Νέο ορόσημο για τα φωτοβολταϊκά στέγης: Το α' τρίμηνο 2022 η απόφαση

Εντός του πρώτου τριμήνου του 2022 θα προχωρήσει, σύμφωνα με πληροφορίες, το πρόγραμμα του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τα φωτοβολταϊκά στέγης που αναμένει εδώ και καιρό τόσο η αγορά όσο και οι πολίτες. Η σχετική τροπολογία  για την ενσωμάτωση των κοινοτικών Οδηγιών για την ενεργειακή απόδοση κατατέθηκε στη Βουλή τον Οκτώβριο και η υπουργική απόφαση αναμένεται να υπογραφεί, το νωρίτερο, στα τέλη Φεβρουαρίου.

Η ΥΑ θα καθορίζει τη μέγιστη εγκατεστημένη ισχύ των φωτοβολταϊκών συστημάτων ανά εγκατάσταση, τη διαδικασία αδειοδότησης, τον τρόπο  συμψηφισμού της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας καθώς και τη χρονική διάρκεια του προγράμματος και τους δικαιούχους.

Το metering, όπως αλλιώς λέγεται ο συμψηφισμός της παραχθείσας με την καταναλωθείσα ενέργεια που παρέχεται πια από αρκετούς παρόχους κάνει τον καταναλωτή παραγωγό. Με άλλα λόγια μια οικογένεια μπορεί να τοποθετήσει στο σπίτι της ένα φωτοβολταϊκό σύστημα στη στέγη το οποίο θα παράγει ρεύμα που θα συμψηφίζεται με την κατανάλωση του σπιτιού σε ρεύμα. 

Αυτή η λειτουργία προβλέπει την ανάπτυξη Φωτοβολταϊκών Συστημάτων από «αυτοπαραγωγούς» για την κάλυψη ιδίων αναγκών καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας, μέσω της εφαρμογής του ενεργειακού συμψηφισμού. Ως ενεργειακός συμψηφισμός νοείται ο συμψηφισμός της παραγόμενης από το Φ/Β σύστημα ενέργειας με την καταναλισκόμενη στις εγκαταστάσεις του αυτοπαραγωγού, ο οποίος διενεργείται σε ετήσια βάση.

Με τη διαδικασία αυτή ο καταναλωτής – πλέον παραγωγός μπορεί να εξοικονομήσει σημαντική μείωση του κόστους για 25 χρόνια και απόσβεση του κόστους απόκτησης του συστήματος μέσα σε 8 χρόνια, ενώ μπορεί να πουλάει την επιπλέον παραγόμενη ενέργεια στο δίκτυο. Η τιμή πώλησης έχει καθοριστεί στα 87 €/MWh, δηλαδή στα 8,7 λεπτά η κιλοβατώρα, όπως ίσχυε και με την προηγούμενη ΥΑ. Όπως όλα δείχνουν, η μέγιστης ισχύος των συστημάτων θα φθάνει στα 10 kWp, αυξημένα σημαντικά από τα  6 kWp που ίσχυαν ενώ στο πρόγραμμα θα εντάσσονται μόνο φυσικά πρόσωπα, όχι επαγγελματίες, δηλαδή θα αφορά οικιακά φωτοβολταϊκά συστήματα. 

Το προηγούμενο πρόγραμμα που προέβλεπε συστήματα έως 10 kWp απευθυνόταν, και σε επαγγελματικούς καταναλωτές, έχει εκπνεύσει από τις 31 Δεκεμβρίου 2019. 

Πόσο συμφέρει το net metering

Πότε όμως συμφέρει και πόσα χρόνια χρειάζεται για να γίνει η απόσβεση της επένδυσης που πρέπει να κάνει οικογένεια τοποθετώντας στο σπίτι της ένα φωτοβολταϊκό σύστημα στη στέγη το οποίο θα παράγει ρεύμα που θα συμψηφίζεται με την κατανάλωση του σπιτιού σε ρεύμα; Κατά κανόνα η λύση του net metering είναι πιο συμφέρουσα όταν η εγκατάσταση γίνεται σε μονοκατοικίες με σχετικά υψηλές καταναλώσεις ρεύματος, ενώ όσο πιο μικρή η κατανάλωση και η ισχύς του φωτοβολταϊκού, τόσο πιο μεγάλη και η περίοδος που απαιτείται για την απόσβεση. 

Όπως φαίνεται και στον παρακάτω πίνακα όπου παρουσιάζονται τέσσερα ενδεικτικά σενάρια ανά κατηγορία καταναλωτή, σύμφωνα με στοιχεία της Protergia, η επιλογή του net metering είναι πιο συμφέρουσα για έναν οικιακό καταναλωτή που διατηρεί μία πολυτελή μονοκατοικία και μπορεί να έχει ετήσια εξοικονόμηση στο λογαριασμό του που φτάνει στα €1.720 ενώ η απόσβεση της επένδυσης που υπολογίζεται στα €12.180, χρειάζεται 7 χρόνια.

Στον αντίποδα, για έναν οικιακό καταναλωτή που διατηρεί μία γκαρσονιέρα ή ένα μικρό εξοχικό, η εξοικονόμηση μέσω της αυτοπαραγωγής φτάνει στα €230, το κόστος της επένδυσης ανέρχεται στα €2.400 και η απόσβεση χρειάζεται μία ολόκληρη δεκαετία.  Για τους καταναλωτές που μένουν σε διαμέρισμα η απόσβεση γίνεται στα 8,8 χρόνια, η εξοικονόμηση σε ετήσια βάση φθάνει στα €460, ενώ η επένδυση απαιτεί περί τα €4.050 ευρώ. 

Τα τέσσερα ενδεικτικά σενάρια:

Πρόσφατη Υπουργική Απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, προβλέπει τον τριπλασιασμό του ενεργειακού συμψηφισμού, δίνοντας ισχυρή ώθηση στο net metering. Tο ΥΠΕΝ ανοίγει τον δρόμο για την αύξηση του ορίου ισχύος όπως προβλεπόταν και στο χωροταξικό νομοσχέδιο που ψηφίστηκε τον περασμένο Δεκέμβριο.Αύξηση του ορίου ενεργειακού συμψηφισμούΠρέπει να σημειωθεί ότι ο συμψηφισμός γίνεται με βάση το κόστος της κιλοβατώρας, χωρίς να υπολογίζονται οι υπόλοιπες χρεώσεις που «φουσκώνουν» τους λογαριασμούς του ρεύματος. Έτσι, ο καταναλωτής - αυτοπαραγωγός κερδίζει όσο χρεώνεται την kWh από τον πάροχο που έχει επιλέξει, δηλαδή περίπου 0,10 έως 0,12 ευρώ/kWh.** Τα σενάρια αυτά έχουν υπολογιστεί με βάση το τιμολόγιο Protergia Οικιακό N

Ειδικότερα, με την Υπουργική Απόφαση του ΥΠΕΝ που δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ στις 30 Αυγούστου, προωθείται η αύξηση του ορίου ισχύος για την εγκατάσταση στο διασυνδεδεμένο δίκτυο σταθμών ενεργειακού ενεργειακού συμψηφισμού σε 3 ΜW από 1 MW. Επίσης, παρέχεται πλέον η δυνατότητα ένταξης στον ενεργειακό συμψηφισμό, συμπεριλαμβανομένου του εικονικού, ακόμα και σε περιπτώσεις που υπάρχει οφειλή στον οικείο προμηθευτή.

Η απόφαση οδηγεί σε απλοποίηση αδειοδοτικής διαδικασίας:

• Για σταθμούς ισχύος έως 10,8kW για τριφασικές παροχές και μέχρι 5kW για μονοφασικές παροχές, προβλέπεται η δυνατότητα σύνδεσης με ενέργειες του ενδιαφερόμενου και απλή ενημέρωση του ΔΕΔΔΗΕ. Με τη διάταξη αυτή, επιταχύνεται η εγκατάσταση μικρών φωτοβολταϊκών σταθμών, όπως εκείνων που τοποθετούνται στις στέγες σπιτιών και επαγγελματικών κτιρίων.
• Τίθενται σαφείς και αποκλειστικές προθεσμίες στους αυτοπαραγωγούς σχετικά με την διάρκεια ισχύος των προσφορών σύνδεσης και των εν δυνάμει έργων τους, αλλά και στον ΔΕΔΔΗΕ ως προς τον χρόνο κατασκευής και ολοκλήρωσης των απαιτούμενων έργων σύνδεσης.
• Για αιτήματα που αφορούν σε ενεργειακό συμψηφισμό, ο ΔΕΔΔΗΕ εξετάζει το αίτημα και προβαίνει μέσα σε ένα μήνα από την υποβολή της αίτησης σε διατύπωση προσφοράς σύνδεσης.
• Για αιτήματα που αφορούν σε εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό, η προθεσμία για τη διατύπωση προσφοράς σύνδεσης από τον ΔΕΔΔΗΕ υποβάλλεται μέσα σε δύο μήνες.
• Η διάρκεια ισχύος της προσφοράς σύνδεσης ορίζεται σε 12 μήνες, εφόσον δεν απαιτούνται εργασίες σε υποσταθμούς Υψηλής και Μέσης Τάσης και σε 24 μήνες εφόσον απαιτούνται εργασίες κατασκευής νέου ή επέκτασης υποσταθμού Υψηλής ή Μέσης Τάσης.
•  Δίνεται η δυνατότητα χορήγησης προσφοράς σύνδεσης, υπό τον όρο να μην εγχέεται ενέργεια στο δίκτυο, προκειμένου να αντιμετωπιστούν περιπτώσεις όπου τα τοπικά δίκτυα είναι κορεσμένα και καθίσταται ανέφικτη η εγκατάσταση και σύνδεση σταθμών ΑΠΕ.
•  Απλοποιείται η διαδικασία σύνδεσης φωτοβολταϊκών σταθμών ενεργειακού συμψηφισμού ισχύος έως 50 kW, καταργώντας τη χορήγηση προσφοράς σύνδεσης, όπως επιτάσσει και σχετική ευρωπαϊκή οδηγία.
• Για τη σύνδεση των σταθμών αυτών, ο ενδιαφερόμενος ενημερώνει τον ΔΕΔΔΗΕ υποβάλλοντας όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και ο Διαχειριστής με τη σειρά του οφείλει εντός 15 ημερών να απαντήσει σχετικά με την αποδοχή ή απόρριψη της αιτούμενης σύνδεσης.
• Σε περίπτωση αποδοχής, ο ΔΕΔΔΗΕ αποστέλλει υπογεγραμμένη τη Σύμβαση Σύνδεσης με αναλυτικές λεπτομέρειες για το κόστος σύνδεσης, τα απαιτούμενα έργα και τον χρόνο υλοποίησης αυτών και ο ενδιαφερόμενος έχει περιθώριο 60 ημερών να υπογράψει τη Σύμβαση και να καταβάλλει την απαιτούμενη δαπάνη. Σε αντίθετη περίπτωση, ο ΔΕΔΔΗΕ ενημερώνει τον ενδιαφερόμενο για τους λόγους απόρριψης.
• Για τις περιπτώσεις εφαρμογής εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού από Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου ή Ιδιωτικού Δικαίου που επιδιώκουν κοινωφελείς ή άλλους σκοπούς δημοσίου ενδιαφέροντος, Ενεργειακές Κοινότητες, Γενικούς Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων και για Τοπικούς Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων, αίρεται ο περιορισμός του ενός σταθμού παραγωγής ανά αυτοτελές ακίνητο.

Οι όροι για εγκατάσταση

Οι βασικοί όροι και προϋποθέσεις για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων αυτοπαραγωγής με ενεργειακό συμψηφισμό είναι:

• Η ύπαρξη ενεργού μόνιμης παροχής ρεύματος στο όνομα του αυτοπαραγωγού μέσω της οποίας τροφοδοτείται η εγκατάσταση κατανάλωσής του.
• Το φωτοβολταϊκό σύστημα αντιστοιχίζεται αποκλειστικά με έναν μετρητή κατανάλωσης, δηλαδή με τον μετρητή της εγκατάστασης κατανάλωσης την οποία τροφοδοτεί.
• Το φωτοβολταϊκό σύστημα εγκαθίσταται στον ίδιο ή όμορο χώρο με την εγκατάσταση κατανάλωσης προς την οποία αντιστοιχίζεται.
• Ο ενδιαφερόμενος έχει τη νόμιμη χρήση του χώρου εγκατάστασης του συστήματος.
• Ο ενδιαφερόμενος έχει εξοφλήσει πλήρως τους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας του οικείου Προμηθευτή (ή έχει ενταχθεί σε καθεστώς ρύθμισης οφειλών).
• Η παροχή του αυτοπαραγωγού δεν έχει ενταχθεί στο Περιβαλλοντικό Οικιακό Τιμολόγιο. Σε περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος είναι δικαιούχος του τιμολογίου αυτού, απεντάσσεται αυτοδικαίως από αυτό, με την ενεργοποίηση του σταθμού παραγωγής