«Ξήλωμα» της αχρείαστης γραφειοκρατίας για δωρεές, σχολάζουσες κληρονομίες και ιδρύματα επιχειρεί το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, δημιουργώντας, μεταξύ άλλων, μια ειδική πλατφόρμα (one stop shop) για να δηλώνονται οι δωρεές. Βασικός στόχος του σχετικού νομοσχεδίου είναι να γίνει αξιοποίηση ακινήτων για τη στεγαστική πολιτική του Δημοσίου.
Παρουσιάζοντας το νομοσχέδιο που θα τεθεί σύντομα σε δημόσια διαβούλευση, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, περιέγραψε τα προβλήματα που δημιουργεί το γραφειοκρατικό θεσμικό πλαίσιο για τις δωρεές. Τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι πολύ λίγες είναι οι δωρεές που καταγράφονται, ότι απαιτούνται μακρές γραφειοκρατικές διαδικασίες για αποδοχή μιας δωρεάς από το Δημόσιο, ενώ οι υποψήφιοι δωρητές δυσκολεύονται να βρουν πού ακριβώς πρέπει να απευθυνθούν.
One stop shop για δωρεές
Η κύρια μεταρρύθμιση που εισάγεται, όπως τόνισε ο κ. Χατζηδάκης είναι καθιερώνεται ένα one stop shop, ένα ηλεκτρονικό, εθνικό μητρώο ευεργετών και δωρητών. Η ηλεκτρονική πλατφόρμα θα έχει ελάχιστους υπαλλήλους και θα καταγράφει τις δωρεές, ενώ θα συλλέγει στοιχεία για τις ανάγκες δημόσιων φορέων, ώστε να τις παρουσιάζει στους δωρητές.
Τα επιμέρους υπουργεία θα στέλνουν στην ίδια πλατφόρμα τα στοιχεία για προτάσεις δωρεών και αυτό θα λειτουργήσει ως καταλύτης επιτάχυνσης των διαδικασιών, τόνισε ο κ. Χατζηδάκης. Στη συνέχεια, η πρόταση και η αποδοχή θα γίνεται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, ανεξάρτητα από το υπουργείο στο οποίο έγινε η αρχική πρόταση. Κάθε υπουργείο θα μπαίνει στην πλατφόρμα και θα αποδέχεται τη δωρεά, ενώ θα καταγράφονται οι δωρητές.
Ο υποψήφιος δωρητής θα εισέρχεται στην πλατφόρμα και θα συμπληρώνει μια πρότυπη σύμβαση δωρεάς, ενώ αν το επιθυμεί θα μπορεί να αναρτά δική του σύμβαση ή πρόταση δωρεάς. Ο αρμόδιος υπουργός θα αποδέχεται τη δωρεά χωρίς να παρεμβάλλονται άλλα στάδια.
Δωρεές που καλύπτονται από το απόρρητο, όπως αυτές στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας, θα γίνονται εκτός πλατφόρμας. Το υπουργείο Οικονομικών δεν θα συμμετέχει στην αποδοχή της δωρεάς: «Χάνουμε ευχαρίστως την αρμοδιότητα αυτή», τόνισε ο κ. Χατζηδάκης, προκειμένου να προχωρούν ταχύτερα οι διαδικασίες.
Επίσης, ο δωρητής θα έχει το δικαίωμα να καθορίσει πώς θα επιλεγεί ο ανάδοχος που θα υλοποιήσει τη δωρεά του, χωρίς να εφαρμόζεται ο νόμος για τις δημόσιες προμήθειες. «Θέλεις να χτίσεις ένα σχολείο; Μπορείς να το κάνεις μόνος σου και να δώσεις στο κράτος το κλειδί», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Χατζηδάκης.
Θα επιτρέπεται η προβολή του δωρητή, όχι όμως και η διαφήμιση των προϊόντων ή υπηρεσιών του. Στο τέλος κάθε χρονιάς θα εκδίδεται μια ανακοίνωση με τα ονόματα και τις δωρεές των ευεργετών και των δωρητών.
Σημειώνεται ότι η Αρχή για το Ξέπλυμα βρώμικου χρήματος θα έχει πλήρη και διαρκή πρόσβαση στα στοιχεία και θα ενημερώνεται για δωρεές αξίας άνω των 500.000 ευρώ. Όπως είπε χαρακτηριστικά ο κ. Χατζηδάκης, γνωρίζει περίπτωση όπου άνεργος ήθελε να δωρίσει 5 εκατ. ευρώ και επειδή υπάρχουν τέτοια φαινόμενα χρειάζονται έλεγχοι, αλλά όχι να γίνεται μαύρη η ζωή των δωρητών.
Φορολογικά κίνητρα
Για τα κοινωφελή ιδρύματα και τις δωρεές εμπλουτίζονται τα φορολογικά κίνητρα, ως εξής:
1. Καταργείται πλήρως ο φόρος δωρεάς 0,5% για κοινωφελή ιδρύματα.
2. Καταργείται ο φόρος εισοδήματος 22% για τα ενεργά κοινωφελή ιδρύματα (θα γίνει σταδιακά σε δύο φορολογικά έτη).
3. Επεκτείνεται η έκπτωση της δωρεάς από το φορολογητέο εισόδημα, η οποία ισχύει ήδη, ώστε να καλύπτονται και Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου.
4. Εισάγεται αντικαταχρηστική διάταξη για να μην παίρνουν όλοι έκπτωση από δωρεές. Θα ελέγχονται, μεταξύ άλλων, τα ποσοστά εσόδων των ιδρυμάτων που διατίθενται σε δαπάνες διοίκησης, χρήση ακινήτων και αυτοκινήτων.
Οι σχολάζουσες κληρονομίες
Σχολάζουσες θεωρούνται οι κληρονομίες όσο δεν έχει οριστικοποιηθεί το κληρονομικό δικαίωμα του Δημοσίου και μέχρι τώρα έχουμε αδυναμία καταγραφής, εκτίμησης και αξιοποίησης τους, τόνισε ο κ. Χατζηδάκης. Το Δημόσιο ότι έχει σε εκκρεμότητα 4.500 κληρονομίες και 2.000 βρίσκονται υπό εκκαθάριση, δηλαδή συνολικά 6.500.
Σήμερα το Δημόσιο ενημερώνεται σχεδόν τυχαία για σχολάζουσες κληρονομίες, από λογαριασμούς ΔΕΗ ή καθυστερούμενους λογαριασμούς κοινοχρήστων. Το Δημόσιο δεν γνωρίζει την οικονομική αξία των κληρονομιών και τα ακίνητα μένουν ανεκμετάλλευτα, ενώ θα μπορούσαν να αξιοποιούνται για τη στεγαστική πολιτική.
Η νέα διαδικασία προβλέπει ότι μέσω του μητρώου πολιτών που ήδη λειτουργεί θα διαπιστώνεται αν υπάρχουν συγγενείς του θανόντος, όπως συμβαίνει με τις συντάξεις, ενώ θα γίνεται αυτόματη ενημέρωση για αποποιήσεις κληρονομιάς από το υπουργείο Δικαιοσύνης.
Αρχικά θα γίνεται εκτίμηση της αξίας της κληρονομίας από πιστοποιημένους εκτιμητές, πριν οριστεί κηδεμόνας και εκκαθαριστής. Για αξία μέχρι 20.000 ευρώ, υπεύθυνες θα είναι οι αποκεντρωμένες διοικήσεις. Μέχρι 1 εκατ. ευρώ, δικηγόροι, λογιστές και ελεγκτικές εταιρείες και για ποσά άνω του 1 εκατ. αποκλειστικά ελεγκτικές εταιρείες.
Τι αλλάζει για τα Ιδρύματα
Σήμερα τα κοινωφελή ιδρύματα αντιμετωπίζονται ως στενό Δημόσιο, όπως είπε ο κ. Χατζηδάκης και είναι καταγεγραμμένα, χωρίς να είναι αυτό μια ασφαλής καταγραφή, περίπου 700 ιδρύματα και κάποια ακόμα που δεν επικαιροποιούν τα στοιχεία τους.
Οι δαπάνες ακολουθούν το δημόσιο λογιστικό, ενώ προβλέπεται υποχρέωση σύνταξης και έγκρισης προϋπολογισμού από το υπουργείο. Οι προμήθειες γίνονται με τις διαδικασίες δημόσιων προμηθειών και απαιτείται έγκριση από την εποπτεύουσα αρχή. Με όλες αυτές τις εγκρίσεις και διαδικασίες, το κράτος υποκαθιστά τη βούληση των οργάνων που όρισε ο διαθέτης, όπως τόνισε ο κ. Χατζηδάκης, ενώ δεν υπάρχει ειδικό πλαίσιο για όσα ιδρύματα αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα.
Η ακίνητη περιουσία είναι αποκομμένη από τη στεγαστική πολιτική, ενώ η αξία της υπολογίζεται σε 235 εκατ. ευρώ.
Με το νέο νομοσχέδιο, τα ιδρύματα θα γίνουν Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου που θα λειτουργούν χωρίς περιττή γραφειοκρατία, αλλά με κανόνες διαφάνειας, υπογράμμισε ο υπουργός. Δεν θα υποβάλλουν προϋπολογισμό, αλλά μόνο ισολογισμό εγκεκριμένο από ορκωτούς ελεγκτές, ενώ οι προμήθειες απελευθερώνονται.
Εισάγονται κανόνες διαφάνειας, με εθνικό μητρώο ευεργετών για τη δήλωση δαπανών από ιδρύματα και τον έλεγχό τους. Στην εποπτεύουσα αρχή δίνεται η δυνατότητα αντικατάστασης διοίκησης που δεν αξιοποιεί τα ακίνητα ή ενεργεί αντίθετα με τη βούληση του διαθέτη. Επίσης, εισάγεται διάκριση ενεργών και αδρανών ιδρυμάτων και τα φορολογικά κίνητρα θα ισχύουν μόνο για ενεργά ιδρύματα. Αδρανή θα θεωρούνται τα ιδρύματα που για τρία χρόνια ή περισσότερο δεν έχουν δημοσιεύσει οικονομικές καταστάσεις.
Το Ζάππειο Μέγαρο
Το Ζάππειο Μέγαρο λειτουργεί ως ΝΠΔΔ με ανελαστικό πλαίσιο, σημείωσε ο κ. Χατζηδάκης. Εργάζονται 12 άτομα χωρίς διευθυντή και ο τρόπος που λειτουργεί είναι ένα μικρό θαύμα, όπως είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός.
Ενόψει και της ελληνικής προεδρίας στην ΕΕ, το Ζάππειο γίνεται ΝΠΙΔ και εξαιρείται από τον δημόσιο τομέα για προσλήψεις, καθώς θα εφαρμόζονται οι ειδικές διαδικασίες που ισχύουν για το Υπερταμείο.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
