένουν επικίνδυνα για χιλιάδες χρόνια.
- Είναι δυσεπίλυτο πρόβλημα η αποσυναρμολόγηση των αντιδραστήρων μετά τα σαράντα χρόνια της λειτουργία τους και η διαχείριση των μολυσμένων με ραδιενέργεια στοιχείων τους.
- Το αρχικό κόστος εγκατάστασης είναι δυσβάστακτο ιδίως για μια αδύναμη οικονομικά χώρα.
- Το κόστος την παραγόμενης κιλοβατώρας είναι πολύ υψηλότερο από το αντίστοιχο των ΑΠΕ.
- Η εγκατάσταση και λειτουργία τους απαιτούν εξαιρετικά ειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό. Το τυχόν ανθρώπινο λάθος έχει φοβερές συνέπειες.
- Η τεχνολογία για την εγκατάσταση και η διαθεσιμότητα πυρηνικού καυσίμου είναι προνόμιο πολύ λίγων χωρών ή Επιχειρήσεων οι οποίες επιδίδονται σε μονοπωλιακές πρακτικές και έτσι η πυρηνική ενέργεια δεν προσφέρει ενεργειακή αυτοδυναμία.
- Ο χρόνος που πρέπει να περάσει από την απόφαση για εγκατάσταση μέχρι τη λειτουργία είναι πολύ μεγάλος και η καθυστέρηση αυτή συνεπάγεται συνέχιση της λειτουργίας ρυπογόνων μονάδων.
- Οι πυρηνικοί αντιδραστήρες δημιουργούν δυνατότητες διασποράς των πυρηνικών όπλων.
- Η εγκατάσταση πυρηνικών αντιδραστήρων είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη σε σεισμογενείς περιοχές.
Από όλα τα παραπάνω θα αντικρούσω κατηγορηματικά μόνο το τελευταίο σε ότι αφορά τη χώρα μας: Η σεισμογένεια δεν κάνει την Ελλάδα ακατάλληλο τόπο αλλά αντίθετα αποτελεί ισχυρό συγκριτικό πλεονέκτημα για την εγκατάσταση ενός πυρηνικού αντιδραστήρα. Γιατί οι Έλληνες μηχανικοί είναι ιδιαίτερα εξοικειωμένοι με το φαινόμενο του σεισμού και ικανοί, όσο κανείς άλλος Ευρωπαίος, να κατασκευάσουν ένα απόλυτα ασφαλές αντισεισμικό οικοδόμημα.
Όσον αφορά τις υπόλοιπες εννέα πληγές, υπάρχουν μεν απαντήσεις σε όλες αλλά γνωρίζω πως ό,τι και αν επιχειρήσω να γράψω, δεν πρόκειται να επιτύχω αλλαγή γνώμης από όσους συμπολίτες μας αντιτίθενται στην πυρηνική ενέργεια. Δεν πείθει το επιχείρημα ότι το πυρηνικό ατύχημα αποτελεί στατιστικά ένα εξαιρετικά απίθανο ενδεχόμενο ενώ η κλιματική αλλαγή είναι μια καταστροφική βεβαιότητα που απειλεί ολόκληρη την Υφήλιο.
Δεν γίνονται δεκτές οι λύσεις που περιγράφονται για την ασφαλή διαχείριση των αποβλήτων. Δεν αναγνωρίζεται ως στοιχείο ενεργειακής αυτοδυναμίας η εγγυημένη για πολλά χρόνια σταθερή τιμή του πυρηνικού καυσίμου. Ούτε αποδεκτοί είναι οι αριθμοί που προκύπτουν από μια σύγκριση με βάση το συνολικό δια βίου κόστος κατασκευής, λειτουργίας και αποσυναρμολόγησης των μονάδων. Η άποψη ότι ένας πυρηνικός αντιδραστήρας λειτουργεί ως πυρήνας γύρω από τον οποίο δημιουργείται μια δέσμη (cluster) από υποστηρικτικές δραστηριότητες υψηλής τεχνολογίας συναντά τον αντίλογο ότι η υψηλή τεχνολογία είναι προϋπόθεση και όχι δημιούργημα του αντιδραστήρα.
Δεν θα επιχειρήσω να γεφυρώσω αυτό το χάσμα πεποιθήσεων αλλά θα καταθέσω μια άποψη με την οποία πιστεύω ότι κανείς δεν μπορεί καλόπιστα να διαφωνήσει: Την άποψη ότι τα όποια προβλήματα της πυρηνικής ενέργειας, δεν αποτελούν ελληνική ιδιαιτερότητα. Όσο επικίνδυνη, ακριβή, αναξιόπιστη και γενικά ανεπιθύμητη και αν είναι η πυρηνική ενέργεια, και όσο σωστοί ή υπερβολικοί και αν είναι οι παραπάνω υπέρ ή κατά ισχυρισμοί, ισχύουν παντού σε όλες τις χώρες της Γης.
Παντού υπάρχουν υποστηρικτές και πολέμιοι των πυρηνικών αντιδραστήρων αλλά το ποσοστό των δεύτερων στη χώρα μας είναι πάντα εξαιρετικά υψηλό. Πώς εξηγείται άραγε αυτό το γεγονός; Γιατί σε όλες τις δημοσκοπήσεις του Eurobarometer, η Ελλάδα συγκαταλέγεται πάντα ανάμεσα στις δύο ή τρεις πρώτες χώρες άρνησης αυτής της ενεργειακής επιλογής; Γιατί έχουν τόσο αυξημένη ευαισθησία για την πυρηνική ενέργεια οι κάτοικοι μιας χώρας όπου δεν υπήρξε ποτέ αντιδραστήρας ηλεκτροπαραγωγής και φυσικά δεν υπήρξε ποτέ κάποιο ατύχημα; Πώς εξηγείται το γεγονός ότι στις χώρες όπου υπάρχει πυρηνική ηλεκτροπαραγωγή τα ποσοστά κοινωνικής αποδοχής της είναι πάντα υψηλότερα; Γιατί οι Έλληνες ανησυχούν περισσότερο από ότι οι Άγγλοι, Γάλλοι Πορτογάλοι; Πώς εξηγείται αυτή η Ελληνική ιδιοτροπία και από πότε και από πού πηγάζει;
Η απάντηση ότι εμείς καταλαβαίνουμε καλλίτερα και όλοι οι άλλοι όχι, είναι προφανώς κακόγουστο ευφυολόγημα. Οι περιβαλλοντολόγοι είναι οι κατ’ εξοχήν πολέμιοι των πυρηνικών και έχουμε στη χώρα μας πράσινα κόμματα αλλά ή δύναμή τους είναι πολύ μικρότερη από όση σε άλλες χώρες. Έχω πρόσφατα υποστηρίξει ότι η ανάπτυξη του αντί-πυρηνικού κινήματος στην Ελλάδα συνέπεσε χρονικά με περίοδο έντονου αντί-αμερικανισμού αλλά ενώ τώρα ο τελευταίος έχει μειωθεί, η αντίδραση στα πυρηνικά παραμένει αμετάβλητη.
Πιστεύω ότι η κατανόηση των λόγων που υπαγορεύουν τη μεγάλη άρνηση της πυρηνικής ενέργειας ειδικά εδώ στην Ελλάδα, αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την άμβλυνση των αντιρρήσεων ώστε κάποια μέρα να μπει και η Ελλάδα στην σύγχρονη πυρηνική τεχνολογία. Στο μεταξύ διαβάζω ότι συζητείται η αξιοποίηση της πυρηνικής ενέργειας σε συνεργασία με τη Βουλγαρία από αντιδραστήρα που θα εγκατασταθεί στη γείτονα χώρα κοντά στα σύνορά μας.
Και σχολιάζω: Η κοινή γνώμη υπαγορεύει τον στρουθοκαμηλισμό εις το άκρον άωτον…
Ο κ. Ραφαήλ Μωυσής είναι ιδρυτής του Συλλόγου Αποφοίτων ΜΙΤ στην Ελλάδα. Έχει εκδώσει δύο βιβλία: «Θα γίνει της Δεής» και «ΑΛΗΘΙΝΑ ΚΑΙ ΑΝΕΚΔΟΤΑ. Ιστορίες με 55 πρόσωπα».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
