Βαρύ πρόστιμο της ΑΑΔΕ σε τράπεζα για καθυστέρηση αποστολής στοιχείων

Πρόστιμο μαμούθ επέβαλε σε τράπεζα η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, για παραβάσεις στον τομέα της «δέουσας επιμέλειας».

Η παράβαση συνίσταται στην εκπρόθεσμη διαβίβαση στην ΑΑΔΕ, στοιχείων, για πλήθος τραπεζικών λογαριασμών των πελατών της, στο πλαίσιο της αμοιβαίας διοικητικής συνδρομής, μεταξύ περίπου 100 χωρών για την πάταξη της διακίνησης «μαύρου» χρήματος.

Το πρόστιμο, μάλιστα, επικυρώθηκε από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών της ΑΑΔΕ, στην οποία προσέφυγε η τράπεζα, η οποία αναμένεται να καταθέσει προσφυγή στα διοικητικά δικαστήρια, έως τις 15 Δεκεμβρίου.

Η ανταλλαγή πληροφοριών

Οι τράπεζες είναι μεταξύ των φορέων που υποχρεούνται να αποστέλλουν στην ΑΑΔΕ, στοιχεία για τους τραπεζικούς λογαριασμούς και τα εμβάσματα που διακινήθηκαν μέσω των λογαριασμών των πελατών τους.

Η συχνότητα αποστολής των στοιχείων είναι ετήσια και κατόπιν η ΑΑΔΕ στο πλαίσιο της Αυτόματης Ανταλλαγής Πληροφοριών Χρηματοοικονομικών Λογαριασμών, μέσω της ειδικής πλατφόρμας τα κοινοποιεί σε άλλες χώρες οι οποίες επίσης συμμετέχουν στην πλατφόρμα.

Η ανταλλαγή των στοιχείων, που αποτελεί πρωτοβουλία του ΟΟΣΑ, την οποία υιοθέτησε η ΕΕ, με τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης, είναι αμφίδρομη.

Στο πλαίσιο αυτό, η ΑΑΔΕ λαμβάνει, από τις φορολογικές αρχές άλλων χωρών, στοιχεία για τις τραπεζικές συναλλαγές των προσώπων που έχουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα και οι ξένες φορολογικές αρχές λαμβάνουν από την ΑΑΔΕ τα στοιχεία που αφορούν, αντίστοιχα, τους κατοίκους που φορολογούνται στη χώρα τους.

Στόχος της συγκεκριμένης διαδικασίας είναι η ανταλλαγή πληροφοριών, για τις κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών των πολιτών, στο πλαίσιο της καταπολέμησης της διακίνησης και του ξεπλύματος μαύρου χρήματος και της φοροδιαφυγής.

Στην «ομάδα» που ανταλλάσσουν στοιχεία για τις συναλλαγές των πολιτών τους, συμμετέχουν περίπου 106 χώρες, μεταξύ των οποίων είναι και χώρες που αποκαλούνται «φορολογικοί παράδεισοι».

Ωστόσο, κάθε χρόνο η λίστα επικαιροποιείται και βγαίνουν εκτός χώρες, οι οποίες δεν συμμορφώνονται με το πλαίσιο, αποκρύπτοντας στοιχεία ή εντάσσονται άλλες. Ενδεικτικά, πέρυσι το 2023, βγήκαν εκτός της συμφωνίας ανταλλαγής πληροφοριών, 43 χώρες, οι οποίες δεν κοινοποίησαν στοιχεία για το έτος 2022.

Τι συνέβη με την τράπεζα

Το πρόστιμο των 1,84 εκατ. ευρώ επιβλήθηκε στην τράπεζα μετά την έκθεση Μερικού Ελέγχου Ορθής Τήρησης των Υποχρεώσεων Αυτόματης Ανταλλαγής Πληροφοριών Χρηματοοικονομικών Λογαριασμών του 3ου ΕΛ.ΚΕ ΑΤΤΙΚΗΣ, η οποία εκδόθηκε στις 6 Ιουνίου 2024, κατόπιν εντολής μερικού απομακρυσμένου φορολογικού ελέγχου του Προϊσταμένου του 3ου ΕΛ.ΚΕ ΑΤΤΙΚΗΣ.

Σύμφωνα με την Έκθεση, αιτία για την έκδοση της ανωτέρω εντολής ελέγχου ήταν το από 22/04/2024 μήνυμα της Διεύθυνσης Υπηρεσιών Δεδομένων (Δ.ΥΠΗ.ΔΕΔ.)-Τμήμα Ε' Αυτόματης Ανταλλαγής Υπηρεσιών με άλλες Δικαιοδοσίες, με το οποίο απεστάλη στο 3ο ΕΛ.ΚΕ ΑΤΤΙΚΗΣ αρχείο με την συγκεντρωτική κατάσταση εκπρόθεσμης υποβολής πληροφοριών Δηλωτέων Λογαριασμών και μηδενικών αναφορών CRS/DAC2-FATCA, ετών 2018-2022, για την επιβολή των σχετικών προστίμων.

Η τράπεζα όφειλε να υποβάλει τις σχετικές λίστες με τους τραπεζικούς λογαριασμούς των πελατών της για το έτος 2019, έως τις 18 Σεπτεμβρίου 2020, αλλά τις υπέβαλε στις 23 Ιουνίου 2021 και εντοπίστηκε από τις διασταυρώσεις που έγιναν.

Το πρόστιμο

Ως προς το ύψος του προστίμου, η Πράξη του 3^ου ΕΛΚΕ διευκρινίζει ότι αφορά στο φορολογικού έτους 2019, ανέρχεται συνολικά σε 1.838.700,00 ευρώ, επειδή διαπιστώθηκε ότι υπέβαλε εκπρόθεσμα στις 23/06/2021, πληροφορίες για το έτος αναφοράς 2019 που αφορούσαν συνολικά 18.387 Δηλωτέους Λογαριασμούς, κατά παράβαση των προβλεπόμενων από τις διατάξεις του ν.4170/2013, Κεφάλαιο Η', Παράρτημα Ι, Τμήμα Ι, παρ. Α', του ν.4428/2016, άρθρο 2, παρ. 3.α και του ν.4493/2017, άρθρο 3, παρ. 2.α, υποχρεώσεων υποβολής στοιχείων Χρηματοοικονομικών Λογαριασμών και δέουσας επιμέλειας.

Με βάση τη νομοθεσία, για κάθε λογαριασμό που δεν κοινοποιούνται εμπρόθεσμα στοιχεία, επιβάλλεται αυτοτελές πρόστιμο ύψους 100 ευρώ.

Η προσφυγή

Η τράπεζα προσέφυγε στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, ζητώντας την ακύρωση ή άλλως την τροποποίηση της ως άνω προσβαλλόμενης πράξης, για τους ακόλουθους λόγους:

1ος λόγος: Αναρμοδιότητα του οργάνου που διενήργησε τον έλεγχο και εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη.

2ος λόγος: Παραβίαση της αρχής nullum crimen nullum poena sine lege-η περιγραφή της αξιόμεμπτης πράξης δεν περιλαμβάνεται σε τυπικό νόμο.

3ος λόγος: Παραβίαση άρθρου 43, παρ. 2 Συντάγματος-η εξουσιοδοτική διάταξη δε ρυθμίζει ειδικότερο ζήτημα.

4ος λόγος: Περίσταση ανωτέρας βίας που καθιστά μη επρόθεσμη την υποβολή.

5ος λόγος: Παραβίαση ουσιώδους τύπου προηγούμενης ακρόασης.

6ος λόγος: Εσφαλμένη ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου με την επιβολή κυρώσεων για λογαριασμούς με δικαιούχους φυσικά πρόσωπα ή οντότητες δικαιοδοσίας τρίτων χωρών (εκτός ΕΕ).?

7ος λόγος: Παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας-επιβολή κύρωσης που υπερακοντίζει, λόγω ακραίας δυσαναλογίας, τον σκοπό του μέτρου.

Στα δικαστήρια

Ωστόσο η ΔΕΔ απέρριψε τις αιτιάσεις της τράπεζας και επικύρωσε το πρόστιμο, με την απόφαση (υπ. Αρ.3035), που εξέδωσε στις 15 Νοεμβρίου 2024.

Σχετικά με το πρόστιμο των 100 ευρώ ανά λογαριασμό, για την εκπρόθεσμη υποβολή των στοιχείων των λογαριασμών αναφέρει ότι αυτό ορίζει η νομοθεσία, αν δεν υποβληθούν εμπρόθεσμα τα στοιχεία. Δεν επιβάλλεται πρόστιμο, «αν τα Δηλούντα Ελληνικά Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα εκουσίως και μέσα σε διάστημα τριών (3) μηνών, που αρχίζει από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των πληροφοριών αυτών στην αρμόδια Υπηρεσία της Φορολογικής Διοίκησης, διορθώσουν ή συμπληρώσουν τις πληροφορίες για κάθε δηλωτέο λογαριασμό, θεωρείται ότι δεν διαπράττουν παράβαση και δεν επιβάλλεται πρόστιμο».

Αν τα Δηλούντα Ελληνικά Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα, κατόπιν ελέγχου ή κατόπιν γνωστοποίησης της αρμόδιας αλλοδαπής αρχής, διορθώσουν ή συμπληρώσουν τις πληροφορίες για κάθε δηλωτέο λογαριασμό, εντός προθεσμίας, τα πρόστιμα επιβάλλονται στο μισό, εφόσον η παράβαση αφορά στα έτη 2017 και 2018.

Πάντως, η τράπεζα έχει περιθώριο 30 ημερών, έως τις 15 Δεκεμβρίου 2024, να προσφύγει στα διοικητικά δικαστήρια προκειμένου να διεκδικήσει την ακύρωση του προστίμου.

Ποια στοιχεία δίνουν οι τράπεζες

Με βάση το πλαίσιο συμφωνίας των κρατών για την ανταλλαγή πληροφοριών,  οι πληροφορίες που παρέχονται είναι οι ακόλουθες:

Το όνομα, τη διεύθυνση, τον ΑΦΜ, την ημερομηνία και τον τόπο γέννησης (στην περίπτωση φυσικού προσώπου) κάθε δηλωτέου προσώπου που είναι δικαιούχος, καθώς και των επιχειρήσεων.

Στοιχεία Λογαριασμών : Αριθμός λογαριασμού ή το λειτουργικό ισοδύναμο ελλείψει αριθμού λογαριασμού, επωνυμία και αριθμός ταυτοποίησης, εάν υπάρχει, του Δηλούντος Χρηματοπιστωτικού Ιδρύματος,

1. Υπόλοιπα Λογαριασμών: Υπόλοιπο ή αξία του λογαριασμού, συμπεριλαμβανομένης, στην περίπτωση του Ασφαλιστήριου Συμβολαίου με Αξία Εξαγοράς ή του Συμβολαίου Προσόδων, της αξίας εξαγοράς κατά τη λήξη ή της τιμής εξαγοράς σε περίπτωση πρόωρης λύσης του συμβολαίου, στο τέλος του σχετικού ημερολογιακού έτους, ή το κλείσιμο του λογαριασμού, εάν ο λογαριασμός έκλεισε κατά τη διάρκεια αυτού του έτους,
2. Τόκοι Λογαριασμών: Το συνολικό ακαθάριστο ποσό των τόκων που καταβλήθηκε ή πιστώθηκε στον λογαριασμό κατά τη διάρκεια του ημερολογιακού έτους,
3. Αποδόσεις Λογαριασμών Θεματοφυλακής: (i) το συνολικό ακαθάριστο ποσό των τόκων, το συνολικό ακαθάριστο ποσό των μερισμάτων και το συνολικό ακαθάριστο ποσό λοιπών εισοδημάτων που προέκυψαν σε σχέση με τα περιουσιακά στοιχεία που τηρούνται στον λογαριασμό, σε κάθε περίπτωση που καταβλήθηκαν ή πιστώθηκαν στον λογαριασμό ή σε σχέση με το λογαριασμό κατά τη διάρκεια του ημερολογιακού έτους και (ii) τα συνολικά ακαθάριστα έσοδα από την πώληση ή την εξαγορά χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων που καταβλήθηκαν ή πιστώθηκαν στον λογαριασμό κατά τη διάρκεια του ημερολογιακού έτους για τα οποία το Δηλούν Χρηματοπιστωτικό Ίδρυμα ενήργησε ως θεματοφύλακας, μεσάζων, εντολοδόχος ή άλλως ως εξουσιοδοτημένος αντιπρόσωπος του Δικαιούχου Λογαριασμού,
4. Αποδόσεις άλλων Προϊόντων: Σε περίπτωση λογαριασμού που δεν περιγράφεται παραπάνω, το συνολικό ακαθάριστο ποσό που καταβλήθηκε ή πιστώθηκε στον Δικαιούχο Λογαριασμού σε σχέση με τον λογαριασμό κατά τη διάρκεια του ημερολογιακού έτους, ως προς το οποίο το Δηλούν Χρηματοπιστωτικό Ίδρυμα είναι οφειλέτης ή χρεώστης, συμπεριλαμβανομένου του συνολικού ποσού τυχόν πληρωμών εξόφλησης προς τον Δικαιούχο Λογαριασμού κατά τη διάρκεια του ημερολογιακού έτους.

Τα εν λόγω στοιχεία αποτελούν τη βάση των διασταυρώσεων που πραγματοποιούν (στην Ελλάδα) η ΑΑΔΕ και η Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες.