Ένα παράθυρο ευκαιρίας ανοίγει για ανθρώπους που βρίσκονται στο περιθώριο της οικονομικής ζωής και είναι αποκλεισμένοι από τον τραπεζικό δανεισμό, ώστε να μπορέσουν να ασκήσουν οικονομική δραστηριότητα, βρίσκοντας πρόσβαση σε δανειακές χρηματοδοτήσεις χαμηλού κόστους, αφού τα μικροδάνεια με νέο πρόγραμμα της Αναπτυξιακής Τράπεζας θα είναι άτοκα κατά 60% ή 75%.
Η μικροχρηματοδότηση αποτελεί σημαντικό χρηματοδοτικό εργαλείο που αποσκοπεί στη στήριξη των μικρών επιχειρήσεων και στην προώθηση της επιχειρηματικότητας, ιδίως των γυναικών. Παρέχοντας πρόσβαση σε χρηματοδότηση, τα ιδρύματα μικροπιστώσεων δίνουν τη δυνατότητα χρηματοδότησης σε ιδιώτες και ιδιοκτήτες μικρών επιχειρήσεων που δεν διαθέτουν παραδοσιακές τραπεζικές επιλογές.
Το νέο Ταμείο Μικροπιστώσεων
Το νέο Ταμείο Μικροπιστώσεων να έρχεται για να δώσει λύση στο πρόβλημα χρηματοδότησης της πολύ μικρής επιχειρηματικότητας.
Με το νέο πρόγραμμα μικροπιστώσεων της Αναπτυξιακής Τράπεζας, που θα κινητοποιήσει συνολικούς πόρους 83 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ και τα ιδρύματα μικροπιστώσεων, γίνεται το πρώτο μεγάλο βήμα για να αξιοποιηθεί σε μεγάλη έκταση ο θεσμός.
Στο πλαίσιο του προγράμματος, τα Ιδρύματα Μικροχρηματοδοτήσεων θα χορηγούν δάνεια κεφαλαίου κίνησης και δάνεια για την υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων, ύψους 3.000 – 25.000 ευρώ, διάρκειας 12 – 96 μηνών, χωρίς να λαμβάνονται εμπράγματες εξασφαλίσεις. Το Ταμείο θα παρέχει άτοκη χρηματοδότηση σε ποσοστό 60% για τη γενική επιχειρηματικότητα ή 75% για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα, ενώ το υπόλοιπο 40% ή 25% αντίστοιχα, θα παρέχεται από τα Ιδρύματα Μικροχρηματοδοτήσεων.
Το πρόγραμμα απευθύνεται σε φυσικά πρόσωπα που ασκούν ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα και πολύ μικρές επιχειρήσεις που δεν ξεπερνούν τα όρια σε τουλάχιστον δύο από τα τρία κριτήρια που είναι:
- Μέσος όρος προσωπικού μικρότερο ή ίσο των 10 ατόμων.
- Σύνολο ενεργητικού μικρότερο ή ίσο των 450.000 ευρώ.
- Καθαρός κύκλος εργασιών μικρότερος ή ίσος των 900.000 ευρώ.
Για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα, εκτός από τα παραπάνω κριτήρια που θα πρέπει να πληρούνται, θα πρέπει σε περίπτωση ατομικών επιχειρήσεων, ο ιδιοκτήτης να είναι γυναίκα, ενώ σε εταιρικά σχήματα, η γυναίκα μέτοχος/εταίρος θα πρέπει να κατέχει το 50% του ποσοστού και η διαχείριση/εκπροσώπηση της επιχείρησης πραγματοποιείται από γυναίκα.
Όπως υπογράμμισε η υποδιοικήτρια της Τράπεζας της Ελλάδος Χ. Παπακωνσταντίνου, «η πρόσβαση σε χρηματοδότηση είναι μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα. Για το λόγο αυτό, στοχευμένες πρωτοβουλίες όπως το πρόγραμμα του Ταμείου Μικροπιστώσεων, μπορούν να συμβάλλουν ουσιαστικά στη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ ανδρών και γυναικών στην έναρξη επιχείρησης, ιδίως διότι θα συνδυάζονται με συμβουλευτικές υπηρεσίες και καθοδήγηση».
Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να λειτουργούν τουλάχιστον ένα έτος, και κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης υπαγωγής στο Ταμείο Μικροπιστώσεων δεν έχουν εγκριθεί σε οποιοδήποτε άλλο πρόγραμμα της ΕΑΤ, μετά την 1/1/2019. Το ποσό του δανείου εκταμιεύεται εφάπαξ ή τμηματικά, εντός χρονικού διαστήματος δύο μηνών από την ημερομηνία υπογραφής της δανειακής σύμβασης και σε κάθε περίπτωση πριν την λήξη της Περιόδου Επιλεξιμότητας, δηλαδή την 31.12.2029.
Για την ένταξη στο Ταμείο η υποψήφια επιχείρηση υποβάλει αίτηση:
- Στην πλατφόρμα KYC (Know Your Customer) της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, μέσω του δικτυακού τόπου https://kyc.hdb.gr/. Για κάθε ολοκληρωμένη αίτηση και ύστερα από μία σειρά αξιολογήσεων κριτηρίων επιλεξιμότητας, η αίτηση προωθείται στα Ιδρύματα Μικροχρηματοδοτήσεων που έχει επιλέξει ο ενδιαφερόμενος, για την υποβολή μη δεσμευτικής προσφοράς. Εφόσον η αίτηση γίνει καταρχήν αποδεκτή, δηλαδή λάβει ο ενδιαφερόμενος μη δεσμευτική προσφορά, τότε εκδίδεται ένας μοναδικός κωδικός.
- Στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων (ΟΠΣΚΕ), μέσω του δικτυακού τόπου https://app.opske.gr/,όπου καταχωρείται ο μοναδικός κωδικός από την πλατφόρμα KYC της ΕΑΤ για το Ίδρυμα Μικροχρηματοδοτήσεων.
- Στο Ίδρυμα Μικροχρηματοδοτήσεων από το οποίο επιθυμεί να χρηματοδοτηθεί και έχει λάβει ήδη μη δεσμευτική προσφορά μέσω του KYC για την αξιολόγησή της αίτησης και απαιτούμενων δικαιολογητικών.
Επιπλέον, η επιχείρηση συμπληρώνει Ερωτηματολόγιο Αυτοαξιολόγησης σε τρία βασικά κριτήρια: Περιβαλλοντικά, Κοινωνικά και Εταιρικής Διακυβέρνησης (ESG), στην πλατφόρμα ESG Tracker by HDB. Η συμπλήρωση του εν λόγω ερωτηματολογίου είναι απαραίτητη προκειμένου να υποβληθεί η αίτηση χρηματοδότησης στο Ίδρυμα Μικροχρηματοδοτήσεων. Διευκρινίζεται ότι τα αποτελέσματα της αυτοαξιολόγησης δεν αποτελούν κριτήριο επιλεξιμότητας της επιχείρησης στο Πρόγραμμα.
Οι μικροπιστώσεις στην Ευρώπη
Το 2022, το χαρτοφυλάκιο των μικροχρηματοδοτήσεων στην Ευρώπη ανερχόταν στα 4,3 δισ. ευρώ, σημειώνοντας σημαντική αύξηση έναντι της προηγούμενης χρονιάς, με τον αριθμό των ενεργών δανειοληπτών να ξεπερνά το 1,4 εκατ. παρουσιάζοντας αύξηση 20%. Επίσης, όπως επισημαίνει έρευνα της Παγκόσμιας Τράπεζας, οι επιχειρήσεις που έχουν λάβει μικροπιστώσεις έχουν δει το εισόδημά τους να αυξάνεται από 20% έως και 50%, ενώ το 70% παγκοσμίως είναι γυναίκες, αντανακλώντας την σημασία των μικροπιστώσεων για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα.
Παρόλο που η μικροχρηματοδότηση μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα, αντιμετωπίζει επίσης προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένων των υψηλών επιτοκίων, του κινδύνου υπερχρέωσης και των ανησυχιών σχετικά με την αποτελεσματικότητα των μικροδανείων όσον αφορά τη σημαντική βελτίωση του βιοτικού επιπέδου. Σύμφωνα πάντως με τα μέχρι τώρα διεθνή στοιχεία, το ποσοστό αποπληρωμής των μικροπιστώσεων κυμαίνεται πάνω από το 90%.
Τι γίνεται στην Ελλάδα
Το 2020 θεσπίστηκε στην Ελλάδα το θεσμικό πλαίσιο που επιτρέπει στα ιδρύματα χρηματοδοτήσεων να λειτουργούν ανεξάρτητα παρέχοντας πιστώσεις έως 25.000 ευρώ. Ένα όριο το οποίο ωστόσο είναι αρκετά χαμηλότερο σε σχέση με ό,τι ισχύει στην Ευρώπη, όπου φτάνει μέχρι και τις 50.000 ευρώ. Αυτό αποτελεί και ένα από τα βασικά ζητήματα που θα πρέπει να εξεταστούν στο επόμενο διάστημα, όπως σημείωσαν οι εκπρόσωποι των ιδρυμάτων μικροπιστώσεων στην παρουσίαση του νέου Ταμείου Μικροχρηματοδοτήσεων από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα.
Στη χώρα μας λειτουργούν τρεις οργανισμοί μικροπιστώσεων. Η γαλλική AFI Microfinance που μετράει ήδη 10 χρόνια παρουσίας, η Microsmart και η ΤΜΕΔΕ Microfinance Solutions. Η AFI και η Μicrosmart είχαν ξεκινήσει να δραστηριοποιούνται ως αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες, μεσολαβώντας προς συγκεκριμένες τράπεζες για την εκταμίευση μικροδανείων προς πελάτες, που οι ίδιες οι εταιρείες είχαν προσεγγίσει και αξιολογήσει. Ωστόσο, η ΤΜΕΔΕ Microfinance Solutions ήταν ο πρώτος φορέας που πήρε αδειοδότηση από την ΤτΕ τον Ιανούαριο του 2022.
Τη σκηνή των μικροπιστώσεων στην Ελλάδα άνοιξε η AFI με την υποστήριξη της Eurobank και μέχρι σήμερα έχει χορηγήσει 900 μικροδάνεια συνολικού ύψους 10 εκατ. ευρώ ενισχύοντας περισσότερες από 500 επιχειρήσεις, και βοηθώντας να δημιουργηθούν τουλάχιστον 1.000 νέες θέσεις εργασίας.
Η γυναικεία επιχειρηματικότητα είναι στον πυρήνα της AFI με το 45% των μικροπιστώσεων να έχει κατευθυνθεί σε γυναίκες, και το 30% είναι σε νέους επιχειρηματίες, ενώ σημαντικό είναι το 37% που έχει κατευθυνθεί σε ανέργους που δημιουργούν τη δική τους επιχείρηση.
Η Microsmart με έδρα τη Θεσσαλονίκη αποτελεί το πρώτο ψηφιακό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα μικροχρηματοδοτήσεων όπως ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος Νεοκλής Στάμκος. Ξεκίνησε το 2015 και πήρε την αδειοδότηση από την ΤτΕ τον Μάρτιο του 2023, ενώ πλέον έχει ενσωματώσει και λύσεις Τεχνητής Νοημοσύνης και ετοιμάζει ακόμα μια στο προσεχές μέλλον και προσπαθεί να διευρύνει τα χρηματοδοτικά εργαλεία.
Αντίστοιχα, η ΤΜΕΔΕ Microfinance παρέχει ολοκληρωμένες ψηφιακές υπηρεσίες μικροχρηματοδοτήσεων, σε συνεργασία με την Attica Bank. Προς το παρόν, απευθύνεται αποκλειστικά σε εγγεγραμμένα μέλη του ΤΜΕΔΕ, ενώ τα επόμενα έτη ο φορέας σκοπεύει να διευρύνει τους πελάτες του και σε άλλους κλάδους.
Από τον Ιούνιο του 2023 όταν και έδωσε το πρώτο της δάνειο, μέχρι σήμερα η ΤΜΕΔΕ Microfinance έχει διαχειριστεί 439 αιτήσεις, έχοντας προχωρήσει στην εκταμίευση 356 δανείων συνολικής αξίας 7,4 εκατ ευρώ, και έχει 328 ενεργούς δανειολήπτες.
Τα επιτόκια και έξοδα των δανείων
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
