Τουλάχιστον 132 νεκροί σε αστυνομική επιχείρηση στο Ρίο - Αντίδραση ΟΗΕ

Η φονικότερη αστυνομική επιχείρηση στην ιστορία της Βραζιλίας είχε ως αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους τουλάχιστον 132 άνθρωποι, σύμφωνα με αξιωματούχους. Ο απολογισμός αυτός προέκυψε καθώς κάτοικοι του Ρίο ντε Τζανέιρο τοποθέτησαν δεκάδες σορούς σε κεντρικό δρόμο, τις οποίες είχαν περισυλλέξει κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Σύμφωνα με το γραφείο του Δημόσιου Συνηγόρου του Ρίο, ο αριθμός των θυμάτων είναι υπερδιπλάσιος σε σχέση με τις αρχικές ανακοινώσεις των πολιτειακών αρχών, που έκαναν λόγο για τουλάχιστον 64 νεκρούς, συμπεριλαμβανομένων τεσσάρων αστυνομικών. Οι έφοδοι είχαν στόχο μια μεγάλη συμμορία διακίνησης ναρκωτικών, όπως ανέφερε η πολιτειακή κυβέρνηση.

Ο κυβερνήτης του Ρίο, Κλαούντιο Κάστρο, διευκρίνισε ότι ο αρχικός απολογισμός αφορούσε μόνο τα πτώματα που είχαν μεταφερθεί στο δημόσιο νεκροτομείο. Κάτοικοι της περιοχής Πένχα, αναζητώντας αγνοούμενους συγγενείς τους, περισυνέλεξαν πολλά από τα πτώματα από δασική περιοχή πίσω από τη συνοικία τους. Σύμφωνα με μαρτυρίες, πάνω από 70 σοροί βρέθηκαν στη μέση του δρόμου.

Η Τάουα Μπρίτο, μητέρα ενός εκ των θυμάτων, δήλωσε: «Θέλω απλά να πάρω τον γιο μου μακριά από εδώ και να τον θάψω», ενώ γύρω της βρίσκονταν συγγενείς και περαστικοί σε κατάσταση πένθους.

Ο κυβερνήτης Κάστρο εξέφρασε τη βεβαιότητά του πως οι περισσότεροι νεκροί ήταν εγκληματίες, καθώς οι συγκρούσεις σημειώθηκαν κυρίως σε δασώδεις περιοχές. «Δεν νομίζω ότι οποιοσδήποτε θα περπατούσε μέσα στο δάσος κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων», ανέφερε στους δημοσιογράφους, προσθέτοντας πως «τα πραγματικά θύματα ήταν μονάχα οι αστυνομικοί».

Η αστυνομική επιχείρηση πραγματοποιήθηκε λίγες ημέρες πριν το Ρίο φιλοξενήσει διεθνείς εκδηλώσεις σχετικές με τη Σύνοδο των Ηνωμένων Εθνών για το Κλίμα (COP30), καθώς και τη Σύνοδο των Δημάρχων C40 και την απονομή του περιβαλλοντικού βραβείου Earthshot του πρίγκιπα Ουίλιαμ.

Το Ρίο έχει φιλοξενήσει σημαντικά διεθνή γεγονότα την τελευταία δεκαετία, όπως τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2016, τη σύνοδο της G20 το 2024 και τη Σύνοδο BRICS τον Ιούλιο, χωρίς να έχει σημειωθεί ανάλογο επίπεδο βίας.

Η πολιτειακή κυβέρνηση ανέφερε πως η επιχείρηση ήταν η μεγαλύτερη που έχει διεξαχθεί έως σήμερα εναντίον της συμμορίας Comando Vermelho, η οποία ελέγχει το εμπόριο ναρκωτικών σε πολλές φαβέλες της πόλης. Στην επιχείρηση συμμετείχαν περίπου 2.500 μέλη των δυνάμεων επιβολής του νόμου.

Αντιδράσεις από την κυβέρνηση και τη διεθνή κοινότητα

Ο πρόεδρος της Βραζιλίας, Λουίς Ινάσιο ντα Σίλβα, εμφανίστηκε «συγκλονισμένος» από τον αριθμό των θυμάτων, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Δικαιοσύνης, Ρικάρντο Λεβαντόβσκι. Ο ίδιος τόνισε πως ο πρόεδρος εξεπλάγη από το γεγονός ότι μια τόσο μεγάλης κλίμακας επιχείρηση διεξήχθη χωρίς ενημέρωση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.

Ανησυχία για τον υψηλό αριθμό νεκρών εξέφρασε και ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, μέσω του εκπροσώπου του. Τόνισε ότι η χρήση βίας στις αστυνομικές επιχειρήσεις πρέπει να είναι σύμφωνη με τους διεθνείς κανόνες για τα ανθρώπινα δικαιώματα και κάλεσε τις αρχές να διεξαγάγουν άμεση έρευνα.

Καταγγελίες για υπέρμετρη βία

Κάτοικοι της περιοχής καταγγέλλουν «εκτελέσεις» και μιλούν για «σφαγή» εκ μέρους των αρχών. Σύμφωνα με ακτιβιστές και νομικούς, πολλοί από τους νεκρούς έφεραν τραύματα από πυροβολισμούς στον αυχένα ή στην πλάτη, ενώ παρατηρήθηκαν και σημάδια εγκαυμάτων ή δεσίματος. Ορισμένοι φέρονται να παραδόθηκαν αλλά δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ, σύμφωνα με καταγγελίες δικηγόρων που εκπροσωπούν οικογένειες θυμάτων.