Το σχέδιο των 600 εκατ. ευρώ για απογείωση παραγωγής από τα θερμοκήπια

Ένα φιλόδοξο επενδυτικό σχέδιο για τον ριζικό εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση των θερμοκηπίων σε όλη την Ελλάδα αλλά και την δημιουργία νέων μονάδων προωθεί η κυβέρνηση, σχέδιο συνολικού ύψους 600 εκατ. ευρώ.

Το πρόγραμμα που ανακοίνωσε στην ομιλία του στη ΔΕΘ ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, και τις λεπτομέρειες του οποίου θα εξειδικεύσει τις επόμενες ημέρες το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, φιλοδοξεί να συνδέσει τη χώρα με μοντέρνες μεθόδους παραγωγής οι οποίες εξασφαλίζουν πολλαπλάσιο όγκο παραγωγής, σε σχέση τόσο με την παραδοσιακή καλλιέργεια στα χωράφια όσο και με τα παλαιού τύπου θερμοκήπια, με παράλληλα δραστική μείωση της κατανάλωσης νερού, στοιχείο που αποτελεί κρίσιμη διάσταση στο πλαίσιο των νέων προκλήσεων που διαμορφώνει η κλιματική αλλαγή.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η παραγωγή ντομάτας στα σύγχρονα θερμοκήπια με CO2 διαμορφώνεται σε 55 τόνους ανά στρέμμα με την κατανάλωση 5 λίτρων νερού ανά κιλό παραγωγής, ενώ στις παραδοσιακές καλλιέργειες ανοιχτού αγρού η παραγωγή διαμορφώνεται στους 8 τόνους ανά στρέμμα με την κατανάλωση 300 λίτρων νερού ανά κιλού παραγωγής και στα παραδοσιακά θερμοκήπια στους 20 τόνους με κατανάλωση 150 λίτρων νερού.

Μάλιστα τα πιο προηγμένα θερμοκήπια (που συνδυάζουν και τεχνικό φωτισμό) πετυχαίνουν ακόμα καλύτερη παραγωγή (75 τόνους με λίτρα νερό ανά κιλό).

Σύμφωνα με πληροφορίες του Business Daily, το σχέδιο αποτελεί πρόταση της Τράπεζας Πειραιώς για τον ριζικό εκσυγχρονισμό των υπαρχόντων θερμοκηπίων, πρόταση που υποδέχθηκε με ενθουσιασμό η κυβέρνηση και περιλήφθηκε στον κυβερνητικό σχεδιασμό με ορίζοντα το 2027 που ανακοίνωσε στη Θεσσαλονίκη ο πρωθυπουργός. Σημειώνεται ότι η Τρ. Πειραιώς έχει επενδύσει πολύ σε πόρους και ανθρώπινο δυναμικό, ειδικά μετά την απόκτηση της Αγροτικής Τράπεζας, για την ανάπτυξη υπηρεσιών για τους αγρότες, την αγροτική οικονομία και την αξιοποίηση αγροτικής γης. Η τράπεζα επεξεργάζεται πολλά ακόμα project για την ενίσχυση του αγροτικού τομέα, με έμφαση στην αξιοποίηση της τεχνολογίας και των νέων ψηφιακών εργαλείων.

Στο project της αναβάθμισης θερμοκηπίων η Τράπεζα Πειραιώς θα συμμετέχει τόσο για την χρηματοδότηση των σχετικών επενδύσεων όσο και με ρόλο συμβουλευτικό και συντονιστικό μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων πλευρών ώστε το έργο να προχωρήσει με ταχύτητα.

Παραγωγικότητα ντομάτας διαφόρων τύπων καλλιέργειας

* Τόνοι ανά στρέμμα, ** Λίτρα ανά κιλό παραγωγής

Όπως σημείωσε ο Κ. Μητσοτάκης στη ΔΕΘ «θέλουμε, με τη στήριξη του ιδιωτικού τομέα και του τραπεζικού συστήματος, να δρομολογήσουμε ένα γενναίο πρόγραμμα που θα φτάσει τα 600 εκατομμύρια ευρώ για την αύξηση της θερμοκηπιακής καλλιέργειας στην επικράτεια. Η δυναμική ανάπτυξη των θερμοκηπίων αυξάνει ραγδαία την παραγωγικότητα, μειώνει κατά πολύ τις ανάγκες άρδευσης. Έχουμε πολύ λίγα θερμοκήπια στη χώρα μας σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αν δείτε, όμως, τους αριθμούς σχετικά με την παραγωγικότητά τους, την κατανάλωση σε νερό, είναι πραγματικά συγκλονιστική η πρόοδος στην παραγωγικότητα στον πρωτογενή τομέα, την οποία μπορούμε να κάνουμε, και πόσο σημαντικό είναι αυτό το υπαρξιακό στοίχημα για την αγροτιά σε συνθήκες κλιματικής κρίσης. Θα δουλέψουμε μαζί με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, το οποίο, όπως ξέρετε, έχει πολλές αδρανείς δημόσιες γαίες, και θα εγκαινιάσουμε ένα καινοτόμο σχέδιο ανταλλαγής και αντιπαροχής αυτών των αδρανών δημόσιων γαιών με επενδυτές που θα αναλάβουν να τις καλλιεργούν, κατασκευάζοντας -προσέξτε- θερμοκήπια πολύ μεγάλης κλίμακας. Έχουμε τέτοια στη χώρα μας ήδη, αποκλειστικά με εξαγωγικά αγροδιατροφικά προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας».

Συνολικά στη χώρα μας υπάρχουν 8.300 εκμεταλλεύσεις θερμοκηπίων που καλύπτουν εκτάσεις περίπου 50.000 στρεμμάτων έναντι 167.000 εκμεταλλεύσεων στην Ευρώπη που καλύπτουν εκτάσεις 1.500.000 στρεμμάτων.  

Πολλαπλασιασμός αγροτικής παραγωγής

Η αναβάθμιση των υπαρχόντων θερμοκηπίων σε νέα σύγχρονης τεχνολογίας θα οδηγήσει σχεδόν σε διπλασιασμό της παραγωγής και μάλιστα με πολύ μικρότερο κόστος αλλά και περιβαλλοντικό αποτύπωμα καθώς η μείωση στην κατανάλωση νερού είναι δραστική.

Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα μόλις το 0,2% της συνολικής καλλιεργούμενης έκτασης στη χώρα είναι σε θερμοκήπια τα οποία παράγουν το 3% της συνολικής αξίας των παραγόμενων αγροτικών προϊόντων.

Σήμερα μόλις το 5% των στρεμμάτων θερμοκηπίων στην Ελλάδα είναι υδροπονικής καλλιέργειας στοιχείο που δείχνει τα τεράστια περιθώρια ανάπτυξης των σύγχρονων μεθόδων καλλιέργειας αλλά και την υστέρηση της χώρας.

Κύριες θερμοκηπιακές καλλιέργειες

Η μεγάλη αυτή υστέρηση, που καθηλώνει την εγχώρια αγροτική παραγωγικότητα σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα, εξηγεί γιατί στα σούπερ μάρκετ και στις λαϊκές αγορές βρίσκουμε σε τόσο ανταγωνιστικές τιμές ντομάτες από χώρες όπως Ολλανδία, Πολωνία και, πολλές φορές, καθόλου ελληνικές ντομάτες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τρ. Πειραιώς, στο διάστημα 2009 – 2020 οι εκμεταλλεύσεις θερμοκηπίων έχουν μειωθεί κατά -6,5% ωστόσο τα στρέμματα θερμοκηπίων έχουν αυξηθεί κατά +13,7%.