Το σιδηροδρομικό έργο που «χτύπησαν» όλοι οι μεγάλοι των κατασκευών

Με την εξασφάλιση χρηματοδότησης να αποτελεί το «κλειδί» για την ανάδειξη της Βόρειας Ελλάδας σε εμπορευματικό διάδρομο προς τη Μαύρη Θάλασσα και την Κεντρική Ευρώπη, μπαίνει το πρώτο κομμάτι στο παζλ της Ανατολικής Σιδηροδρομικής Εγνατίας. Το άνοιγμα των φακέλων για το έργο «Νέα Καρβάλη – Τοξότες», προϋπολογισμού 193,2 εκατ. ευρώ, επισφράγισε το σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον.

Όλοι οι μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι αλλά και συμμαχία μικρότερων τεχνικών εταιρειών, που στο πλαίσιο του διαγωνισμού-μαμούθ των 1,68 δισ. ευρώ για το «Θεσσαλονίκη – Τοξότες» δεν είχαν δώσει το «παρών», κατέθεσαν οικονομικές προσφορές στον διαγωνισμό της ΕΡΓΟΣΕ. Τη μεγαλύτερη μέση τεκμαρτή έκπτωση 27,63% έδωσε η ΤΕΡΝΑ, ενώ ακολουθούν: ΑΚΤΩΡ (17,80%), ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ ΑΤΕ (17,14%) – ένωση Δομική Κρήτης - ΕΚΤΕΡ - ΕΡΕΤΒΟ (7,21%) και ΑΒΑΞ (5%).

Το έργο είναι μεγάλης στρατηγικής σημασίας, καθώς θα συνδέσει το υπό ανάπτυξη εμπορευματικό λιμάνι της Νέας Καρβάλης με το υφιστάμενο σιδηροδρομικό δίκτυο στους Τοξότες της Ξάνθης. Για αυτό και ήταν και το μοναδικό από τα έργα του ανταγωνιστικού διαλόγου, συνολικού ύψους 4 δισ. ευρώ, που κατάφερε να πάρει χρηματοδότηση 211 εκατ. ευρώ -κατόπιν επίπονων προσπαθειών- από το CEF II.

Η κατασκευή της νέας μονής σιδηροδρομικής γραμμής, μήκους 37 χλμ., επί της ουσίας αποσπάσθηκε από το μεγάλο έργο «Θεσσαλονίκη-Τοξότες», που προκηρύχθηκε μέσω του ανταγωνιστικού διαλόγου στα τέλη του 2021. Η σηματοδότηση – τηλεδιοίκηση και ηλεκτροκίνηση της γραμμής δεν αποτελούν μέρος της εν λόγω εργολαβίας, όμως παραμένουν στον σχεδιασμό της μεγάλης εργολαβίας. Υπενθυμίζεται ότι σε εκείνον τον διαγωνισμό αρχικό ενδιαφέρον εκδήλωσαν οι: ΑΒΑΞ – Alstom, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Intrakat και ΕΛΛΑΚΤΩΡ – Μυτιληναίος.

Τα επόμενα κομμάτια του παζλ

Το βασικό επιχείρημα στη φαρέτρα του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για τη διεκδίκηση των ευρωπαϊκών πόρων ήταν ότι το έργο αποτελεί υποτμήμα του σχεδιαζόμενου ευρωπαϊκού διαδρόμου που θα συνδέσει τα λιμάνια της Βόρειας Ελλάδας με τρία λιμάνια σε Μαύρη Θάλασσα και Δούναβη, που εσχάτως έχει ενταχθεί στην πρωτοβουλία 3Seas, στοχεύοντας στην ενίσχυση των εμπορευματικών μεταφορών, αποφεύγοντας τη συμφόρηση στα Στενά του Βοσπόρου.

Οι ευρωπαϊκοί διάδρομοι για τα εμπορεύματα αποτελούν το όπλο για τη διεκδίκηση χρηματοδοτικών εργαλείων. Επ' αυτής της βάσης, θα γίνει νέα προσπάθεια εξασφάλισης χρηματοδότησης για το κρίσιμο έργο που θα ολοκληρώσει τον εκσυγχρονισμό της σύνδεσης της Αλεξανδρούπολης με το Ορμένιο, συνολικού ύψους 1,07 δισ. Ευρώ.

Στον προηγούμενο κύκλο του CEF II που έκλεισε πριν δυο μήνες, έφερε τη διασφάλιση 186,6 εκατ. ευρώ για το καταληκτικό του κομμάτι «Πύθιο – Ορμένιο», που κρατά ζωντανό το πρότζεκτ της Παράκαμψης Βοσπόρου. Έμεινε όμως εκτός το τμήμα Αλεξανδρούπολη – Πύθιο, για το οποίο ο φάκελος θα υποβληθεί στις αρχές του 2025 από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.

Ένα τέτοιο by-pass θα σημαίνει χαμηλότερο κόστος και ταχύτερη μεταφορά για τα εμπορεύματα, με τον διάδρομο από τη Βόρεια Ελλάδα ως τα σύνορα της Ρουμανίας να εκτιμάται πως έχει δυναμική φορτίου 650 εκατ. ευρώ ετησίως.

Χρηματοδότηση εξασφαλίστηκε και για την αναβάθμιση του τμήματος Μουριές – Προμαχώνας, ύψους 112 εκατ. Ευρώ, από το μεγάλο έργο για τον εκσυγχρονισμό της γραμμής Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας, που θα συνδέσει το λιμάνι με τα σύνορα της χώρας. Τα εν λόγω έργα μπαίνουν σε προτεραιότητα, ώστε με τον επερχόμενο τελευταίο κύκλο του CEF II που θα κλείσει το 2025, θα «κλειδώσουν» τα έργα που θα ακολουθήσουν ως το 2030.