Η Ευρωπαϊκή Ένωση εντείνει τις προσπάθειές της για την προώθηση των ηλεκτρικών οχημάτων, ωστόσο παρατηρούνται σημαντικές ανισότητες στις πωλήσεις μεταξύ των χωρών της Ευρώπης.
Οι βόρειες και δυτικές χώρες καταγράφουν υψηλότερα ποσοστά υιοθέτησης, ενώ οι νότιες και ανατολικές περιοχές παρουσιάζουν χαμηλότερη ζήτηση.
Αντιμέτωπη με αργή αύξηση της ζήτησης για ηλεκτρικά οχήματα, η ΕΕ αποφάσισε να χαλαρώσει τους στόχους εκπομπών για το 2035, όπως μεταδίδει το Reuters. Ο κλάδος υποστηρίζει ότι απαιτείται περισσότερος χρόνος για τη μετάβαση από τους κινητήρες εσωτερικής καύσης.
Στη Νορβηγία, κρατική χρηματοδότηση και επενδύσεις σε υποδομές φόρτισης οδήγησαν τις πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων στο 94% των συνολικών πωλήσεων αυτοκινήτων το 2025, σύμφωνα με στοιχεία της Inovev.
Παρόμοιες πολιτικές στήριξης ακολουθούν και άλλες σκανδιναβικές και βορειοευρωπαϊκές χώρες.
Αντίθετα, στη νότια και ανατολική Ευρώπη, η υιοθέτηση ηλεκτρικών οχημάτων παραμένει περιορισμένη λόγω υψηλού κόστους και ελλιπούς δικτύου φόρτισης. Στην Κροατία, το ποσοστό ανέρχεται μόλις στο 1%.
Η ΕΕ έχει διαθέσει κεφάλαια για υποδομές και επιδοτήσεις, όμως σε αγορές όπως η Ισπανία, κυρίως κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες με προσιτά μοντέλα ωφελούνται περισσότερο από τους Ευρωπαίους ανταγωνιστές.
Σύμφωνα με προσχέδιο εγγράφου που επικαλείται το Reuters, η ΕΕ σχεδιάζει να επεκτείνει τον συνοριακό φόρο άνθρακα ώστε να συμπεριλάβει ανταλλακτικά αυτοκινήτων, ψυγεία, πλυντήρια ρούχων και άλλα προϊόντα.
Η επέκταση αυτή στοχεύει στο να κλείσει τα κενά που επιτρέπουν σε ξένους κατασκευαστές να αποφεύγουν το κόστος για το κλίμα.
Ο Μηχανισμός Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα, που τίθεται σε ισχύ από τον Ιανουάριο, θα επιβάλει χρεώσεις στους εισαγωγείς προϊόντων υψηλής περιεκτικότητας σε άνθρακα, όπως χάλυβας και τσιμέντο.
Στα νέα προϊόντα που θα καλύπτονται περιλαμβάνονται και δομικά υλικά, γεωργικά μηχανήματα και εξοπλισμός ενέργειας.
Η επιλογή των προϊόντων βασίζεται στην έκθεσή τους σε «διαρροή άνθρακα», δηλαδή στον κίνδυνο μεταφοράς της παραγωγής εκτός Ευρώπης για αποφυγή των αυστηρών κλιματικών πολιτικών.
Στόχος του συνοριακού φόρου άνθρακα είναι να προστατεύσει τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες από φθηνότερες εισαγωγές με υψηλές εκπομπές και να ενθαρρύνει τη μετάβαση σε καθαρότερες τεχνολογίες παγκοσμίως.
Η πολιτική έχει προκαλέσει αντιδράσεις από εμπορικούς εταίρους, όπως η Κίνα και η Ινδία, που θεωρούν ότι τιμωρεί άδικα τις βιομηχανίες τους.
Δεύτερο προσχέδιο της Επιτροπής, που επικαλείται το Reuters, προβλέπει ότι το 25% των εσόδων από τον συνοριακό φόρο άνθρακα θα διατεθεί για την αποζημίωση ευρωπαϊκών κατασκευαστών κατά την περίοδο 2028-2029, ώστε να αντιμετωπίσουν το αυξημένο κόστος από το τέλος άνθρακα στις εισαγωγές.
Οι βιομηχανίες θα μπορούν να λάβουν αυτή τη στήριξη μόνο εφόσον επενδύουν στη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος της παραγωγής τους. Η ΕΕ αναμένει έσοδα 2,1 δισ. ευρώ έως το 2030 από τον συγκεκριμένο δασμό.
Η πρόταση ανταποκρίνεται στα αιτήματα των ευρωπαϊκών βιομηχανιών για στήριξη των εξαγωγών τους, ώστε να παραμείνουν ανταγωνιστικές σε αγορές όπου οι αντίπαλοι δεν επιβαρύνονται με κόστος εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.